پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ 107 دەپۋتاتى انىقتالدى. «ەسكى ۇشەم» پارتيانىڭ فراكتسيالىق جاڭا قۇرامى تۋرالى مالىمەت بەلگىلى بولدى.
«ەستۋشى مەملەكەت» قۇرۋدىڭ كوزدەيتىن توقاەۆتىڭ «ءادىل دە اشىق وتەدى» دەپ سەندىرۋگە تىرىسقان قازاقستاننىڭ ءماجىلىس جانە ءماسليحاتتار سايلاۋىنىڭ رەسمي قورىتىندىسىنا سايكەس، «ەسكى ۇشەم» ساياسي پارتيالار تومەنگى پالاتادان قايتا ورىن العان. ولار – Nur Otan (76 ماندات), «اق جول» (12 ماندات) جانە «قازاقستاننىڭ حالىق پارتياسى» (10 ماندات). نازارباەۆتىڭ بيلىك پارتياسىمەن قاتار توراعالىق ەتەتىن كونسۋلتاتيۆتى ۇيىم قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنا جالپى مانداتتىڭ 8,5%-ى بەرىلدى.
زاڭ بويىنشا قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ 9 مۇشەسى ماجىلىسكە جولداما بەرىلەدى. 11 قاڭتار كۇنى اسسامبلەيا ءوز ىشىندە وتكىزگەن سايلاۋ ناتيجەسى نەگىزىندە تومەندەگى 9 ادام «دەپۋتات» اتاندى:
- ابدراحمانوۆ ساۋىتبەك ابدراحمانۇلى
- اميرحانيان اۆەتيك رۋبەنوۆيچ
- بۋلاروۆ يلياس يۋسۋپوۆيچ
- دەمەنتەۆا ناتاليا گريگورەۆنا
- نابيەۆ ۆاكيل گۋسەينوۆيچ
- لي يۋري ۆيسساريونوۆيچ
- وسين شاميل ابزالەتدينوۆيچ
- توحتاسۋنوۆ ۆلاديمير يمتاحۋنوۆيچ
- حامەدوۆ ابيلفاس مۋسليموۆيچ
ءوزىن «قازاقستاننىڭ دەموكراتيالىق پارتياسى» سانايتىن «اق جول» ءماجىلىستىڭ جەتىنشى شاقىرىلىمىنا ەنەتىن دەپۋتاتتارىنىڭ ءتىزىمىن بەكىتتى:
- ازات پەرۋاشەۆ تۇرلىبەكۇلى
- ازامات ابىلداەۆ راحاتۇلى
- ەرلان بارلىباەۆ حايلانۇلى
- بەرىك دۇيسەمبينوۆ ءسالىمجانۇلى
- سەرىك ەرۋباەۆ سارسەنۇلى
- دانيا ەسپاەۆا ماديقىزى
- ايگۇل جۇماباەۆا قىزىرقىزى
- قازىبەك يسا جارىلقاسىنۇلى
- اندرەي ليننيك گريگورەۆيچ
- ەرلىك ومىرعالي حايدارۇلى
- ماقسات رامانقۇلوۆ بازارالىۇلى
- ازات سەمبينوۆ تالعاتۇلى
پارتيا «ەلىمىزدى تۇبەگەيلى وزگەرتۋ ۋاقىتى جەتتى!» ساياسي باعدارلاماسىن ءىس جۇزىنە اسىرۋدا قارقىندى قايرات تانىتاتىنىن مالىمدەيمىز!» دەپ ۋادە بەردى الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازبا-مالىمدەمەسىندە.
سونىمەن قوسا، بۇگىن «Nur Otan» پارتياسى ماجىلىستەگى فراكتسياسىنىڭ قۇرامى 70%-كە جاڭارعانىن، دەپۋتاتتىققا ۇمىتكەرلەردىڭ ورتاشا جاسى ءتورت جاسقا جاسارعانىن (ورتا ەسەپپەن – 49) سۇيىنشىلەي حابارلادى. تىزىمگە ەنگەن 36 كانديدات – پرايمەريز جەڭىمپازدارى، 40 كانديدات ساياسي كەڭەس بيۋروسىنىڭ كۆوتاسى بويىنشا، انىعى ەكس-پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ ىقىلاسى تۇسكەن ۇمىتكەرلەردەن تاڭدالعان. قۇرىلعالى بەرى بيلىكتەن ءبىر تابان الىستاپ كورمەگەن «پرەزيدەنتتەر» پارتياسى فراكتسياسىنىڭ جاڭا قۇرامىنداعى ايەلدەر ۇلەسى – 29% (22 دەپۋتات). ولاردىڭ قاتارىن بيلىك پارتياسىنىڭ ءومىر بويعى توراعاسى ءارى ەلدە وتىز جىلعا جۋىق ۇزدىكسىز بيلىك ەتكەن نازارباەۆتىڭ قىزى داريعا نازارباەۆا باستاپ تۇر.
ماجىلىسكە جولداما العانداردىڭ اراسىندا تاۋەلسىز قۇقىق قورعاۋشىلار مەن وپپوزيتسيالىق كۇشتەر «اۆتوريتار» رەتىندە ءجيى سىنايتىن نۇرسۇلتان نازارباەۆقا الماتى قالاسىنان ەسكەرتكىش ورناتۋدى «جاستار» اتىنان ۇسىنىپ، كەيىننەن ازاماتتىق قوعامنىڭ تۇيرەۋىنە ىلىككەن ءمادي احمەتوۆ تە بار. پارتياعا «جانىمەن بەرىلگەن» Jas Otan جاستار قاناتى الماتى قالالىق فيليالىنىڭ توراعاسى ەندى ءماجىلىستىڭ «ەڭ جاس ءارى كەنجە» دەپۋتاتى.
سونداي-اق، جاڭا دەپۋتاتتاردىڭ تىزىمىندە اقورداشىل ساياساتتانۋشىلار – ەرلان سايىروۆ پەن ايدوس سارىم، التىنشى شاقىرىلىمنىڭ دەپۋتاتى دارحان مىڭباي، ۇزاق جىلدار بويى مەملەكەتتىك باسىلىمداردا قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقان جۋرناليست جاناربەك ءاشىمجانوۆ، اقىن ماقپال مىسا، كوپبالالى ايەلدەرگە بەيادەپ سويلەپ، باسى داۋعا ىلىككەن باحىتبەك سماعۇل، بىلتىر جىلدىڭ ەڭ داۋلى «قارعىسىمەن» ەستە قالعان بەكبولات تىلەۋحان ت.ب. بار.
- اباقانوۆ ەلدوس نۇربولۇلى
- اباسوۆ قاينار بەگالىۇلى
- ادامباەۆ سىرىم جۇماتايۇلى
- ادامبەكوۆ تىلەكتەس سەرىكبايۇلى
- اقىشەۆ سامات ساعىنبايۇلى
- احمەتوۆ ءمادي ابىلايۇلى
- ابدىعاليۇلى بەرىك
- ابسەمەتوۆا ءاليا ماراتقىزى
- الىمباەۆ دانيار كەڭعازىۇلى
- امرەەۆ عالىم ماحمۇتبايلى
- ءاشىمجانوۆ جاناربەك سادىقانۇلى
- بەيسەنباەۆ ەلنۇر سابىرجانۇلى
- بەكجانوۆ بەرىك ايداربەكۇلى
- بەردالين امانعالي بەيسەنبايۇلى
- بيجانوۆا گۇلنار قادىرجانقىزى
- بويچين اناتولي ۆاسيلەۆيچ
- ەلەۋوۆ عالىمجان الماسبەكۇلى
- ەلۋباەۆ ءمادي ساعىنتايۇلى
- ەرجان قۇدايبەرگەن تولەپۇلى
- ەرمان مۇحتار تىلدابەكۇلى
- ەرتاەۆ سىرىم ماحامبەتۇلى
- جامالوۆ امانجان ماكارىمۇلى
- جاڭبىرشين ەدىل تەرەكبايۇلى
- جۋلين يۋري ۆيكتوروۆيچ
- زاكيەۆا دينارا بولاتقىزى
- يماشەۆا سنەجاننا ۆالەرەۆنا
- كازانتسەۆ پاۆەل ولەگوۆيچ
- كاماسوۆا زارينا ايدارحانقىزى
- كەسەباەۆا بالايىم تۋعانبايقىزى
- كيم ۆەرا الەكساندروۆنا
- كولودا دميتري ۆلاديميروۆيچ
- كۋچينسكايا يۋليا ۆلاديميروۆنا
- قاراتاەۆ فاحريددين ءابدىنابيۇلى
- قوجاحمەتوۆ ارمان تولەشۇلى
- قۇلشار مالىك يمانقۇلۇلى
- قۇسايىنوۆ مارات اپسەمەتۇلى
- قۇسپان ايگۇل سايفوللاقىزى
- مۋسين قانات سەرگەيۇلى
- مۇساباەۆ سامات بازاربايۇلى
- مىڭباي دارحان قامزابەكۇلى
- نازارباەۆا داريعا نۇرسۇلتانقىزى
- ناقپاەۆ ءسالىمجان جۇماشۇلى
- نۇركينا ايگۇل قابدەشقىزى
- نۇرمانبەتوۆا ءجاميلا نۇسىپجانقىزى
- نۇروۆ قانات يلياۇلى
- نۇرىموۆا گۇلدارا الدانىشقىزى
- نىعماتۋلين نۇرلان زايروللاۇلى
- وماربەكوۆا جانات انۋاربەكقىزى
- وسپانوۆ بەرىك سەرىكۇلى
- پاۆلوۆەتس لاريسا پاۆلوۆنا
- پانچەنكو يگور يۆانوۆيچ
- پلاتونوۆ ارتۋر ستانيسلاۆوۆيچ
- راززاق ءنازيليا راززاقبايقىزى
- راقىمجانوۆ ءامىرحان مۇراتبەكۇلى
- رامازانوۆا ءلاززات كەرىمقۇلقىزى
- راۋ البەرت پاۆلوۆيچ
- سايىروۆ ەرلان بياحمەتۇلى
- ساپاروۆا ءاليا سۇيىندىكقىزى
- سارتباەۆ باۋىرجان مەيرامبەكۇلى
- سارىم ايدوس ءامىروللاۇلى
- سيمونوۆ سەرگەي اناتولەۆيچ
- سماعۇل باحىتبەك
- سمىشلياەۆا ەكاتەرينا ۆاسيلەۆنا
- سۇلەيمەنوۆا جۇلدىز دوسبەرگەنقىزى
- سۇلەيمەنوۆا ءزۇلفيا بولاتقىزى
- تايجانوۆ ەرلىك سەرىكبايۇلى
- تاشقاراەۆ عاني ابدىعانيۇلى
- تاجماعامبەتوۆا ماقپال مازاققىزى
- تەلپەكباەۆا جاننا تىلەۋبەكقىزى
- تورعاەۆ بەكقالي نۇرعاليۇلى
- تولەپبەرگەن مەيرامبەك مىلتىقبايۇلى
- تۇرعانوۆ دۇيسەنباي نۇربايۇلى
- تىلەۋحان بەكبولات قانايۇلى
- ۋنجاكوۆا يرينا سەرگەەۆنا
- ۇيسىمباەۆ اسقاربەك سەزبەكۇلى
- شيپوۆسكيح گەننادي گەننادەۆيچ
*قازاقستان حالىق پارتياسى 13 قاڭتار وتكەن كەزەكتەن تىس سەزىندە فراكتسيانىڭ جاڭا قۇرامىن ايقىندادى:
- ايقىن قوڭىروۆ
- جامبىل احمەتبەكوۆ
- يرينا سميرنوۆا
- الەكساندر ميليۋتين
- سەرگەي رەشەتنيكوۆ
- ايبەك پاياەۆ
- عازيز قۇلاحمەتوۆ
- ەرلان سمايلوۆ
- فايزوللا كامەنوۆ
- ايجان سقاقوۆا
10-11 قاڭتار كۇندەرى قازاقستاندا وتكەن پارلامەنتتىك سايلاۋ تاۋەلسىز باقىلاۋ ينستيتۋتى مەن ونى جۇزەگە اسىرۋشى قوعامدىق ۇيىمدارعا جاسالعان ءتۇرلى قىسىممەن، سايلاۋ كەزىندەگى ءار الۋان قۇقىق بۇزۋشىلىقتارمەن ەستە قالدى. ەرىكتى باقىلاۋشىلاردان بولەك اقپارات قۇرالدارىنىڭ سايلاۋ ۋچاسكەسىنەن حابار تاراتۋىنا كەدەرگى جاسالدى. تاۋەلسىز باقىلاۋشىلاردىڭ كوپشىلىگى سايلاۋ اياقتالاردا جانە ەسەپتەۋ كەزىندە بىرقاتار زاڭسىزدىقتار ورىن العانىن العا تارتادى.
استانامەن ەتەنە قىتاي جانە ورىس ءتىلى قولدانىسى ساقتالعان ەلدەردەن كەلگەن شىۇ، تمد بايقاۋشىلارىنىڭ وڭ، ال ەقىۇ بايقاۋشى ميسسياسىنىڭ «شىنايى باسەكەسىز ءارى دەموكراتيالىق تالاپتارعا قايشى ءوتتى» دەگەن باعاسىن العان بۇل ساياسي ناۋقاندا سايلاۋعا ەلدى «ەلىكتىرگەن» ADAL جانە «اۋىل» پارتيالارى بۇرىنعى كومپارتيانىڭ قاسىندا «ەرەكشە» جاعدايدا شاڭ قاۋىپ قالدى. بۇعان كۇمانمەن قارايتىندار از ەمەس. جاڭا-تانىمال ادامداردى تارتۋ ارقىلى جاقتاستارى بىرەر ايدا 250 مىڭعا تولىققان ADAL پارتياسىنىڭ سايلاۋدان كەيىنگى ءحالىن الەۋمەتتىك جەلى قولدانۋشىلارى 2019 جىلعى پرەزيدەنت سايلاۋىنداعى قوسانوۆ كانديداتتىعىمەن سالىستىرادى.
ەۋروپا وداعى «سايلاۋشىلار تاڭداۋ قۇقىعىنان ايىرىلعانىن» ايتسا، قازاقستاننىڭ باس پروكۋراتۋراسى سايلاۋ كۇنى ورەسكەل قاتەلىك بايقالمادى، كەيبىر فاكتىلەردى «بولماشى كەمشىلىك» دەپ سانايدى. جەكسەنبىدەگى ساياسي ناۋقاندا نارازىلىق بىلدىرگەن وپپوزيتسيالىق توپتار ايازدىگۇنى 7-10 ساعات بويى ارنايى جاساقتىڭ قورشاۋىندا بولدى، رەسپۋبليكا كولەمىندە 200-گە جۋىق ادام ۇستالدى.
باتىس بايقاۋشىلارى وسى ۋاقىتقا دەيىن قازاقستاندا وتكەن سايلاۋدىڭ ەشقايسىن «دەموكراتيا تالاپتارىنا ساي» دەپ مويىنداماعان.
*قازاقستاننىڭ حالىق پارتياسىنىڭ 10 مانداتىنا تيەسىلى دەپۋتاتتار ءتىزىمى بەلگىلى بولعان سوڭ اقپارات تولىقتىرىلدى