ەۋروپالىق وداق ءوز تاريحىنداعى ەڭ ءىرى ساۋدا كەلىسىمىنە قول قويدى.

كەلىسسوز بويىنشا 20 جىلدان كەيىن ەۋروپالىق وداق قۇرامىنداعى 28 ەل وڭتۇستىك امەريكاعا كولىك، ءدارى-دارمەك، شاراپ جانە ىرىمشىك ونىمدەرىن باج سالىعىنسىز جەتكىزەدى.
سونىمەن قاتار، قوس تاراپ اۋىل شارۋاشىلىعى جانە ونەركاسىپتىك تاۋارلار ساۋداسىنداعى باج سالىعىن تومەندەتۋدەن باسقا، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدى، سانيتارلىق نورمالاردى، اۆتورلىق قۇقىقتاردى قوسا العاندا، قىزمەتتەردىڭ نەگىزگى سەكتورى ءۇشىن تاريفتىك ەمەس شەكتەۋلەردىڭ ءبىر بولىگىن الىپ تاستاۋعا كەلىستى. قازىر وسى شەكتەۋلەرگە بايلانىستى ولاردىڭ اراسىنداعى قىزمەتتەر ساۋداسى تاۋارلارمەن سالىستىرعاندا ءۇش ەسەگە از كورسەتكىشتە.

ەندى ەو مەن اقش كەلىسسوزگە قاتىساتىن ءاربىر مەملەكەت پارلامەنتتەرىنىڭ وسى مامىلەنى راتيفيكاتسيالاۋىن قاداعالايدى. جوسپارعا سايكەس بىرنەشە جىلدان كەيىن كەلىسسوز زاڭدى كۇشىنە ەنىپ، كارتادا جالپى حالقى 770 ملن ادامنان اساتىن جانە جالپى ءجىو $21 ترلن بولاتىن ەركىن ساۋدا ايماعى پايدا بولادى: بۇل بۇكىل الەمدىك ەكونوميكانىڭ تورتتەن ءبىر بولىگى.

سوعىس جانە بەيبىتشىلىك

ەو باستاعان ەكىنشى ساۋدا مەگاكەلىسسوزى اقش پەن قىتاي اراسىنداعى ساۋدا سوعىسى ۋشىققاندىقتان جاسالعان. ءوز كەزەگىندە ەۋروكوميسسيا پرەزيدەنتى جان-كلود يۋنكەر: «بۇل – تاريحي ءسات. كەلىسىم ارقىلى ەكى تاراپ جىلىنا 4 ملرد ەۋرو باج سالىعىن ۇنەمدەيدى. سول ءۇشىن اتالعان كەلىسسوز ەۋروپالىق وداق تاريحىنداعى ەڭ نەگىزگى قۇجات بولماق. حالىقارالىق ساۋداداعى قارقىندى شيەلەنىستىڭ ارقاسىندا ءبىز وڭتۇستىك امەريكالىق سەرىكتەستەرىمىزبەن بيزنەستە باس قوسامىز»، – دەدى. ەندى كۇزگە قاراي ەو بيلىگى جاڭارتىلعاننان كەيىن، ەۋروپارلامەنت پەن ەۋروكەڭەس بىرلەسە اتالعان كەلىسىمدى ماۇقلداۋى ءتيىس.

وسىعان دەيىن فرانتسيا ەۋروپالىق وداق پەن قۇراما شتاتتارىنىڭ بايلانىسىنا قارسى بولعاندىقتان، اقش تاراپى ساۋدا كەلىسسوزدەرىن بىرنەشە ايعا شەگەرگەن. بۇگىن دە بۇل ەل قارسى داۋىس بەرىپ، بەلگيا قالىس قالعانىمەن، ەۋروكوميسسيا ەكى باعىت بويىنشا كەلىسسوز جۇرگىزۋدى قولعا العان. بۇل وندىرىستىك تاۋارلار تاريفتەرىن ازايتۋ جانە قوس تاراپ وندىرۋشىلەرىنىڭ ستاندارتتارىن ۇيلەستىرۋ ماقساتىندا جۇرگىزىلدى. قوس تاراپ بايلانىسىنا قاتىستى ەۋرووداقتىڭ ساۋدا بويىنشا كوميسسارى سەسيليا مالسترەم: «ەكونوميكالىق تالداۋ وندىرىستىك تاۋارلارعا باج سالىقتارىن ازايتۋ كەلىسىمى ەۋروپالىق وداقتان اقش-قا ەكسپورت مولشەرىنىڭ 8% ارتۋىنا، ال اقش-تان وداققا ەكسپورتتىڭ 9% وسۋىنە اكەلەتىنىن كورسەتتى. اۋىل شارۋاشىلىعى مۇنداي كەلىسوزدەردە تالقىعا سالىنبايدى»، – دەپ مالىمدەدى. ال اق ءۇي باسشىسى دونالد ترامپ ەۋرووداقتىڭ «Airbus» كومپانياسىنا سۋبسيديا بولۋىنە جاۋاپ رەتىندە ەۋروپالىق تاۋارلارعا باج سالىقتارى ەنگىزىلەتىنى تۋرالى حابارلاعان. وسى مالىمدەمەسى ونىڭ «تۆيتتەر» پاراقشاسىندا جاريالانعان بولاتىن. اقش پەن ەۋرووداق باسشىلارى ۋاشينگتوندا سوڭعى رەت كەزدەسكەندە بۇل سالانى كەلىسسوزدەردەن تولىق شىعاراتىنىن ايتقان. ەۋروپالىق وداق باسشىلىعى اقش-پەن ءىرى كەلىسىمدى جۇزەگە اسىرۋعا بەل بۋعانىمەن، ۇلىبريتانيا مەن فرانتسيا تارابى ءۇزىلدى-كەسىلدى قارسىلىق تانىتىپ وتىر.

 

"The Qazaq Times"