«توڭكەرىسكە قادام» نەمەسە ترامپ يمپيچمەنتى

اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ كونگرەسس وكىلدەرى قولعا العان يمپيچمەنت پروتسەدۋراسىن «توڭكەرىس جاساۋعا ءبىر قادام» دەپ اتادى.

اق ءۇي باسشىسى Twitter-دەگى پاراقشاسىندا: «مەن كۇن سايىن ورىن الىپ وتىرعان جاعدايلاردى ەسەپكە الا وتىرىپ، مۇنىڭ يمپيچمەنت ەمەس، توڭكەرىسكە قادام دەي الامىن. ياعني حالىقتىڭ بيلىگىن، ولاردىڭ بوستاندىقتارىن، ءدىنىن، قارۋلى كۇشتەردى، مەكسيكامەنشەكاراداعى قابىرعانى جانە جالپى امەريكا قۇراما شتاتتارى ازاماتتارىنىڭ قۇقىقتارىن شەكتەۋ»، – دەپ جازدى.

امەريكادا سوڭعى كۇندەرى ۋكراينا پرەزيدەنتى ۆلاديمير زەلەنسكيمەن ترامپتىڭ شىلدەدەگى تەلەفون ارقىلى اڭگىمەسى توڭىرەگىندە ءىرى جانجال باستالدى. اقش پرەزيدەنتىنىڭ ساياسي وپپونەنتتەرىنىڭ سوزىنە سەنسەك، ترامپ اڭگىمە بارىسىندا ۋكرايناعا بۇرىنعى امەريكاندىق ۆيتسە-پرەزيدەنت دجوزەف بايدەننىڭ ۇلىنا قاتىستى تەرگەۋ باستاۋدى سۇراعان. ال ونىڭ ورنىنا ۋاشينگتون كيەۆكە قارجىلاي جانە اسكەري كومەك كورسەتەدى. دەموكرات بايدەن 2020 جىلى قاراشادا وتەتىن پرەزيدەنتتىك سايلاۋدا ترامپتىڭ ەڭ مىقتى باسەكەلەسى سانالادى. سوندىقتان، دەموكراتتاردىڭ پىكىرىنشە، ترامپ زەلەنسكيگە «قىسىم كورسەتە وتىرىپ»، ەكىنشى مەرزىمگە قايتا سايلانۋعا تالپىنعان. ال دونالد ترامپ وسى تەرگەۋمەن اينالىساتىن كونگرەسسمەن-دەموكرات ادام ءشيففتى مەملەكەتكە ساتقىندىق جاسادى دەپ ايىپتاپ وتىر. ترامپتىڭ پىكىرىنشە، شيفف زەلەنسكيمەن تەلەفون ارقىلى اڭگىمەسىن تولىق ەمەس ءارى جالعان اقپارلارمەن تاراتقان.

اتالعان ماسەلەگە بايلانىستى اقش پرەزيدەنتىنە قارسى يمپيچمەنت پروتسەسىن باستاعان دەموكراتتار ترامپتىڭ ادۆوكاتى رۋدي ءدجۋليانيدى سوتقا شاقىرعان. ولار دونالد ترامپتىڭ ۋكراينامەن اراداعى ەلەكتروندى جازبالارىنا، تەلەفون قوڭىراۋلارىنا، سمس-حاتتارىنا قاتىستى مالىمەتتەردى سۇراپ وتىر. رۋدي دجۋلياني: «يمپيچمەنتكە قاتىستى تەرگەۋدى وكىلدەر پالاتاسىنىڭ ءتىنتۋ كوميتەتى جۇرگىزىپ وتىر. دەموكرات ادام شيفف الدىن الا بارلىعىن شەشىپ قويعان. سوندىقتان ولارعا كومەكتەسەمىن دەپ ايتا المايمىن. دەگەنمەن، ترامپ مەنىڭ تۇسىنىكتەمە بەرگەنىمدى قالاسا، ارينە كەلىسەمىن»، – دەيدى.

نەگىزىنەن ترامپقا يمپيچمەنت جاريالاۋ تۋرالى تاقىرىپ اقش-تا بىلتىر قاراشادا وتكەن كونگرەسسكە ارالىق سايلاۋ كەزىندە تالقىلانعان. بىراق، بۇل شەشىم رەسپۋبليكالىق سەناتورلار قولداۋىنسىز ايتارلىقتاي ماعىناعا يە بولعان جوق. سەبەبى، يمپيچمەنت جاريالاۋ ءۇشىن بارلىق سەناتورلار 2/3 بولىكتە داۋىس بەرۋى ءتيىس. اقش پرەزيدەنتىنىڭ ماقۇلداۋ رەيتينگىسى – اق ءۇي قاراماعىنداعى پارتيالاردىڭ دەڭگەيىن انىقتاۋ ءۇشىن ارنالعان. دونالد ترامپ رەيتينگى سوڭعى ۋاقىتتا 40%-دىق كورسەتكىشكە جەتتى. سالىستىرمالى تۇردە، باراك وبامانىڭ رەيتينگى 2010 جىلعى ارالىق سايلاۋ الدىندا 45%-دى قۇراعان بولاتىن. ياعني ەلدەگى قارسىلىقتارعا قاراماستان، مەملەكەت تاراپىنان ترامپتىڭ كورسەتكىشى جوعارى باعالانعان.

وسى ۋاقىتقا دەيىن اقش-تا ەندريۋ دجونسون جانە بيلل كلينتون يمپيچمەنت پروتسەسىنە ۇشىراعان. ەكى پرەزيدەنتتىڭ لاۋازىمىن شەكتەۋ سەناتتاعى تالقىلاۋلاردىڭ قورىتىندىسى بويىنشا اقتالعان. ال امەريكا تاريحىندا «سۇستى ادام» اتانعان ريچارد نيكسون ۋوتەرگەيت جانجالىنا بايلانىستى يمپيچمەنت ارقىلى وتستاۆكاعا كەتكەن بولاتىن.

"The Qazaq Times"