قر پروكۋراتۋراسى تاعى دا "ەسكەرتۋ" ۇندەۋىن جاريالادى

قر باس پروكۋرورىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى اسىلوۆ بەرىك نوعايۇلى زاڭسىز نارازىلىق اكتسيالارىن وتكىزەتىندەر قانداي جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلاتىنىن ءتۇسىندىرىپ ۇندەۋ جاريالادى.

كەشە باس پروكۋراتۋراسى قوعامدىق مۇددەلەردى قورعاۋ قىزمەتىنىڭ باستىعى ساپاربەك نۇرپەيىسوۆ 21 قىركۇيەكتە ءوتۋى مۇمكىن ميتينگكە جانە ونىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى ابىليازوۆقا قاتىستى پىكىر ءبىلدىرىپ، «كوشەگە شىقپاس بۇرىن رۇقسات الۋ كەرەك» دەپ ايتقان بولاتىن. بۇگىن ازاماتتىق باستامالار كواليتسياسى ايدىڭ العاشقى اپتاسىندا «قىتاي ەكسپانسياسىنا» قارسى وتكەن نارازىلىقتاردا كوزگە تۇسكەن 50 شاقتى بەلسەندى ەكى اپتادان سوڭ، 16-20 قىركۇيەك ارالىعىندا جاپپاي ۇستالىپ، كەيبىرى 15 تاۋلىككە دەيىن سوتتالعانىن مالىمدەدى.

ساراپشىلار ازاماتتىق قوعام بەلسەندىلەرىن جاپپاي تۇتقىنداۋ ارەكەتى سىرتتاي 20 جىلعا سوتتالىپ، ارتىنان جازاسى ءومىر بويىنا باس بوستاندىعىن ايىرۋعا اۋىستىرىلعان ەكونوميست، ەكس-بانكير مۇحتار ءابىليازوۆ جەتەكشىلىك ەتەتىن قازاقستاندا رەسمي تۇردە ەكسترەميستىك ۇيىم رەتىندە تانىلعان  قدت قوزعالىسى شاقىرعان 21 قىركۇيەك كۇنى ءوتۋى مۇمكىن نارزىلىقتارعا بايلانىستى ەكەنىن ايتادى. «الاڭعا شىققانداردىڭ ءبارىن ءابىليازوۆتىڭ جاقتاستارى دەپ ساناۋ بيلىكتىڭ ۇلكەن قاتەلىگى» دەيدى قوعام بەلسەندىلەرى.

بيلىكتىڭ قدت جاقتاستارى مەن ازاماتتىق قوعام وكىلدەرىنىڭ اراجىگىن اجىراتپاي جاتىپ  جاپپاي جاۋاپقا تارتۋى قانشالىقتى ء"ونىمدى پروفيلاكتيكا" ەكەنى بەلگىسىز. تومەندە باس پروكۋراتۋرا وكىلى، ءبىرىنشى ورىنباسار بەرىك نوعايۇلىنىڭ «پروكۋراتۋرا تۋرالى» زاڭنىڭ 31-بابى تارتىبىندەگى ۇندەۋى:

قۇرمەتتى ازاماتتار!

الەۋمەتتىك جەلىلەردە تىيىم سالىنعان جانە سوتپەن ەكسترەميستتىك دەپ  تانىلعان «قازاقستاننىڭ دەموكراتيالىق تاڭداۋى» ۇيىممەن 2019 جىلعى 21 قىركۇيەكتە زاڭسىز نارازىلىق اكتسيالارىن وتكىزۋگە جانە وعان قاتىسۋعا شاقىرۋ تاراتىلۋدا.

دەسترۋكتيۆتى كۇشتەر الەۋمەتتىك قولداۋ شارالارى، مەملەكەتارالىق قاتىناستار تۋرالى جالعان اقپارات تاراتا وتىرىپ، حالىقتى اداستىرىپ  تارتىپسىزدىكتەردى، الەۋمەتتىك جانە ۇلتتىق ارازدىقتى تۋدىرۋ ارقىلى قوعامدىق قاۋىپسىزدىككە قاۋىپ توندىرەدى.

مۇنداي ارەكەتتەرگە زاڭمەن تىيىم سالىنعان، سوندىقتان قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى زاڭ بۇزۋشىلارعا زاڭمەن بەلگىلەنگەن تارتىپتە دەن قويىپ، قاتاڭ شارالار قولداناتىن بولادى.

قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردىڭ الدىن الۋ، زاڭسىز ارەكەتتەرگە جول بەرمەۋ، قوعامدىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ جانە ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ ماقساتىندا قىلمىستىق كودەكستە جاۋاپتىلىق قاراستىرىلعانىنا  نازار اۋدارامىز:

-174-باپتا الەۋمەتتىك، ۇلتتىق، ءدىني ارازدىقتى قوزدىرعانى ءۇشىن، سونداي-اق ولاردى ناسيحاتتايتىن ماتەريالداردى دايىنداعانى، تاراتقانى ءۇشىن (ەگەر ولار اۋىر زارداپتارعا اكەپ سوقسا، 20 جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرۋ مۇمكىن);

400-باپتا ازاماتتاردىڭ، ۇيىمداردىڭ نەمەسە مەملەكەتتىڭ قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرىنە ايتارلىقتاي زيان كەلتىرگەنى ءۇشىن (200 اەك-كە دەيىن ايىپپۇل نەمەسە 50 كۇنگە دەيىن قاماۋعا الۋ);

اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكستىڭ 488-بابىندا بەيبىت جينالىستاردى، ميتينگىلەردى، شەرۋلەردى، پيكەتتەر مەن دەمونستراتسيالار ۇيىمداستىرۋ مەن وتكىزۋ ەرەجەلەرىن بۇزعانى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك قاراستىرىلعان (اۋىرلاتاتىن جاعدايلاردا - 50 اەك ايىپپۇل، 15 كۇنگە دەيىن قاماۋعا الۋ قارالعان). قۇرمەتتى ازاماتتار، باس پروكۋراتۋرا سونىمەن بىرگە ەكسترەميستىك ۇيىمنىڭ قىزمەتىنە قاتىسۋ جانە قارجىلاندىرۋ

قىلمىستىق كودەكستىڭ 182, 258 جانە 405-باپتارىنا سايكەس قىلمىستىق جاۋاپتىلىققا اكەپ سوقتىراتىنىن تۇسىندىرەدى:

- 405-باپتا ەكسترەميستىك ۇيىمنىڭ قىزمەتىنە قاتىسقانى ءۇشىن (2 جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرۋ);

- 158-باپتا ەكسترەميستىك توپ قۇرۋ، وعان باسشىلىق ەتۋ نەمەسە ونىڭ قىزمەتىنە قاتىسۋ ءۇشىن (مۇلكىن تاركىلەۋمەن 17 جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرۋ);

- 258-باپتا تەرروريستىك نەمەسە ەكسترەميستىك ارەكەتكە دەم بەرۋشىلىك  جانە تەرروريزم مەن ەكسترەميزمنىڭ باسقا دا جولدارىن قارجىلاندىرۋ ءۇشىن  (مۇلكى تاركىلەنىپ 12 جىلعا دەيىن).

سونىمەن قاتار، قاتىسۋ دەگەنىمىز تەك زاڭسىز ارەكەتتەردى ۇيىمداستىرۋ جانە جۇرگىزۋ عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە تىيىم سالىنعان ۇيىم يدەيالارىن ۇگىتتەۋ، ناسيحاتتاۋ، جاريالاۋ، بۋكلەتتەر، پوستتار، پىكىرلەر جانە باسقا دا اقپاراتتىق ماتەريالداردى دايارلاۋ، شىعارۋ جانە تاراتۋ بولىپ تابىلادى.

قارجىلاندىرۋ دەگەنىمىز - اقشانى نەمەسە باسقا مۇلىكتى بەرۋ، جيناۋ، سىيلىق جاساۋ، اۋىستىرۋ، دەمەۋشىلىك، قايىرىمدىلىق كومەك، اقپارات جانە باسقا دا قىزمەتتەر كورسەتۋ سانالادى. سونىمەن بىرگە، قولدانىستاعى زاڭناماعا سايكەس ەكسترەميستىك توپتىڭ قىزمەتىنە قاتىسۋدى ەرىكتى تۇردە توقتاتاتىن ادامدار قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىكتەن بوساتىلادى.

جوعارىدا اتالعانداردى ەسكەرە وتىرىپ، باس پروكۋراتۋرا ازاماتتاردى زاڭداردى قاتاڭ ساقتاۋعا، ارانداتۋشىلىققا بوي الدىرماۋعا جانە ەلىمىزدە تىيىم سالىنعان ۇيىمداردىڭ زاڭسىز ارەكەتتەرى مەن قىزمەتىنە قاتىسپاۋعا شاقىرادى.

"The Qazaq Times"