قازاقستاندا سوڭعى ءۇش جىلدا 40 ملرد تەڭگە جىمقىرىلعان.
مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جانە جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگى سوڭعى ءۇش جىلدا جىمقىرىلعان قارجى كولەمىن ەسەپتەدى. مەكەمە باسشىسى اليك شپەكباەۆ: «ەلدەگى الەۋمەتتىك ماسەلەلەردىڭ كوبىن جىمقىرىلعان اقشامەن-اق وڭاي شەشۋگە بولادى. قاراجات تاركىلەنىپ، ناۋقاس بالالاردى ەمدەۋ مەن كوپبالالى انالاردى، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جانداردى قولداۋعا جۇمسالسا، ازاماتتارعا كادىمگىدەي مەدەۋ بولار ەدى»، – دەيدى. سونىمەن قاتار، جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگى قازاقستانداعى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى مەن باقىلاۋشى، قاداعالاۋشى ورگانداردى ۋاقتىلى تەكسەرىپ وتىرۋدى زاڭدى تۇردە بەكىتۋ كەرەك دەگەن ۇسىنىس ءبىلدىرىپ وتىر.
بيىل Transparency International (TI) حالىقارالىق ۇيىمى جۇرگىزگەن جىل سايىنعى جەمقورلىق يندەكسى بويىنشا قازاقستان 124 ورىندا. ۇيىم ەسەبىندە 2018 جىلى شىعىس ەۋروپا مەن ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ «مەملەكەتتىك جانە قوعامدىق سالالاردا سىبايلاس جەمقورلىق دەڭگەيىن ازايتۋدا ىلگەرى باسپاي، ايماقتا دەموكراتياعا قاۋىپ توندىرگەنى» ايتىلعان بولاتىن.
2017 جىلى جەمقورلىق يندەكسىندە 31 بالمەن 131-ورىندا تۇرعان قازاقستان 2018 جىلى ءدال سونداي 31 بالمەن ەكى ساتى تومەندەپ، دجيبۋتي، گابون، مالديۆ جانە نەپالمەن قاتارلاسقان. قازاقستان 2016 جىلى جەمقورلىق يندەكسىندە 123-ورىندا بولعان ەدى.
TI ەسەبىندە «ءىس جۇزىندە (شىعىس ەۋروپا مەن ورتالىق ازيانىڭ) بارلىق ەلدەرى 100 بالدان 45 نەمەسە ودان دا از بالل الدى، كوررۋپتسيامەن كۇرەستە بولماشى عانا پروگرەسس بار. ساياسي ەرىك-جىگەرى جوق، ازاماتتىق ينستيتۋتتارى ءالسىز جانە ساياسي بوستاندىقتار شەكتەلگەن قوعامدا جەمقورلىقتىڭ ءالسىز قارسىلىققا بوي بەرمەي، دەندەي بەرەدى» – دەلىنگەن. مۇنىمەن قاتار، «قازىرگى كەزدە رەسەيدەن باستاپ ازەربايجانعا دەيىن، ۋكراينادان باستاپ وزبەكستانعا دەيىن كوپتەگەن ەلدەردە كوبىنە اۆتوريتارلىق باسقارۋ كەسىرىنەن دەموكراتيالىق ينستيتۋتتار مەن نورمالارعا قاتەر ءتونىپ تۇر. دەموكراتياسى ءالسىز قوعامدا كوررۋپتسيا ءورشيدى. مەملەكەتتىك سەكتورداعى كوررۋپتسيامەن كۇرەستە ساياسي ەرىك-جىگەردىڭ جوقتىعى ازاماتتاردىڭ ساياسي قۇقىقتارىن بۇزادى، سونىڭ كەسىرىنەن ادامدار كەيىن اسەرى قالاي بولادى دەپ الاڭداپ، وي-پىكىرىن اشىق بىلدىرە المايدى، شەرۋ وتكىزۋ جانە بىرىگۋ بوستاندىقتارىن پايدالانا المايدى»، – دەلىنگەن.