ەۋروپا ەلدەرى مەن ناتو-نىڭ اراسىنا جىك ءتۇسۋى مۇمكىن

6 ناۋرىز كۇنى، ەۋروپا وداعىنا مۇشە ەلدەردىڭ سىرتىق ىستەر مينيسترلەرى مەن قورعانىس مينيسترلەرى باس قوسقان بريۋسسەلدەگى وتىرىستا، «اسكەري جوسپارلاۋ جانە اتقارۋ ورتالىعى» (MPCC) اتتى بىرلەسكەن قورعانىس كوماندالىق ورتالىعىن قۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى. "Reuters" اگەنتتىگىنىڭ ايتۋىنشا، بۇل قورعانىس كوماندالىق ورتالىعى سيمۆولدىق مانگە يە. ەو-عا مۇشە ەلدەردىڭ كوپجاقتى قورعانىس پەن قاۋىپسىزدىك ىنتىماقتاستىعىن ىزدەستىرىپ جاتقاندىعىن تۇسىندىرەدى ەكەن. الايدا، بۇل ورتالىقتىڭ قۇرىلۋى ەو مەن ناتو اراسىنا سىزات سالارى.

بريتاندىق «گارديان» باسىلىمىنىڭ حابارىنا قاراعاندا، قولدانىستاعى ەو اسكەري قۋاتىن قورعانىس جانە ازاماتتىق ميسسياسىن قامتىعان 16 ءتۇرلى ەلەمەنتتە ىسكە اسىرماق. كوماندالىق ورتالىق شامامەن 30 ادامنان تۇرادى. بريۋسسەلدەگى ەو سىرتقى ساياسات بولىمىنەن ارناۋلى كەڭسە تاعايىندالدى. كوماندا قۇرامى دا  ەو سىرتقى ساياسات ءبولىمىنىڭ اسكەري قىزمەتكەرلەرىنەن جاساقتالۋى مۇمكىن.

كوپ جىلدان بەرى قورعانىس ىنتىماقتاستىعى ەۋروپالىق وداقتا اسا كىلتەڭ ءتۇيىننىڭ ءبىرى بولىپ كەلگەن. 2014 جىلعى رەسەيدىڭ قىرىمدى ءبولىپ الۋى، ءتۇرلى ەكسترەميستىك توپتاردىڭ كوبەيۋىندە دە بۇل ماسەلە ەۋرووداق كوميسسياسىنىڭ كۇن تارتىبىندە قالىپ كەلدى. ماسەلەنىڭ سەزىمتالدىعى بۇل ورتالىقتىڭ باسقارۋشىسىن «كوماندير» نەمەسە «ديرەكتور» دەپ اتاۋ تۋراسىندا دا پىكىر تالاستىڭ كوپ بولۋىنان دا كورىنىپ تۇردى. اقىر سوڭىندا «ديرەكتور» دەپ اتاۋدى ءجون كوردى. بۇدان دا ماڭىزدىسى ناتو-نىڭ اسكەري قولداۋىندا كەلە جاتقان ەۋروپا ەلدەرى ءۇشىن بۇل جاڭا قورعانىس بىرلەستىگىنىڭ بولاشاعى قالاي بولاتىنى تۋرالى دا ۋايىم بار. ناتو مەن كوماندالىق ورتالىق اراسىندا قالىپ، وزدەرىنىڭ قاۋىپسىزدىگىنە قاتەر تونۋىنەن الاڭداعان ەلدەر بۇل شەشىمگە قارسى بولىپ كەلگەن ەدى.

وتكەن جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا، ەۋرووداق باسشىلارى «قورعانىس ىستەرىن جوسپارلاۋ جانە ونى جوعارى دەڭگەيدە اتقارۋ» شتابىن قۇرۋ تۋرالى ماقۇلدادى. بۇل ارينە ەو ىشكى-سىرتقى قايشىلىقتارى مەن داۋ-جانجالداردى شەشۋ ءۇشىن قاجەت بولدى. ەۋروپانىڭ ەڭ نەگىزگى اسكەري كۇشى رەتىندە ۇلىبريتانيا بۇل ورتالىقتى قۇرۋعا قارسى بولىپ كەلگەن. قازىر ۇلىبريتانيانىڭ ەو-دان باس تارتۋى، ورتالىق قۇرۋ شەشىمىنىڭ جاسالۋىنا تىكەلەي اسەر ەتتى. ال بۇل ورتالىق گەرمانيا مەن فرانتسيا مۇددەسىنە بارىنشا ءتيىمدى بولدى. بۇل يدەيانى باستان اياق قۇپتاپ كەلە جاتقاندا وسى اتالعان ەكى ەل.

«گارديان» باسىلىمىنىڭ حابارلاۋىنشا، ۇزاق جىل ەو قورعانىس ماسەلەلەرىنە كۇمانمەن قاراپ كەلگەن ۇلىبريتانيا قورعانىس وكىلى مايكل فاللون دا بۇل ورتالىقتىڭ قۇرىلۋىن قۇپتاعان. سەبەبى، ول قازىردىڭ وزىندە ەۋروپا قورعانىس سالاسى كوماندالىق قىزمەتتىڭ جانە باقىلاۋدىڭ جوقتىعىنان تۇرالاپ تۇر دەپ قارايدى. الايدا كوماندالىق ورتالىق قۇرىلعاننان كەيىن ەو مەن ناتو اراسى الشاقتاپ، ناتو مەن ەو اراسىنداعى ەلدەردىڭ قاۋىپسىزدىگى تۋرالى تىڭ قايشىلىق تۋىنداۋى مۇمكىن.

“The Qazaq Times”