كوكتەمنىڭ العاشقى كۇنىمەن تۇسپا-تۇس كەلەتىن العىس ايتۋ كۇنى قازاقستانداعى ۇكىمەتتىك ەمەس بارلىق ساياسي ۇيىمدار مەن ازاماتتىق قوزعالىستار بەيبىت شەرۋگە شىعاتىنىن جانە قولدايتىنىن جاريالادى.
Oyan, Qazaqstan ازاماتتىق قوزعالىسى 1 ناۋرىز كۇنى «توزىعى جەتكەن جۇيە ساياسي بەلسەندى ادامدى ءولتىرىپ تىندى» دەگەن ۋاجبەن تۇرمەدە جۇمباق جاعدايدا كوز جۇمعان بەلسەندى دۋلات اعادىلدىڭ ولىمىنە بايلانىستى بەيبىت ميتينگكە شىعاتىنىن مالىمدەدى. «جارقىن بولاشاق ءۇشىن ءوزىمىزدى زاڭسىزدىق پەن بوپسالاۋدان قورعاپ ۇيرەنۋىمىز كەرەك» دەپ سانايتىن قوزعالىستىڭ كرەاتيۆ جاستارى «ساياسي كوزقاراسىمىز ساي بولماسا دا، جاقىندارىمىزبەن بىرىگىپ، كومەك قاجەت ەتەتىندەرگە قول ۇشىن سوزۋعا دايىن ەكەنىمىزدى كورسەتەتىن مۇمكىندىك بولادى»، – دەيدى facebook جەلىسىندەگى رەسمي پاراعىندا.
جيىن ۇيىمداستىرۋشىلارى الاڭدا «نازارباەۆتىڭ وتباسىمەن قوسا ساياسي ارەنادان كەتۋىن»، «قاۋساعان ديكتاتور مەن شابارماندارىنا قۋعىن-سۇرگىنشىل تيرانياسىنا شىداپ وتىرا بەرمەيتىنىن» جانە «بيلىك اۋىسىپ، ادام حاقىن جوعارى قويۋىن» تالاپ ەتەمىز دەيدى.
سونىمەن قاتار بيلىككە قارسى ۇستانىمداعى ەكس-بانكير، قۋعىنداعى وپپوزيتسيالىق ساياساتكەر مۇحتار ءابليازوۆ جەتەكشىلىك ەتەتىن، ەۋروپادا بەيبىت، ال ەلدە ەكسترەميستىك ۇيىم رەتىندە تانىلىپ، قىزمەتىنە تىيىم سالىنعان قازاقستاننىڭ دەموكراتيالىق تاڭداۋى قوزعالىسى دا اتالعان شەرۋگە شاقىردى. «ساياسي تۇتقىنداردى بوساتۋدى، دۋلات اعادىلدىڭ قازاسىن ءادىل تەرگەۋدى جانە ەكس-پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ كومانداسىمەن بىرگە تولىق وتستاۆكاعا كەتۋىن» تالاپ ەتۋگە شاقىرعان ءابليازوۆ ادەتتەگىدەي ينتەرنەت ارقىلى بەينەۇندەۋ جولدادى. 2017 جىلدىڭ جاز كەزىنەن بەرى اشىق ناسيحات جۇرگىزۋدى باستاعان، ەلوردا سوتىنىڭ ۇكىمىمەن سىرتتاي ءومىر بويىنا سوتتالعان. قدت جاقستاستارىنىڭ قوسالقى ۇيىمى «كوشە پارتياسى» دا اتالعان شەرۋدە نەگىزگى قاتىسۋشىلاردىڭ قاتارىنان كورىنۋى مۇمكىن.
العىس ايتۋ «مەرەكەسىندە» ءوز نارازىلىعىن بىلدىرۋشىلەر قاتارىندا دەموكراتيالىق پارتيا قۇرۋ توبىنىڭ جەتەكشىسى ساياساتكەر-جۋرناليست جانبولات ماماي دا كەشە ارنايى مالىمدەمە جاسادى. «جالپى ەلدە جاعداي دۇرىستالۋى ءۇشىن ءبىر-اق نارسە كەرەك. بۇل – نازارباەۆتار وتباسى بيلىكتەن تولىق كەتۋى كەرەك. ولار بيلىك تۇتقاسىن ۇستاپ تۇرعاندا قازاقستان ەشقاشان گۇلدەنىپ-كوكتەمەيدى دە، دامىمايدى دا. ءبارىن تەجەۋشى نۇرسۇلتان نازارباەۆ پەن ونىڭ اۋلەتى تۇگەلىمەن كەتۋى ءتيىس. وسىدان باسقا تالاپ بولماۋى كەرەك»، – دەيدى ول. بيلىكتىڭ نەگىزگى قاينار كوزى – حالىق ەكەنىن ەسكە العان بەلسەندى «ات توبەلىندەي توپ ميلليونداعان حالىققا ءوزىنىڭ شەشىم-قالاۋىن تاڭباۋ قاجەت» دەپ سانايدى. ونىڭ ايتۋىنشا، «ادىلدىكتى تالاپ ەتىپ، ەردىڭ قۇنىن سۇراۋ – ەلدىڭ زاڭدى كونستيتۋتسيالىق قۇقىعى، دۋلاتتىڭ قازاسى «قازاق كوكتەمىن» باستادى جانە وندا ن.نازارباەۆتىڭ رەجيمىنە ەشقانداي ورىن جوق».
الماتى قالاسىنداعى ءبىر توپ ازاماتتىق بەلسەندى دۋلات اعادىلدىڭ قايتىس بولعانى حابارلانعان كۇنى «بيلىك رۇقسات بەرسە دە، رۇقسات بەرمەسە دە بەيبىت ميتينگكە شىعاتىنىن» حابارلادى. ولار اكىمدىكتەن ءدال وسى كۇنگە كوپبالالى انالاردىڭ ماسەلەسى بويىنشا ءوتىنىم بەرگەنىن، بىراق جاۋاپتى ورگاندار قاناعاتتاندىرماعانىن، رۇقسات بەرۋدەن باس تارتقانىن جەتكىزدى. باستاماشىل توپ مۇشەسى بەلسەندى قۇرال سەيىتحانۇلى «قاۋىپسىزدىك كەڭەسى دەگەن وتىرىك ۇيىمنان باستاپ بارلىق جۇيە اۋىسۋى كەرەك، سوندىقتان ەلدى ويانۋعا شاقىرامىن! ويانباعان-كۇرەسپەگەن حالىقتى قۇداي دا ۇناتپايدى قاجەت بولسا. ءبارىمىز ءبىرىمىز ءۇشىن، ءبىرىمىز ءبارىمىز ءۇشىن دەپ، دۋلاتتىڭ ءولىمىن داۋلاۋىمى كەرەك» دەيدى. سونداي-اق شەرۋگە شاقىرۋ بەينەۇندەۋىن facebook جەلىسىندەگى جەكە پاراعىنا جاريالاعان دانايا كاليەۆا «بەلسەندىلەرگە رۇقسات بەرمەگەنىنە قاراماستان ءبىز شىعامىز، اۋەلدە الەۋمەتتىك سەبەپپەن گاندي ساياباعىندا وتكىزبەك ەدىك، سوڭعى وقيعادان كەيىن (دۋلات اعادىلدىڭ قازاسى – QT) ەندى اكىمدىك الدىندا بولادى. ساياسي تۇتقىنداردىڭ اباقتىداعى ومىرىنە الاڭداپ، ۋايىمداۋعا ماجبۇرلەيدى»، – دەيدى.
ەسكى وپپوزيتسيا گۆاردياسىنان حالىق قۇرىلتايىنىڭ باستى ۇيىمداستىرۋشىسىنىڭ ءبىرى، بەلگىلى جۋرناليست رىسبەك سارسەنبايۇلى «جۇيەگە قارسى كەز كەلگەن بەيبىت شەرۋدى قولدايتىنىن» ايتادى. «ءبىز دۋلات اعادىلدىڭ جەرلەۋ كەزىندە جۇرت، ەل بولىپ انت بەردىك. اقيقات ءۇشىن كۇرەسۋگە! ونىڭ ءولىمى – قاندىقول پوليتسيانىڭ ءىسى، جۇيەنىڭ جەمىسى. ...قازىرگى تاڭدا بيلىككە نارازى ەمەس ادام جوق، تابىلا قالسا ول پارلامەنت پەن جوعارى جاقتاعىلار عانا. جەكە پىكىرىم، نازارباەۆ پەن ونىڭ جۇيەسىنە قارسى كۇرەستە حالىق جاعىندامىن», – دەپ قولدايتىنىن، ەلمەن بىرگە شىعاتىنىن ايتتى ول.
بۇگىن تۇستە سوڭعى ۇيىمداردىڭ ءبىرى بولىپ، پارتيا قۇرۋدى كوزدەيتىن Respublika قوزعالىسى دا دەمپارتيامەن بىرگە 1 ناۋرىزعا جوسپارلانعان ميتينگكە شىعاتىنىن حابارلادى. «دۋلات اعادىلدىڭ قازاسى – جەكە ادامنىڭ نەمەسە قوزعالىستىڭ ەمەس، قازاقستاننىڭ ادام قۇقىعىن باستى قۇندىلىق سانايتىن بارشا ازاماتىنىڭ ورتاق قايعىسى» دەپ سانايتىن ۇيىمداستىرۋ توبى facebook جەلىسىندەگى رەسمي پاراعىندا نەگىزگى بەس تالابىن كورسەتتى. ولار:
دۋلات اعادىلدىڭ ولىمىنە كىنالىلەر زاڭ بويىنشا جازاسىن الۋى كەرەك. ونىڭ ءولىمى – ونى تۇتقىنداۋ مەن قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتە الماۋىنىڭ سالدارى دەپ ەسەپتەيمىز;
قازىر تۇرمەدە وتىرعان بارلىق ساياسي تۇتقىنداردى بوساتۋ;
قازاقستاندا ساياسي كوزقاراستارى ءۇشىن قۋدالاۋدى، قىسىم كورسەتۋدى توقتاتۋ;
وسىنداي زاڭ بۇزۋلارعا قارسى جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتۋ، ءادىل، تاۋەلسىز سوت جۇيەسىن قۇرۋ;
حالىقپەن ديالوگ جاساندى، كوزبوياۋ كەڭەستەردە ءجۇرۋى مۇمكىن ەمەس. ەستيتىن ۇكىمەت قىرتقان ءسوز بولماي، ءىس جۇزىندە دالەلدەنسىن. حالىقتىڭ شىن داۋسىن ەستىگىسى كەلسە، ەركىن، بەيتاراپ الاڭعا كەلسىن.
قازىر ساياسي ۇستانىم، كوزقاراستاردىڭ ايىرماسىنا قاراپ بولىنەتىن ۋاقىت ەمەس ەكەنىنە باسا ءمان بەرگەن رەسپۋبليكالىقتار «ءبىز تالاپ ەتەتىن وزگەرىستەر مەن قول جەتكىزگىمىز كەلەتىن ماقسات ورتاق، ...قازىرگى بيلىك قۇقىقتارىمىزدى قامتاماسىز ەتۋگە قابىلەتسىز، ءتىپتى مۇددەلى ەمەس ەكەنىن تولىق دالەلدەپ ءبىتتى» دەيدى.
وسىلايشا، Oyan, Qazaqstan جانە Respublika, قدت مەن قدپ، الماتى بەلسەندىلەرى، حالىق قۇرىلتايى، كوشە پارتياسى... جەكسەنبى كۇنى ساعات 12:00-دە ورتالىق الاڭدار مەن اكىمدىك الدىنا بەيبىت شەرۋگە شىقپاق. 2016 جىلدىڭ 14 قاڭتارىندا سول كەزدەگى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ قۇرىلعان كۇنىن، ياعني 1 ناۋرىزدى العىس ايتۋ كۇنى ەتىپ جاريالادى.
ادەتتە قازاقستان سوتى سىرتتاي ءومىر بويىنا باس بوستاندىعىنان ايىرعان، قازىر فرانتسيادا تۇراتىن مۇحتار ءابليازوۆ شاقىرعان شەرۋ قارساڭىندا «ارانداپ قالماۋ» تۋرالى ۇندەۋ جاريالايتىن باس پروكۋراتۋرا ازىرگە ەشقانداي ارەكەت بىلدىرە قويعان جوق. جۋىردا عانا، 22 اقپان بىرنەشە قالادا قاتارىنان وتكەن سانكتسيالانباعان ميتينگتە قۇقىق قورعاۋشىلاردىڭ ەسەبىنشە، 300-گە تارتا ازامات ۇستالعانىمەن، ءىىم بار بولعانى 53 دەپ حابارلعان بولاتىن.