پاندەميا ەلۋلىگىندە: كوروناۆيرۋس جۇققاندار كوبەيسە دە الماتى «جاسىل ايماقتا»

14 اقپان كوروناۆيرۋس جۇققان 772 ادام، ال 13 اقپان كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسىنا شالدىققان 19 ادام تىركەلدى. قازىر ەلدە 23,5 مىڭ ادام (U07.1 نەمەسە كۆي+ بويىنشا 14 722, U07.2 نەمەسە كۆي- بويىنشا 8820) اۋىرىپ جاتىر. 

#U07.1 كوروناۆيرۋس پتر تەستى ارقىلى تابىلعان جاڭا كەيستەردىڭ ەڭ كوبى – الماتى قالاسى (102), پاۆلودار (101), استانا (92), قوستاناي (73), اقمولا (64), الماتى (61) وڭىرلەرىندە. وتكەن تاۋلىكتە اۋرۋدان ايىققان 866 ادام ۇيىنە جىبەرىلگەن، سونداي-اق 4 ادام ومىردەن وتكەن.

كەيىنگى اپتادا الماتىدا ۆيرۋس جۇققاندار سانى ەلدەگى وڭىرلەر اراسىندا العاشقى قاتارلاردان كورىندى. دەگەنمەن قالاداعى ەپيدجاعداي «جاسىل دەڭگەيدە» دەپ سانايتىن باس سانيتار دارىگەرى جانداربەك بەكشين كارانتين شاراسىن جەڭىلدەدەتىن جاڭا قاۋلى شىعاردى. قۇجاتقا سايكەس، قوعامدىق تاماقتانۋ ورىندارى ءتۇن جارىمعا دەيىن، بازار-ساۋدا ورىندارى اپتا بويى، ساۋنا-باسسەين جانە ساناتوريلەرگە، ايماقتار اراسىندا قاتىنايتىن اۆتوبۋستارعا جۇمىس ىستەۋگە رۇقسات ەتىلدى.

#U07.2  سەنبى كۇنى، ياعني اقپاننىڭ 13-ءى كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسىنا جاتاتىن 19 ناۋقاس جانە 2 ءولىم جاعدايى تىركەلگەن. پنەۆمونيا انىقتالعان ناۋقستاردىڭ ەڭ كوبى – جامبىل (7),  قاراعاندى (4), الماتى، اتىراۋ، تۇركىستان (ارقايسىندا ەكىدەن) وبلىستارىنا تيەسىلى. اقپاراتى ءبىر تاۋلىككە كەشىگىپ بەرىلەتىن پنەۆمونيادان ايىققاندار سانى 205-كە ارتتى.

#جالپى  ەكىنشى تولقىنداعى كۇندەلىكتى كورسەتكىش قۇبىلمالى. قاڭتار ايىنىڭ ورتاسىنان بەرى تاۋلىگىنە ۇدايى مىڭنان كەم ەمەس جانە سول شامالاس جاعداي انىقتالۋدا. ماسەلەن، كوروناۆيرۋس پەن وسىعان ۇقساس پنەۆمونيانى قوسا ەسەپتەگەندە وتكەن جۇما 997 ناۋقاس، سەنبى 853 ناۋقاس انىقتالعان.

دەنمين-ءنىڭ رەسمي مالىمەتىنشە, ەمدەلىپ جاتقان 23 542 ناۋقاستىڭ 5339-ى اۋرۋحانادا، 18 203-ءى امبۋلاتورلىق باقىلاۋدا. احۋالى ناشار 249 ناۋقاستىڭ جاعدايى قيىن، ونداعى 47 ادامنىڭ ءحالى وتە اۋىر. بۇدان وزگە 44 سىرقات وكپەنى جاساندى جەلدەتۋ اپپاراتىمەن تىنىستاپ جاتىر.

اقپارات مينيسترلىگىنىڭ coronavirus2020.kz سايتى مەن دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ مەديا رەسۋرستارىندا جاريالانعان دەرەكتەر بىرنەشە ايدان بەرى قاتە بەرىلىپ كەلگەنى جايلى ماتەريالدار جاريالاپ، اقپارات قۇرالدارىنا ەسكەرتكەنبىز. 26 جەلتوقساننان باستاپ مينيسترلىك كەمشىلىگىن مويىنداپ، رەسمي حابارلامانىڭ فورماسىن وگەرتتى. ستاتيستيكانىڭ پنەۆمونياعا قاتىستى مەرزىمىن كورسەتىپ جاريالاۋعا كوشتى.

(!) پاندەميا مودەراتورى – مينيسترلىك تەك سەنبى-جەكسەنبىدە عانا ەمەس، مەرەكە كۇندەرى دە ستاتيستيكانى تولىقتاي جۇرگىزۋگە قاۋقارسىز. ماسەلەن، جەلتوقسان ايىنىڭ 1, 16, 17, 18-ءى جانە 19-ىنا، 1-4, 7 قاڭتارعا تيەسىلى دەرەكتەر ەسەلەپ كەمىگەن. كۇزدىڭ ورتاسىندا سول كەزدەگى دەنمين-ءنىڭ رەسمي-ەرىكتى وكىلى باعدات قوجاحمەتوۆ ەكىنشى تولقىندا دەمالىس كۇنىنە قاراماستان ستاتيستيكانى تولىق كولەمدە جۇرگىزۋگە ۋادە بەرگەن ەدى. بىراق ءىس جۇزىندە ولاي بولماي شىقتى. 

The Qazaq Times رەداكتسياسى تومەندەگى كەستەنى رەسمي مالىمەتتىڭ رەتتەلگەن نۇسقاسى دەپ سانايدى.

وسى قىستىڭ باسىندا باس مەملەكەتتىك سانيتار-دارىگەر ەرلان قياسوۆ قازاقستاندا كەزەكتى تولقىنىنىڭ شارىقتاۋ كەزەڭى قاڭتار-اقپان ايلارىنا، ال مينيستر الەكسەي تسوي ناۋرىز ايىنىڭ سوڭىنا قاراي تۇسپا-تۇس كەلەتىنىن مالىمدەگەن.

13 ناۋرىزدان بەرى COVID-19 ينفەكتسياسىن جۇقتىرعاندار قاتارى 202,5 مىڭنان، 1 تامىزدان بەرگى كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسى 48,5 مىڭنان اسقان. ددسۇ مالىمەتىنشە، قازاقستاندا اۋىرعانداردىڭ سانى 250 مىڭعا، ال ۇلتتىق ستاتيستيكادا 251 مىڭعا جەتكەن. دەگەنمەن ۇكىمەت كوروناۆيرۋس پەن ونىڭ پنەۆمونياسىن ەكى بولەك ەسەپتەيدى. وسى ۋاقىتقا دەيىن كۆي+ دياگنوزى بويىنشا جاڭا انىقتالعان ناۋقاستار ايماقتارداعى كورسەتكىشى كۇندەلىكتى، ال كۆي- دەرەگى تەك جيىنتىق ماندە بەرىلىپ كەلگەن. QT بىرنەشە اي بويى مينيسترلىككە وسى ماسەلەنى كوتەرىپ، ونداعان سۇراۋ جولداعان. اقپاننىڭ 3-ىنەن عانا كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسىنىڭ كۇن سايىنعى ايماقتىق ەسەبى جاريالانا باستادى.

ازىرگە ۆيرۋس تارالۋ قاتەرى جاعىنان پاۆلودار وبلىسى – قىزىل; بقو، سقو، قوستاناي وبلىستارى مەن استانا – سارى ايماقتا تۇر.

پاندەميا باستالعالى جالپى ۆيرۋس جۇققانداردىڭ 4307-ءسى (كۆي+ / U07.1 – 2646, كۆي- / U07.2 – 600, ىلەسپە اۋرۋلاردان – 1061) قايتىس بولعان. الايدا قازاقستان بيلىگى بويىنان كوروناۆيرۋس تابىلسا دا، باسقا اۋرۋلاردىڭ سەبەبىنەن قايتىس بولدى دەلىنگەن 1061 ادامدى جالپى ستاتيستيكاعا ەنگىزبەيدى. بۇعان قارسى ساراپشىلاردىڭ سوزىنە قاراعاندا، كوروناۆيرۋستىڭ جاناما اسەرىنەن قايتقانداردىڭ جارتىسىنان استامىنىڭ سەبەبى قان اينالىمى جۇيەسىنىڭ اۋرۋلارى بولعاندىقتان، وعان ينفەكتسيا دەرت قوزدىرۋشى فاكتور رەتىندە ولىمگە اكەپ سوقتىرعان.

قوعامدا بىلتىرعى 256 مىڭ پنەۆمونيا جاعدايىن ەسەپكە قوسپاي، جالپى ستاتيستيكانى «ماۋسىم-شىلدە قىرعىنان» كەيىن جۇرگىزە باستاعان ۇكىمەتتىڭ ەسەبىنە كۇمانمەن قارايتىندار كوبەيگەن.

قازاقستان ۆيرۋس تارالۋى بويىنشا الەمدە Worldometers دەرەكقورى، دجونس حوپكينس ۋنيۆەرسيتەتى جانە ددسۇ تىزىمىندەگى 221 ەل مەن ايماقتىڭ اراسىندا 50-ورىندا تۇر.

"The Qazaq Times"