ترامپ الەۋمەتتىك جەلىدە جاڭا شەشىمىن جاريا ەتتى. فوتو: VOA.

امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ پرەزيدەنتى دونالد ترامپ «تۆيتتەر» پاراقشاسىندا مالىمدەمە جاساپ، جۇما كۇننەن باستاپ اقش-قا كىرگەن جۇزدەگەن ميلليارد دوللار قۇنىنا يە قىتايلىق تاۋارلارعا كەدەن سالىعىن 25 پايىزعا دەيىن كوتەرەتىنىن ايتتى. ونىڭ ايتۋىنشا بۇل قادام قىتايمەن كەلىسسوز پروتسەسىن تەزدەتۋگە يتەرمەلەيدى.

«سوڭعى 10 اي ىشىندە، قىتاي اقش-قا كىرگىزگەن 50 ملرد دوللار كولەمىندەگى جوعارى تەحنولوگيالىق ونىمدەرىنە 25 پايىز كەدەن سالىعىن تولەپ كەلدى. ودان تىس 200 ملرد دوللار كولەمىندەگى وزگە تاۋارلارىن 10 پايىزدىق تاريفپەن كىرگىزدى. بۇل تاريفتەر وڭ ەكونوميكالىق وزگەرىستەرگە ىقپال ەتتى. ال، جۇما كۇننەن باستاپ، 10 پايىزدىق تاريف 25 پايىزعا دەيىن كوتەرىلەدى»، – دەپ جازدى اقش پرەزيدەنتى ءوزىنىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىنا.

ول جانە قىتايدىڭ اقش-قا كىرەتىن 325 ملرد دوللار قۇنعا يە تاۋارلارىنا تاريف قويىلماي كەلگەنىن، كوپ ۇزاماي بۇل تاۋارلارعا 25 پايىزعا دەيىن كەدەن سالىعى سالىناتىنىن ەسكەرتكەن. ءارى، بۇل تاريفتىك بەلگىلەمەلەردىڭ قۇراما شتاتتار ءۇشىن پايدالى ەكەنىن ايتقان.

ترامپ مالىمدەمەسىندە: «قىتايمەن ساۋدا كەلىسىمدەر ءجۇرىپ جاتىر. بىراق، پروگرەسس تىم باياۋ. ولار كەلىسسوزدى قايتا قاراۋدى تالاپ ەتۋدە. بۇلاي بولمايدى!»، –  دەگەن.

ال، Wall Street Journal باسىلىمى جەكسەنبىنىڭ كەشىندە، بەيجىڭ وسى اپتاداعى ۋاشينگتوندا وتەتىن ساۋدا كەلىسسوزىنە دەلەگاتسيا جىبەرمەي قالۋى مۇمكىن ەكەنىن حابارلادى. الايدا، بۇل تۋرالى اق ءۇي تارابى ەشقانداي مالىمەت بەرمەگەن.

ترامپتىڭ تاريفتەردى جوعارلاتۋ تۋرالى شەشىمى جاريالانا سالىسىمەن بيرجا بازارى استاڭ-كەستەڭ كۇيگە ءتۇستى. قىتاي قور نارىعى 4 پايىزعا، اقش امەريكالىق قور فيۋچەرستى شامامەن 2 پايىزعا تومەندەگەن. جاپونيانىڭ قور نارىعىن ەسەپتەمەگەندە ازيا-تىنىق مۇحيت ايماعىندا MSCI باعامى 1,6 پايىزعا، اۋستراليا قور نارىعى 1,2 پايىزعا قۇلدىرادى.

ال، قىتاي يۋانى 10 قاڭتاردان بەرگى ەڭ تومەنگى شەككە دەيىن تومەندەپ، كوپ وتپەي قايتا قالپىنا كەلگەن.

اقش پرەزيدەنتىنىڭ بۇل شەشىمى، ەكى ەل اراسىنداعى ساۋدا كەلىسسوزدەرى شەشۋشى كەزەڭدە تىعىرىققا تىرەلگەنىن، ەڭ نەگىزىگى ماسەلەلەردە بەيجىڭ مەن ۋاشينگتون پىكىر بىرلىگىنە كەلە الماعانىن كورسەتەدى.

“The Qazaq Times”