7 تامىز پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ قابىلداۋىندا بولعان  قازاق تاعامتانۋ اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى، اكادەميك تورەگەلدى شارمانوۆ مەملەكەت باسشىسىنا بەيرەسمي جاڭا قوعامدىق بىرلەستىك – «اقساقالدار سەناتى» تۋرالى ايتقان. جاستار جىلى  قۇرىلعان «اقساقالدار سەناتى»-نىڭ مۇشەلەرى وزدەرىنىڭ "مول تاجىريبەسىمەن" بولىسكىسى كەلەدى.  

اتالمىش اقساقالدار سەناتى ءۇش ادامنان تۇرادى. ولار: تورە­گەل­دى شارمانوۆ، ولجاس سۇلەي­مەن­وۆ جانە مۇرات اۋەزوۆ.

اكادەميك تورەگەلدى شارما­نوۆ­تىڭ ايتۋىنشا، ول «ءبىز جاسى ۇلعاي­عان، ومىرلىك ءتاجىري­بەسى مول ادامدار رەتىندە اقسا­قال­دار سەنا­تىن قۇرىپ، ەلىمىزدە بولىپ جات­قان ءتۇرلى جاعداي­لاردىڭ ءمان-ماعىناسىن ۇعىپ-بىلۋگە ءوز اقىل-كەڭەسىمىزدى بەرگىمىز كەلەدى. قان­داي­دا ءبىر تۇيتكىلدەر پايدا بولعان كەزدە قوعامدا بەلگىلى ءبىر پىكىر­لەر­دىڭ ىعىندا كەتىپ قالۋشىلىق  بولماي تۇرمايدى. ال ول مورال­دىق تۇرعىدان وتە زياندى»، – دەگەن.

اكادەميك تورەگەلدى شارمانوۆ مەملەكەت باسشىسى توقاەۆتىڭ قابىلداۋىندا . 7 تامىز 2019 جىل. فوتو: abai.kz

حاندىق ءداۋىر تۇسىنداعى بيلەر ينستيتۋتىنىڭ بىزدەگى جۇمىسى مازمۇندىق تۇرعىدا توقتاعان. قازاقستان بيلىگىنىڭ ءجيى سىنعا ىلىگۋى مەن سىلبىر قوزعالىسى، باسشىلىق لاۋازىمداعىلاردىڭ ءجيى جەمقورلىقپەن ءىستى بولىپ، قامالۋى... بالكىم شەندىلەردىڭ ۇزاق مەرزىمگە وتىرىپ قالۋىنان بولار. م.ماعاۋيندى سىيدىرماي، بەزدىرگەن بىلعانعان كەڭىستىك تارتىسقا تولى. ماسەلە قاريالارىمىزدى قۇرمەتتەۋدە ەمەس، ولاردىڭ ەشبىر وزگەرىسكە مۇرىندىق بولا الماي، كەيىنگىلەردىڭ الدىندا ۇياتقا قالماۋىندا. ايتپەسە، بۇل قازاقتىڭ ورىنتاعىنا كىمدەر كەلىپ، كىم كەتپەگەن دەيسىز. التىنبەك پەن زامانبەكتەردەي ارىستار وتىرعان مانساپ بارىنەن قالعان.

الاشاپاندى كورشى وزبەك جۇرتىنىڭ ءار اۋىلىندا «ماحاللا كەڭەسى» بار، «اتالار ءسوزى – اقىلدىڭ كوزى» دەگەن يدەيامەن الەۋمەتتىك-قوعامدىق ماسەلەلەردە مۇمكىندىگىنشە ءجون نۇسقاپ، قوعام ومىرىنە بەلسەندى ارالاسىپ وتىرادى. تاۋەلسىز ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، سەنات دەڭگەيىندە جاڭا بىرلەستىك قۇرۋدىڭ قاجەتى شامالى.

بەلگىلى جۋرناليست نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى قازاقستاننىڭ قارتستانعا اينالىپ بارا جاتقانىنا الاڭداۋشىلىق تانىتىپ، مۇنداي كەڭەستىڭ قاجەتتىلىگى قانشالىقتى دەگەن ماسەلە كوتەرگەن. «جەر ميتينگىسى، ساياسي ميتينگىلەر، انالار كوتەرىلىسى، سايلاۋدان كەيىنگى ساياسي ديسكۋسسيالار ت.ب. سەكىلدى ەلىشىلىك ەڭ اكتۋالدى ماسەلەلەرگە جارىتىپ جاق اشپاعان، ايتپەسە، اشپايتىن جالتاقشىل قاريالاردىڭ كەڭەس قۇرىپ، كەمەڭگەرسۋىنىڭ قاجەتى قانشا؟»، – دەگەن ن.ابدىعانيۇلى، بيلىك پەن پرەزيدەنت اينالاسىندا ونسىز دا اقىل ايتارلىق اقساقالداردىڭ جەتكىلىكتىلىگىن ايتادى. ونىڭ قىسابىنشا, پارلامەنت سەناتىنىڭ ءبىر وزىندە  60-تان 79 جاسقا دەيىنگى 20 شاقتى الپىستان اسقان سەناتور-دەپۋتات بار. ال پارلامەنت ءماجىلىس پالاتاسىندا 61-دەن 82 جاس ارالىعىنداعى 32 دەپۋتات بار ەكەن. قىزىق! وسىنداي كورسەتكىشپەن جۋرناليست قازاقستان ءدال قازىر قاريالار كەڭەسىنە مۇقتاج بولۋى مۇمكىن ەمەس دەيدى.

بۇل تۋرالى «جاسى 60-تان اسقان، نەمەسە 60-قا جەتكەندەردىڭ ساياساتتاعى ءرولى – كەڭەسشى عانا»، – دەپ ەدى اياساتكەر دوس كوشىم.

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلىنىڭ « حالىق ەسكى كادرلاردان ابدەن شارشادى. تاۋەلسىزدىك العانىمىزعا 28 جىل. سول 1991 جىلدان باستاپ، كۇنى بۇگىنگە دەيىن ساياساتتى سەنىپ تاپسىراتىن ءبىر ادام تاربيەلەي الماساق، قالعانى بوس ءسوز!» دەگەن ءۋاجى وزەكتى، وڭەش قاريتىن قيىن ماسەلەنىڭ توبەسىن ارشىعانداي.

پرەزيدەنت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ 300 كادر رەزەرۆ دايىندايمىز دەگەن كوڭىلگە ءۇمىت سىيلاپ، ارتىنان سەيىلگەن جوباسى دا كۇماندى، شيكى. ولاي دەيتىنىمىز «نۇر وتاننىڭ» «جاس قاناتىندا»، وزگە دە بيلىك قۇرىلىمدارىندا «ءلابباي، تاقسىرشىلداردان» جاساقتالۋى ىقتيمال رەزەرۆتىك كورپۋس ازاماتتىق قوعام مەن دەموكراتيالىق پرينتسيپتەردىڭ تەزىرەك اياقتانۋىنا كەدەرگى بولۋى مۇمكىن. مەملەكەتتىك قىزمەتكە تاۋەلسىز كوزقاراستاعى «حالىق مۇددەسىن» باستى قۇندىلىق رەتىندە تانيتىن مەملەكەتشىل ازامات كەلۋى ءتيىس.

2019 جىلدى «جاستار جىلى» دەپ جاريالاعان سەكسەنگە تاقاعان اقساقال ەكس-پرەزيدەنتىمىز 66 جاستاعى سەنىمدى وكىلىن پرەزيدەنتتىككە تاعايىندادى. توقاەۆ 9 ماۋسىمداعى سايلاۋدان كەيىن پرەزيدەنتتىككە سايلاندى. جاستار جىلى «اقساقالدار سەناتى» قۇرىلدى. اجەم ايتپاقشى «اقىرىن بەرسىن»، ايتەۋىر.

جۋرناليست نۇرگەلدى ابدىعانيۇلىنىڭ دايىنداعان مەملەكەتتىك كادرلاردىڭ جاس ەرەكشەلىكتەرى كارتاسى:

اقوردا باسشىلىعى:

قر پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ – 66 جاستا،

ءپا جەتەكشىسى قىرىمبەك كوشەرباەۆ – 64 جاستا،

پرەزيدەنتتىڭ كومەكشىسى قالمۇحانبەت قاسىموۆ – 62 جاستا،

قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ توراعاسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ – 79 جاستا.

قر ۇكىمەتى مۇشەلەرى:

ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى بەردىبەك ساپارباەۆ – 66 جاستا.

پارلامەنت سەناتى دەپۋتاتتارى:

قۇرمەتتى سەناتور – نۇرسۇلتان نازارباەۆ – 79 جاستا.

بەكمىرزا ەلامانوۆ – 69 جاستا،

تولەۋبەك مۇقاشەۆ – 69 جاستا،

تالعات مۇساباەۆ – 68 جاستا،

مارات تاعىموۆ – 67 جاستا،

باقىتجان جۇماعۇلوۆ – 66 جاستا،

راشيت اكىموۆ – 65 جاستا،

ۆلاديمير ۆولكوۆ – 64 جاستا،

داۋرەن ادىلبەكوۆ – 63 جاستا،

بەكتاس بەكنازاروۆ – 63 جاسقا تولادى،

سەرىك دجاقسىبەكوۆ – 63 جاستا،

عۇمار دۇيسەمباەۆ – 63 جاسقا تولادى،

مۇحتار جۇماعازيەۆ – 63 جاسقا تولادى،

ەرىك سۇلتانوۆ – 63 جاستا.

سەرىك بەكتۇرعانوۆ – 62 جاستا (زەينەتكە دەيىن 1 جىلى بار),

مۇراتباي جولداسباەۆ – 62 جاستا (زەينەتكە دەيىن 1 جىلى بار),

ماناپ كوبەنوۆ – 62 جاستا (زەينەتكە دەيىن 1 جىلى بار),

دۇيسەنعازى مۋسين – 62 جاستا (زەينەتكە دەيىن 1 جىلى بار),

نۇرجان نۇرسيپاتوۆ – 62 جاستا (زەينەتكە دەيىن 1 جىلى بار),

مۇرات باقتيارۇلى – 61 جاستا (زەينەتكە دەيىن 2 جىلى بار),

ءالىمجان قۇرتاەۆ – 61 جاستا (زەينەتكە دەيىن 2 جىلى بار),

رىسقالي ابدىكەروۆ – 60 جاستا (زەينەتكە دەيىن 3 جىلى بار),

ءابدالى نۇراليەۆ – 60 جاستا (زەينەتكە دەيىن 3 جىلى بار),

باقتىباي شەلپەكوۆ – 60 جاستا (زەينەتكە دەيىن 3 جىلى بار).

پارلامەنت ءماجىلىسى دەپۋتاتتارى:

ۆلاديسلاۆ كوسارەۆ – 82 جاستا،

قۋانىش سۇلتانوۆ – 74 جاستا،

تۇرعىن سىزدىقوۆ – 72 جاستا،

باقتىقوجا ىزمۇحامبەتوۆ – 71 جاستا،

ۆلاديمير بوجكو – 70 جاستا،

قابيبوللا جاقىپوۆ – 70 جاستا،

گۇلجان قاراقۇسوۆا – 69 جاستا،

سەرىك ۇمبەتوۆ – 69 جاستا،

شايماردان نۇرىموۆ – 69 جاستا،

جەكسەنباي دۇيسەباەۆ – 69 جاستا،

ساۋىتبەك ءابدىراحمانوۆ – 68 جاستا،

جانات جاراسوۆ – 68 جاستا،

احمەت مۋرادوۆ – 68 جاستا،

اباي تاسبولاتوۆ – 68 جاستا،

باقىتجان ەرتاەۆ – 67 جاستا،

ەرسۇلتان بەكتۇرعانوۆ – 67 جاستا،

اسقار بازارباەۆ – 65 جاستا،

ميحاليل چيركوۆ – 65 جاستا،

گالينا بايماحانوۆا – 65 جاستا،

رومان كيم – 64 جاستا،

ومارحان وكسىكباەۆ – 64 جاستا،

ەكاتەرينا نيكيتينسكايا – 64 جاستا،

مايرا ايسينا – 63 جاستا،

ۆاسيلي ولەينيك – 63 جاستا،

زاۋرەش امانجولوۆا – 63 جاستا،

يرينا ارونوۆا – 62 جاستا،

گۇلميرا يسيمباەۆا – 62 جاستا،

سۆەتلانا بىچكوۆا – 62 جاستا،

زاعيپا باليەۆا – 61 جاستا،

گۇلنار يكسانوۆا – 61 جاستا،

قۇرالاي قارەكەن – 61 جاستا،

تاتيانا ياكوۆلەۆا – 61 جاستا.

وبلىس باسشىلارى:

الماتى وبلىسى اكىمى اماندىق باتالوۆ – 67 جاستا،

شقو اكىمى دانيال احمەتوۆ – 65 جاستا.

«اقساقالدار سەناتىن» قوسىڭىز:

تورەگەلدى شارمانوۆ – 88 جاستا،

ولجاس سۇلەيمەنوۆ – 83 جاستا،

مۇرات اۋەزوۆ – 76 جاستا.

"The Qazaq Times"