بەلارۋس حالقى سەگىزىنشى كۇن قاتارىنان جاپپاي ەرەۋىلگە شىقتى. پوستسوۆەتتىك ەلدەردە بۇرىن-سوڭدى بولماعان اۋقىمدى نارازىلىق قالاي ءوتتى؟ بەلارۋستە ءادىل سايلاۋ جانە الەكساندر لۋكوشەنكونىڭ وتستاۆكاعا كەتۋىنە ارنالعان نارازىلىق جالعاسىپ جاتىر. 16 تامىز كۇنى ءبىر مينسكتىڭ وزىندە «زا سۆوبودۋ!» («ازاتتىق ءۇشىن!») جالپىۇلتتىق شەرۋىنە 200 مىڭنان استام ادام قاتىستى. ال ءدال وسىدان بىرەر ساعات بۇرىن لۋكاشەنكونى قولداۋعا باعىتتالعان ميتينگتە 7 مەن 30 مىڭ ارالىعىندا جاقتاسى ء(ىىم 65 مىڭ، لۋكوشەنكو 50 مىڭ دەپ جاريالاعان) الاڭنان تابىلدى. استاناداعى جارماق شەرۋ جانە ەلدەگى تۇتاس نارازىلىق ءسىزدىڭ نازارىڭىزدا.
بەلارۋستە 9 تامىزدا پرەزيدەنت سايلاۋى ادىلەتسىز ءوتتى دەگەن مىڭداعان ازاماتتىڭ نارازىلىق اكتسياسى سول كۇنى كەشكىسىن باستالعان.
جەكسەنبى 16 تامىزعا مينسكىدە جانە وزگە قالالاردا جالپىۇلتتىق ازاتتىق شەرۋى جوسپارلانعان. بۇعان ۇيىمداسقان وپپوزيتسيا اتىنان سايلاۋعا تۇسكەن سۆەتلانا تيحانوۆسكايا جانە بەيرەسمي تەلەگرام ارنالارى شاقىردى. قازىرگى تاڭدا وقيعا ورنىنان حابار تاراتىپ جاتقان باق وكىلدەرى مەن بالاما مەديا قۇرالدارىنىڭ اقپاراتىنشا، قالاداعى باستى مۇراجايدىڭ الاڭىنا شامامەن 100-300 مىڭ ارالىعىندا ادام جينالعان.
سونىمەن قوسا، بۇگىن تۇستە ايتۋلى نارازىلىق اكتسياسىمەن قاتار بيلىكتىڭ «بەلايا رۋس» دەگەن اتاۋمەن قولداۋ جيىنى ءوتتى. رەسمي دەرەككە قاراعاندا، 50 مىڭعا تارتا (بىراق تاۋەلسىز ساراپشىلار مەن ساناق ۇيىمدارى بۇل دەرەكپەن كەلىسپەيدى، ولاردىڭ ەسەبىنشە نەبارى 7 مىڭنىڭ توڭىرەگىندە — QT) ادام قاتىسقان جيىندا بەلورۋستى 26 جىل باسقارعان لۋكوشەنكو مالىمدەمە جاسادى.
سايلاۋ بولعالى مينسكىدە ستيحيالىق ميتينگ توقتاماي تۇر. الاڭعا شىققان استانا حالقى سايلاۋدىڭ ءادىل وتپەگەنىن، جۇيەدەن شارشاعانىن ايتادى. ولار «سۆەتلانا تيحونوۆسكاياعا بيلىكتى تابىستاۋدى، اكتسيادا ۇستالعاندار مەن ساياسي تۇتقىنداردى دەرەۋ بوساتۋدى، بەيبىت ەلگە كۇش قولدانعان قۇقىق قورعاۋ وكىلدەرىن جاۋاپقا تارتۋدى» تالاپ ەتىپ كەلەدى.
12:10 مينسك / 16:10 الماتى ۋاقىتىمەن
بەلارۋس ءىىم باسشىسى الەكساندر كاراەۆ وسى ۋاقىتقا دەيىنگى نارازىلىق اكتسيالارىندا پوليتسيانىڭ جارىلعىش قۇرالدار قولدانباعانىن ايتىپ، «ءبىز بەيبىتشىلىكتى قولدايمىز»، — دەپ مالىمدەدى.
12:20 / 16:20
13:08 / 17:08
ەلدى شيرەك عاسىر باسقارعان لۋكوشەنكو ەموتسياعا تولى سوزىندە 1990 جىلدارداعى «قايىرشى» كۇيدەگى جۇرتتى جاقسى كۇنگە جەتكىزگەنىن بۇلداي نە العا تارتا سويلەدى. تومەندە ءتۇيىن تەزيستەردىڭ اۋدارماسى (اۋدارما اسحات قاسەنعاليدىڭ Facebook پاراقشاسىنان الىندى):
مەن ميتينگتەردى قولداۋشىلاردىڭ قاتارىنان ەمەسپىن، بىراق مۇندا سىزدەردى شاقىرۋعا تۋرا كەلدى، وعان مەن كىنالى ەمەسپىن.
كسرو قۇلاعاننان كەيىن ءبىز قانسىراعان يمپەريانىڭ ءبىر بولشەگىن الدىق. سوندا سىزدەر مەنەن بۇل تىعىرىقتان شىعارۋدى سۇرادىڭىزدار. ءبىز شىعاردىق.
سەندەر قانداي وزگەرىستى قالايسىڭدار؟ ايتىڭدار! ەرتەڭ باستايمىز.
تەرەزەدەن قاراڭدار، ۇشاقتار ءبىزدىڭ شەكارامىزدىڭ جانىندا ۇشىپ ءجۇر. 15 مينۋتتىق جەر. ناتو تانكتەرىن بايقاۋعا بولادى(پولشانى مەڭزەسە كەرەك).
ليتۆا، لاتۆيا، پولشا جانە وكىنىشكە قاراي باۋىر دا دوسىمىز سانالعان ۋكراينا بىزگە جاڭا سايلاۋ وتكىز دەپ بۇيىرۋدا.
بىزگە بىرەۋدىڭ تىقپالاعان ۇكىمەتى كەرەك ەمەس، بىزگە ءوز ۇكىمەتىمىز كەرەك جانە ءبىز ونى سايلايمىز.
مەنىڭ دە ءدال سىزدەردەي بالالارىم، نەمەرەلەرىم بار. مەن ولاردىڭ وسى جەردە ءومىر سۇرگەنىن قالايمىن.
ءبىز ءوزىمىزدىڭ قاتاڭ باعىتىمىزدى ۇستاندىق. 90-جىلدارى كونستيتۋتسيامىزدى جاڭارتتىق. بۇل ساياساتىمىز بىرەۋگە ۇناماۋى مۇمكىن.
ءبىز وسى پاندەميادا ءوز جولىمىزبەن جۇردىك، بىردە ءبىر كاسىپورىندى جاپپادىم. ادامدار وسى ءۇشىن العىس ايتۋدا.
ەگەر بىرەۋ وسى ەلدى بەرگىسى كەلسە، ءتىپتى ءولىپ جاتسام دا رۇقسات ەتپەيمىن!
مەن قۇدايدىڭ الدىندا تۇرعاندايمىن، 80% داۋىستى بۇرمالاۋ دەگەن مۇمكىن ەمەس.
جاڭا سايلاۋ وتكىزەيىك دەيدى، سوندا جۇمىستى كىم ىستەيدى؟ جاڭا سايلاۋ وتكىزسەك - ەلدى توڭكەرىپ الامىز، قۇلاتامىز.
و باستا ولاردى(نارازى توپتى) توقتاتۋ كەرەك ەدى، سوندا مۇندا تۇرماس ەدىڭدەر.
ەسكەرتەمىن–وتپەن ويناپ جۇرسىڭدەر! ساربازدار، مۇعالىمدەر، دارىگەرلەر، جۇمىسشىلار وزدەرىن، جەرىن قورعاۋعا قاۋقارلى.
مۇعالىمدەر مەن دارىگەرلەرگە، مەملەكەتتىك جۋرناليستەرگە تيىسپەڭدەر. ولارعا بىردەمە بولسا، قاتاڭ جاۋاپ بەرەسىڭدەر.
بارلىعى ءبىزدىڭ تىزەرلەگەنىمىزدى قالايدى. جوق، ەشقاشان تىزە بۇكپەيمىز!
ءبىز برەست قامالىنا اينالامىز. ەلدى ەشكىمگە بەرمەيمىز!
ءبىرىنشى پرەزيدەنتتى قۇرتساڭدار، ول قۇردىمنىڭ باسى بولماق.
مەن ءتىرىمىن! ولەتىن ويىم جوق!
13:33 / 17:33
لۋكوشەنكو جارتى ساعاتقا سوزىلعان ۇندەۋىنىڭ سوڭىندا «مەن سىزدەردىڭ الدىڭىزدا العاش رەت تىزەرلەپ تۇرمىن» دەدى. دەگەنمەن مەديازونا كوررەسپوندەنتى ونىڭ تۇرەگەپ تۇرعانىن حابارلادى. تىكەلەي ەفيردەگى بەينەجازباعا قاراعاندا اشۋعا ءمىنىپ، قارسىلاستارىن مىنەي سويلەگەن «باتكانىڭ» مىنبەردە تۇرعانىن بايقاۋ قيىن ەمەس.
13:39 / 17:39
پوليتسيا بيلىك شەرۋىندە «كەت! قۇرى!» دەپ ايقايلاعان ەر ادامدى ۇستاپ الىپ كەتكەن («مبح مەديا» دەرەگى بويىنشا).
13:43 / 17:43
مينسك جانە باسقا قالالارداعى وپپوزيتسيا قولداۋشىلارى ازاتتىق ءۇشىن شەرۋىن باستاپ كەتتى. استانالىق بەلسەندىلەر العاش قاقتىعىس بولعان «مينسك – باتىر-قالا» مەموريال تاقتاسىنىڭ الدىندا توپتاسا باستادى.
13:58 / 17:58
لۋكوشەنكو مىنبەردە تۇرعاندا وڭ جاعىندا وققاعارلارىمەن بىرگە ادەتتەگىدەي كەنجە ۇلى نيكولاي دا تۇردى.
14:15 / 18:15
ۆلاديمير پۋتين سەنبىدەن كەيىن بۇگىن الەكساندر لۋكوشەنكومەن ەكىنشى رەت تەلەفون ارقىلى بايلانىستى. كرەمل ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، رەسەي تاراپى بەلارۋستەگى جاعداي ۋشىقسا، كەلىسىمشارت اياسىندا كومەكتەسۋگە دايىن ەكەنىن راستاعان.
14:23 / 18:23
Tut.by رەسۋرسىنىڭ حابارلاۋىنشا، مينسك قالاسىنداعى مەموريال تاقتانىڭ ماڭىنا 60 مىڭداي ادام جينالدى.
14:32 / 18:32
Euroradio لۋكاشەنكو جاقتاستارى تاۋەلسىزدىك الاڭىنان وپپوزيتسيا تاراپى جينالعان جەرگە بەت العانىن حابارلادى. ولار نارازىلارعا قاراتا «ساياسي جەزوكشەلەرگە ماسقارا»، «باتكا ءۇشىن!» دەپ ۇرانداستى.
14:50 / 18:50
«مبح مەديا» مالىمەتىنشە، نارازىلار ءنوپىرى 100 مىڭعا جەتتى. «مايا كراىنا بەلارۋس» («مەنىڭ جەرىم بەلارۋس») تەلەگرام كانالى 300 مىڭنان اسقانى تۋرالى دا دەرەك تاراتتى.
14:53 / 18:53
ءادىل سايلاۋدى تالاپ ەتكەن قالىڭ توپ مينسكتەگى ەڭ ءىرى كۇرەجولدىڭ ءبىرى جەڭىس داڭعىلىنا قاراي اعىلىپ جاتتى.
16:08 / 20:08
لۋكاشەنكو قارسىلاستارىنىڭ ليدەرى جوقتىعىنا قاراماي، القىزىل-قىزىل تۋ ۇستاعان كوپشىلىك ءبىر اۋىزدان «جىۆە بەلارۋس» («بەلارۋس ءومىر ءسۇر!»), «كەت» دەپ ۇرانداۋدى جالعاستىرىپ وتىر. سونداي-اق، ولار «ساياسي تۇتقىندارعا بوستاندىق»، «ءبىز مال ەمەسپىز» دەگەن جازۋى بار پلاكات-باننەرلەر ۇستاپ شىققان.
17:03 / 21:03
18:34 / 22:34
«ءبىز مىقتى، ەركىن حالىقپىز، وسىنشالىق كوپ بولىپ بىرىكپەگەن ەدىك! ۇرەيگە بەرىلمەي، نەشە الۋان قورقىنىشپەن كۇرەسە بىلگەن، ازاتتىققا قادام جاساعان ارقايسىڭىز ءۇشىن العىسىم شەكسىز! بەلارۋس ەندى ەشقاشان بۇرىنعىداي بولمايدى! ءبىزدىڭ ارقايسىمىز «مەن وزگەرتە الامىن» دەگەندى انىق بىلەمىز»، – دەدى كولەسنيكوۆا.
جينالعاندار «مەنىڭ قولىمنان ءبارى كەلەدى!» دەپ ۇرانعا باستى.
ول مينسكتەگى نارازىلىقتار كەزىندە قازا تاپقان الەكساندر تارايكوۆسكا، الەكساندا ۆيحورانى ەسكە الا سويلەدى. مۇنى كوپشىلىك «ۇمىتپايمىز، كەشىرمەيمىز!» دەپ ءىلىپ اكەتتى. وپپوزيتسيا وكىلى، تيحانوۆسكايا جاقتاسى كولەسنيكوۆا نارازىلار جاپپاي قولداعان ەكى شارتتى قايتالاپ-شەگەلەي ايتتى: ساياسي تۇتقىنداردى بوساتۋ جانە الەكساندر لۋكاشەنكونىڭ وتستاۆكاسى.
20:11 / 00:11
مينسك وپپوزيتسياسى تاۋەلسىزدىك الاڭىن جول قوزعالىسى ءۇشىن بوساتتى. ميتينگ تاراي باستادى. شەرۋگە قاتىسۋشىلاردىڭ سانى كوپ بولعانىنا قاراماستان، ەشقانداي قاقتىعىس نە تارتىپسىزدىك بولعان جوق.
20:26 / 00:26
20:27 / 00:27
پروتەست اياقتالدى. بەلارۋس مەممەدياسى ءبىرىنشى رەت ميتينگتەر تۋرالى ايتا باستادى.
20:28 / 00:28
مەديازونا ينتەرنەت باسىلىمىنىڭ دەرەگىنشە، مينسكتەگى قارسىلىق اكتسياسىنا قاتىسىپ جاتقان مىڭداعان نارازى بارلىق قوقىس-قالدىقتى ارنايى قاپشىققا سالىپ-جيىپ ءجۇر. بۇل كولەمى جاعىنان عانا ەمەس، ەكو-مادەنيەتى بويىنشا دا ەڭ ءىرى ءارى جوعارى وقيعا رەتىندە سانالادى.
20:30 / 00:30
وپپوزيتسيا تاراپىنداعى ەرەۋىلشىلەر ەرتەڭ تاعى دا جالپىۇلتتىق قارسىلىق شەرۋى وتەتىنىن حابارلادى.
20:51 / 00:51
سەگىزىنشى تاۋلىككە جالعاسقان نارازىلىقتىڭ ەڭ قارقىندى ءساتى قازىر ءوتىپ جاتىر. قاتىسۋشىلارى كوپ مينسكتىڭ وزىندە Tut.by ەسەبىنشە 200 مىڭنان كەم ەمەس ادام بار. تاپ وسى ساتتە بەلارۋستە ەكپىن العان نارازىلىق اكتسياسى 28 قالادا ءجۇرىپ جاتقانى بەلگىلى بولدى. ولار:
گرودنو،
بارانوۆيچي،
ۆيتەبسك،
گومەل،
موگيلەۆ،
موزىر،
مولودەچنو،
سۆەتلوگورسك،
سۆيسلوچ،
برەست،
كرۋگلوە،
پينسك،
پرۋجان،
كلەتسك،
كالينكوۆيچي،
يۆانتسەۆيچي،
نوۆوگرۋدكا،
ورشا،
وسيپوۆيچي،
راكوۆ،
روگاچەۆ،
سلۋتسك،
سمولەۆيچي،
سوليگورسك،
بەرەزا،
بوربۋيسك،،
جلوبين،
كوبرين
21:30 / 01:30
Tut.By حابارلاۋىنشا، «بەلارۋسكاليا» جانە «نافتانا» سەكىلدى ءىرى كاسىپورىن جۇمىسشىلارى جالپىۇلتتىق ەرەۋىلگە ەرتەڭ، ياعني 17 تامىز كۇنى ساعات 8:00-دەن قوسىلاتىنىن حابارلادى.
21:09 / 01:09
برەست قالاسىندا وسىعان دەيىنگى نارازىلىقتار كەزىندە ۇستالعاندار بوساتىلىپ جاتىر.
https://twitter.com/mediazona_by/status/1295073751311290369?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1295073751311290369%7Ctwgr%5E&ref_url=https%3A%2F%2Ftvrain.ru%2Fteleshow%2Fprjamaja_transljatsija%2Fprotesty_v_belarusi_posle_vyborov_den_vosmoj_hronika-514437%2F
21:21 / 01:21
بەلارۋس ءىىم ءباسپاسوز حاتشىسى ولگا چەمودانوۆا تاسس اگەنتتىگىنە بەرگەن جاۋابىندا:
«وپەراتيۆتى-كەزەكشىلىك قىزمەتىنىڭ دەرەگى بويىنشا، جەكسەنبى كۇنى ۇستالعان نە قامالعاندار تۋرالى اقپارات جوق»، — دەپ حابارلادى.
دەگەنمەن ءارتۇرلى اقپارات كوزدەرى قالانىڭ ءار تۇسىندا جاپپاي بولماسا دا، ونداعان ادامدى ۇستاۋ ءجۇرىپ جاتقانىن حابارلاپ ۇلگەردى.
بەلارۋستە توقتاماي تۇرعان نارازىلىق اپتاسىنىڭ 8-ءشى كۇنىندەگى لۋكوشەنكو جاقتاستارى مەن وزگەرىس قالاعان كوپشىلىكتىڭ شەرۋى قالاي وتكەنى جونىندە تولىعىراق دوجد ارناسىنىڭ سەگىز ساعاتقا سوزىلعان ارنايى شىعارىلىمىنان كورە الاسىزدار:
(اقپارات تولىقتىرىلدى)