وتكەن اپتاداعى 68 ءولىم. كوۆيدتىك پنەۆمونيانىڭ ايماقتىق ءبولىنىسى تۋرالى دەنميننىڭ مانيپۋلياتسياسى

وتكەن اپتادا دەرتتەن 68 ادام قايتىس بولدى. دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ قوعاممەن كوممۋنيكاتسياعا جاۋاپتى رەسمي وكىلى باعدات قوجاحمەتوۆتىڭ ءىزى بەلگىسىز شالا اقپاراتى جۋرناليستەردى اۋرەگە سالدى. ول كوروناۆيرۋستىق پنەۆمونيانىڭ ايماقتارداعى دەرەگىن جاريالادىق دەسە دە، بۇل مالىمەت coronovirus2020.kz سايتى مەن دەنمين رەسۋرستارىنىڭ ەشبىرىندە جوق. ەڭ قاجەتتى ەكى سايت ەڭ باياۋ جاڭاراتىن كۇيگە ءتۇستى. ءمينيستردىڭ ءبىر ءسوزى مىڭ تۇرلەندى. نەگە؟ 

قىركۇيەك ايى باستالعالى بەرى 500-گە تارتا ادام كوروناۆيرۋس، تاعى 2 مىڭنان استامى كوۆيدتىك پنەۆمونيا جۇقتىرعانى انىقتالعان. وسى ايدىڭ العاشقى التى كۇنىندە پتر تەستىمەن راستالعان ناۋقاستاردىڭ اراسىندا 40 ناۋقاس، دەرتى اقوكپەگە اسقىنعان 22 پاتسيەنت قايتقان.

رەسمي ستاتيستيكاعا سەنسەك، وتكەن اپتادا، 31 تامىز-6 قىركۇيەك ارالىعىندا كۆي+ دياگنوزى بويىنشا 46, كۆي- دياگنوزى بويىنشا 22 ادام كوز جۇمعان. سونىمەن بىرگە، ءبىر اپتادا 2 614 ادامنىڭ دەرتكە شالدىققانى بەلگىلى بولعان. دەگەنمەن بۇل دەرەكتەردىڭ تاۋلىكتىك ءبولىنىسىن  شىنايى دەپ تولىقتاي ايتۋعا كەلمەيدى. سەبەبى ەلدەگى مەديتسينا ۇيىمدارى مەن مينيسترلىك دەمالىس كۇندەرى (سەنبى-جەكسەنبى) اۋرۋدى تىركەۋ، قابىلداۋ جۇمىسىن باسەڭدەتەدى. مۇنى كۇندەلىكتى ستاتيستيكادان كورۋگە بولادى. ءار اپتانىڭ اقىرىنا قاراي ەسەپ كۇرت كەمىپ وتىرادى. ال بۇل جاۋاپتى مەكەمەلەر مەن ۆەدومستۆونىڭ پاندەميا شارتىنا سايكەس شتاتتىق رەجيمدە جۇمىس ىستەمەيتىندىگىنە تىكەلەي بايلانىستى.

ۇكىمەت جولعا قويا الماي كەلە جاتقان تاعى ءبىر وزەكتى ماسەلە – كوۆيدتىك پنەۆمونيانىڭ ايماقتارعا تارالۋى تۋرالى اقپاراتتىڭ جوقتىعى. قازاقستان  13 ناۋرىزدان بەرى كوروناۆيرۋس جۇقتىرعانداردىڭ وڭىرلەر مەن قالالارداعى سانىن ۇزبەي جاريالاپ كەلەدى. بىراق «ماۋسىم-شىلدە قىرعىنىندا» تالاي وتباسىنا قايعى اكەلگەن كوروناۆيرۋستىق پنەۆمونيانىڭ ايماقتىق اتلاسى ءمينيستردىڭ ۋادەسىنە قاراماستان جولعا قويىلماي كەلەدى. 3 تامىز كۇنى دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى الەكسەي تسوي، 10 تامىز دەنميننىڭ رەسمي وكىلى باعدات قوجاحمەتوۆ، 26 تامىز ونىڭ كومەكشىسى ەربول ماندىبەك مىنە-مىنە دەۋمەن نەشە مارتە ءسوز بەرگەن. ءتىپتى «اشىقتىق پەن شىنايىلىقتى» ءجيى العا تارتاتىن قوجاحمەتوۆ كوپشىلىكتىڭ كوزىنشە  «بۇل تۋرالى جاريالاعامىز، مينيسترلىك بارىنە اشىق» دەپ قۋاقىلىققا سالىپ كەلەدى. دەسە دە، ۆەدومستۆونىڭ سايتى مەن رەسۋرستارىنىڭ ەشبىرىندە كوروناۆيرۋستىق پنەۆمونيانىڭ ايماقتارداعى كورسەتكىشى تۋرالى دەرەك جوق. وزىنەن سۇراساق، ەسكى دەرەكتەردى ۇسىنىپ، سىلتەمەسىن جولداي المادى. ويتكەنى رەسمي مالىمدەمەسىندە ايتقانداي جاريالانباعان.

4 قىركۇيەك كۇنى وتكەن بريفينگتە «بۇل اقپارات بار. نەلىكتەن ءسىزدىڭ قولىڭىز جەتپەي تۇرعانىن تۇسىنبەي تۇرمىن. نەگىزى بۇل اقپارات بار، اشىق تۇردە جاريالانعان. پرەسس-بريفينگ بىتكەن سوڭ حابارلاسىپ، سىلتەمەسىن بەرەتىن بولامىز» دەگەن رەسمي وكىل ىسكە كەلگەندە توسىرقادى.

قىركۇيەكتىڭ 5-ءى كۇنى دەنميننىڭ رەسمي وكىلى باعدات قوجاحمەتوۆ رەداكتسيا ساۋالىنا 1-22 تامىز كۇندەرگى دەرەكتى جولداپتى. بۇگىنگى تاڭدا ماڭىزى جوق دەرەكتى نەگە جىبەرگەنى بەلگىسىز. توقاەۆ كوپ ءسوز تەتىن «ەستۋشى مەملەكەتتىڭ» ەڭ ەستيارىمىن دەگەن كادرلارى باق ينستيتۋتى، حالىقپەن وسىلاي جۇمىس ىستەپ كەلەدى.

35 كۇن ىلگەرى، تىلشىلەر الدىنا سوڭعى رەت شىققان كۇنى دەنمين باسشىسى تسوي ايماقتارداعى كوروناۆيرۋستىق پنەۆمونيانىڭ كورسەتكىشى دايىن ەكەنىن جانە سول اپتادا-اق تۇراقتى تۇردە جاريالاۋدى جولعا قويۋعا ءسوز بەرگەن.

«ايماقتارداعى كورسەتكىشىن سايتىمىزدا جاريالايمىز. تاپ قازىر قولىمدا بار. نەگىزى مۇنداي كوپ تسيفرى بار ماتەريالدى ەلەكتروندى نە قاعاز تۇرىندە جاريالاعان دۇرىس دەپ ويلايمىن. وسى اپتادا جاريالاپ، كورسەتەمىز»، – دەگەن مينيستر 3 تامىزداعى ورتكوم بريفينگىندە.

بىراق 24 تامىز كۇنگى ءباسپاسوز جيىنىندا قوجاحمەتوۆ مينيستر بەرگەن ۋادەنىڭ دەدلاينىن كوررەتسيالادى. «ءيا، وكىنىشكە وراي، دارىگەرلەر پتر تەستى تەرىس كورسەتكەن ناۋقاستاردى دەرەكقورعا ەنگىزۋ مەحانيزمىن ءالى دە ۇيرەنىپ جاتىر. الداعى 2-3 اپتا ىشىندە نە ءبىر ايدا بۇل اقپاراتتى اپتا سايىن بەرىپ تۇرامىز. ...مۇمكىن ول كىسى ءبىر اپتادا جولعا قويىلاتىن شىعار دەپ ۇمىتتەنگەن شىعار»، – دەدى ول.  ال وتكەن جۇماداعى بريفينگتە سايتقا جاريالاپ وتىرمىز دەپ اعىنان جارىلدى.

1 تامىزدان جاريالانا باستاعان جاڭا فورماتتاعى ستاتيستيكاعا قازاقستان ۇكىمەت 11-30 شىلدە ارالىعىندا جيىرما كۇندەي دايىندالعان. الايدا جاڭارتىلعان ەسەپكە ايدان اسسا دا جۇيەلى جولعا قويىلماي كەلەدى.

قازاقستاندا پاندەميا كەزىندە بيلىك مويىنداعان اۋرۋ جاعدايى (U07.1+U07.2)  134 مىڭنان استى. ىندەتتىڭ كەسىرىنەن ومىردەن وتكەن قازاقستاندىقتاردىڭ سانى – 1 948 (U07.1+U07.2).  مۇنىڭ سىرتىندا 556 ادام كوروناۆيرۋستىڭ جاناما اسەرىنەن قايتىس بولعاندار رەتىندە جالپى ساناققا ەنگىزىلمەگەن. ايتپاقشى، وسى 556 كەيستى بىلۋگە تىلشىلەر سامارقاۋ ۆەدومستۆومەن 44 كۇن ايتىسىپ-تارتىسقان. پاندەميا مودەراتورى دەنميننىڭ «ءموبيلدى شاپشاڭدىعىنىڭ» سيقى وسى.

"The Qazaq Times"