7 اقپان استانادا قازاق تىلىندە ونلاين كونتەنت جاساۋشىلارعا ارنالعان QazForum IV مەديا جيىنى ءوتتى. جيىن قامتىعان تاقىرىپتار قوعام اراسىندا QazForum كوپ فورۋمنىڭ بىرىنە اينالمادى ما دەگەن سىني سۇراق تۋدىرعان ەدى. فورۋمنىڭ قۇرىلتايشىسى قازاقستانداعى اقش ەلشىلىگى. ۇيىمداستىرۋشى – قازاقستان ءباسپاسوز كلۋبى. QazForum ۇيىمداستىرۋ كوميتەتىنە وتكەن اپتادا، سىني كوقاراس كۇشەيگەن تۇستا جولدانعان ساۋالىمىزعا جاۋاپ كەشىگىپ جەتسە دە نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.
QT: وسىمەن 4-ءشى مارتە ۇيىمداستىرىلىپ جاتقان Qazforum جوباسىن ۇيىمداستىرۋداعى نەگىزگى ماقسات پەن وندا قانداي تاقىرىپتار كوتەرىلەدى?
– QazForum - قازاق ءتىلدى ونلاين مەديانى دامىتۋعا، كونتەنتتىڭ ساپاسىن ارتتىرۋعا جانە عالامتور جەلىسىنىڭ قازاق ءتىلدى سەگمەنتىندەگى وزەكتى ماسەلەلەردى شەشۋ جولدارىن ىزدەستىرۋگە باعىتتالعان ءىرى رەسپۋبليكالىق كونفەرەنتسيا. بيىلعى جىلى فورۋم «وزگەرىس كەزەڭىندەگى سىن مەن شىن» تاقىرىبىنا وتكىزىلدى.
فورۋم اياسىندا قازىرگى زامانعى مەديانىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى قارالدى، اتاپ ايتقاندا، قاتىسۋشىلار قازاق قوعامىنا قانداي مەديا قاجەت ەكەنىن جانە ولاردىڭ digital داۋىرىندەگى ءرولى قانداي ەكەنىن انىقتاۋعا تىرىستى، جاڭا ونجىلدىقتا مەديا نارىقتىڭ قازاق ءتىلدى سەگمەنتىنىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋدىڭ نەگىزگى ماسەلەلەرى تالقىلاندى. YouTube-تاعى قازاق ءتىلدى سەگمەنتىن مونەتيزاتسيالاۋ ماسەلەلەرىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى.
فورۋم بارىسىندا ورتالىق ازيا ەلدەرىندە (قازاقستان،تاجىكستان، وزبەكستان) مەديا تۇتىنۋ جانە مەديا ساۋاتسىزدىلىعى بويىنشا الەۋمەتتىك زەرتتەۋ ناتيجەلەرى تانىستىرىلدى.
فورۋمنىڭ سەكتسيالارىندا كەلەسى تاقىرىپتار بويىنشا شەبەرلىڭ ساباقتار ۇسىنىلدى:
- Youtube پلاتفورماسىندا جۇمىس جۇرگىزۋ: ءوز كونتەنتىن ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن جۋرناليست نەنى ءبىلۋى قاجەت;
- اقپاراتتى قالاي دۇرىس تالداۋ قاجەت جانە مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ سايتىندا نە نارسەگە ءمان بەرگەن ءجون.
سونداي-اق، فورۋم سەرىكتەستەرىنىڭ پرەزەنتاتسيالارى وتكىزىلدى، وندا ولار قازاق ءتىلدى ونلاين-كونتەنت جاساۋشىلارىمەن ءوزارا قارىم-قاتىناس تۋرالى ايتتى.
فورۋممەن قاتار دۇنيە جۇزىندە تانىمال National Geographic كورمەسى ءوتتى.
فورۋمنىڭ تولىق باعدارلاماسىمەن سايت ارقىلى تانىسۋعا بولادى.
QT: فورۋمعا ازاماتتىق جۋرناليستيكا مەن دەموكراتيالىق قۇندىلىقتاردى ورناتۋعا، اشىق قوعام قالىپتاستىرۋعا اتسالىسىپ، ءۇن قوسىپ كەلە جاتقان بەلگىلى پلاتفورمالار نەلىكتەن شاقىرىلا بەرمەيدى؟ ماسەلەن، حالىقارالىق جانە ەل ءىشى جاڭالىقتارىن ۇزدىكسىز وبەكتيۆتى تۇردە بەرىپ كەلە جاتقان بىرقاتار سايتتار ەسكەرۋسىز قالىپ قويىپ جاتادى.
– فورۋم قازاق ءتىلدى ونلاين كونتەنت جاساۋشىلاردىڭ بارلىعىنا اشىق. فورۋم قازاق ءتىلدى ونلاين كونتەنتتى جاساۋشىلار: تىلشىلەر مەن سايت رەداكتورلارى، بلوگەرلەر مەن ۆلوگەرلەرگە ارنالعان.
ەلىمىزدىڭ اقپاراتتىق پورتالدارىندا، سونداي-اق فورۋم ۇيىمداستىرۋشىلارىنىڭ رەسمي پاراقشالارىندا فورۋمنىڭ وتكىزىلۋى تۋرالى مالىمەت الدىن الا جاريالاندى. ۇيىمداستىرۋشىلار بارلىق باق وكىلدەرىنە ارنايى اقپارات تاراتۋدى جۇرگىزدى.
بيىل فورۋمنىڭ ۇيىمداستىرۋ كوميتەتىنە 500-دەن استام ءوتىنىم كەلىپ ءتۇستى، بىراق زالداعى ورىن سانى شەكتەۋلى بولۋىنا بايلانىستى، ولاردىڭ تەك 250 عانا ماقۇلداندى.
جىل سايىن ۇيىمداستىرۋشىلار فورۋمعا قاتىسۋشىلاردى وبلىستاردان شاقىرۋعا ەرەكشە كوڭىل بولەدى. وسى جىلى فورۋمعا ەلوردا، الماتى جانە شىمكەنت قالالارىنان باسقا ەلىمىزدىڭ 11 وبلىسىنان قازاق ءتىلدى ونلاين كونتەنت جاساۋشىلارى قاتىستى.
قاتىسۋشىلاردى ىرىكتەۋ كەزىندە ۇيىمداستىرۋشىلار قاتىسۋشى سايتىنىڭ قازاق تىلىندەگى نۇسقاسىنىڭ بولۋىنا، سونداي-اق سايتتىڭ جاڭالىقتارى تاسپاسىنىڭ جاڭارتىلۋ جيىلىگىنە نازار اۋداردى. بلوگەرلەر مەن ۆلوگەرلەردى ىرىكتەۋ كەزىندە ولاردىڭ الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى پاراقشالارىنىڭ جازىلىمدار سانى ەسكەرىلدى.
قاتىسا الماعاندار ءۇشىن Youtube ارناسىندا فورۋم ونلاين كورسەتىلىپ، كورەرمەندەر سانى 700-گە جۋىق بولدى.
سۇراعىڭىزدا بەلگىلەنگەن فورۋم جۇمىسىنا قانداي باق وكىلدەرى قاتىسا الماعانىڭ ناقتىلاۋدى وتىنەمىز.
QT: ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ جۇمىس ىستەۋ نۇسقاۋلىعى قانداي، فورۋمعا تاراپتاردىڭ قاتىسۋ-قاتىسپاۋىن كىم قانداي كريتەريلەر بويىنشا انىقتايدى؟
– فورۋم قازاق ءتىلدى ونلاين كونتەنت جاساۋشىلاردىڭ بارلىعىنا اشىق، قاتىسۋى تەگىن. قاتىسۋعا نيەت بىلدىرۋشىلەردىڭ بارلىعى فورۋم سايتىندا (https://fkoc.kz/) تىركەلۋ مۇمكىندىگىنە يە بولدى. ونىڭ ۇستىنە بارلىق باق وكىلدەرىنە حات جىبەرىلىپ، مالىمەت جەتكىزىلدى.
QT: قازاق تىلىندەگى سايتتاردىڭ ماسەلەلەرىن تالقىلاپ، ونى شەشۋگە ارنالعان فورۋمنىڭ بۇگىنگە دەيىن قول جەتكىزگەن ناتيجەسى قانداي، ناقتى قانداي شەشىمدەر جولعا قويىلدى؟
– فورۋمنىڭ نەگىزگى ناتيجەلەرى:
- 4 جىل ىشىندە فورۋم ەلىمىزدىڭ قازاق ءتىلدى ونلاين كونتەنت جاساۋشىلارىن بىرىكتىرەتىن ءىرى رەسپۋبليكالىق كونفەرەنتسياعا اينالدى;
- 2018 جىلعى فورۋم اياسىندا ەتيكا تۋرالى مەموراندۋم جاساۋ كەرەكتىگى تۋرالى ءسوز كوتەرىلدى;
- «ىسكەرلىك جۋرناليستيكا» كىتابىنىڭ يدەياسى فورۋم اياسىندا تۋدى;
- جىلدان-جىلعا فورۋم تۋرالى بىلەتىن جۋرناليستەر سانى كوبەيۋدە. بيىل فورۋمنان كەيىن وڭىرلىك باق وكىلدەرىنىڭ كاسىبي ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان ارنايى ترەنينگتەر وتكىزۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز;
- فورۋم اياسىندا تالداۋ زەرتتەۋلەرى مەن ساۋالناما جۇرگىزىلەدى. مىسالى، بيىلعى فورۋمدا مەديا ترەنەر اسحات ەركىمباي "مەديا تۇتىنۋ جانە مەدياساۋات بويىنشا زەرتتەۋ ناتيجەلەرى" تاقىرىبىندا ساراپتامالىق زەرتتەۋ جۇرگىزدى.
- 2018 جىلدان باستاپ قاتىسۋشىلاردىڭ كاسىبي بىلىكتىلىگىڭ ارتتىرۋعا باعىتتالعان ارنايى شەبەرلىك ساباقتار وتەدى.
QT: بۇل جولعى فورۋمنىڭ تاقىرىبى مەن كوتەرگەن ماسەلەسىنىڭ بۇرىنعى جيىنداردان ايىرماشىلىعى نەدە؟ فورۋم تاقىرىبى قانداي زەرتتەۋلەر قورىتىندىسى نەگىزىندە قالاي، قانداي كريتەريلەرمەن ايقىندالادى؟
– بيىل فورۋمدا قازاق ونلاين كونتەنت جاساۋشىلاردىڭ تابىس تابۋ جولدارى كوپ تالقىلاندى. فورۋمنىڭ تاقىرىبى مەن مازمۇنى الدىن الا تالقىلاۋعا ارنالعان جۇمىس توبى قۇرىلعان، ونىڭ ىشىندە بىلىكتى مەدياساراپشىلار مەن بلوگەرلەر بار. ولار تاقىرىپتى تاڭداۋدا قازاق تىلىندە ساپالى كونتەنت جاساۋشىلاردىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن تالقىلاۋدى العا قويادى.
QT: بۇل ەلىمىزدەگى دايىم ءوتىپ كەلە جاتقان ءىز-دەرەكسىز سيتۋاتسيالىق فورۋمداردىڭ قاتارىندا قالىپ قويماي ما؟
– جوعارىدا اتالعان اقپاراتتى ەسكەرە وتىرىپ، فورۋمنىڭ اتقارىلعان جۇمىسى ماعىناسىز بولمايدى دەپ ەسەپتەيمىز.
بۇگىنگى تاڭدا فورۋم - اۋقىمى كەڭ، تۇراقتى اۋديتورياسى بار ءىرى رەسپۋبليكالىق كونفەرەنتسيا بولىپ تابىلادى.
ەلىمىزدە جىل سايىن كوپتەگەن فورۋمدار وتكىزىلەدى، ولاردىڭ ىشىندە Qazforum-نىڭ ورنى ەرەكشە. فورۋمعا دەگەن قازاق ءتىلدى باق وكىلدەرىنەن سۇرانىس پەن قىزىعۋشىلىق جوعارى. وسى جىلى فورۋمعا تىركەلگەن 500 دەن استان ءوتىنىم وعان ناقتى دالەل.
QT: جوبانىڭ قارجىلىق بيۋجەتى ءار جىلعا قالاي جوبالانادى؟
– قازاقستانداعى اقش ەلشىلىگى شاعىن گرانتتار بايقاۋىن جاريالادى جانە قازاقستاندىق ءباسپاسوز كلۋبى ونى جەڭىپ الدى. فورۋمنىڭ جىل سايىن دەمەۋشىلىك كومەك كورسەتەتىن سەرىكتەستەرى بار.
الماتى وبل پركۋراتۋراسى. بەلسەندىلەر: «جالعان جالامەن قاماۋداعى ايگەرىم مەن دۋمانعا بوستاندىق!»
ارمان الىمبەكوۆ: مەن ول جەردىڭ رەزيدەنتسيا ەكەنىن بىلمەدىم. ەشنارسە بۇلدىرمەدىم.
قوساي ماحامباەۆ: وق تيگەن ادامدى قۇتقارام دەگەندە ءوزىمدى اتىپ تاستادى
رەزيدەنتسيا ءىسى. ورىنعازى سەرىكبول: بەيبىت شەرۋگە شىقتىم. ال، 269 باپتى مويىندامايمىن
كيبەرشابۋىلعا ۇشىراعان باق وكىلدەرى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا ارىز ءتۇسىردى