اقش-قىتاي ساۋدا سوعىسى ءوز الدىنا، ەندى قىتاي مەن اۋستراليا اراسىندا دا ساۋدا سوعىسى قىزا تۇسۋدە. قىتاي اۋستراليادان يمپورت ەتىلگەن ونىمدەرگە شەكتەۋدى كۇشەيتە باستادى.

قىتاي – اۋستراليانىڭ ەڭ ۇلكەن ساۋدا سەرىكتەسى، اۋستراليانىڭ ەكسپورتىنىڭ باسىم كوبىن ۇستايدى. قازىرگى ساۋدا جانە ديپلوماتيالىق قايشىلىقتارعا بايلانىستى قىتايدىڭ بىرقاتار ۆەدومستۆولارى قىتايلىق ساتىپ الۋشىلارعا اۋستراليانىڭ كومىر، مىس، ارپا، شاراپ، قانت، اعاش جانە تەڭىز شايانى سەكىلدى ونىمدەرىن الماۋعا شاقىردى.

اۋستراليانىڭ ۇكىمەت جەتەكشىلەرى قىتايدىڭ بۇل قادامى داعدارىستى ورشىتەدى دەپ باعالادى. اۋستراليانىڭ ساۋدا، تۋريزم جانە ينۆەستيتسيا ءمينيسترى سايمون بيرمينگەم بەيجىڭ اۋسترالياعا قارسى قىسىم ءتۇسىرۋ ءۇشىن كەلىسىمدەردى دە بۇزىپ جاتقانىن ايتتى.

اۋىلشارۋاشىلىعىنىڭ ۇشتەن ءبىر بولىگى قىتايعا ەكسپورتتالادى. كۇن سايىن شيەلەنىسە تۇسكەن قايشىلىقتار ەكى ەل اراسىنداعى ساۋدا قاتىناسىنا نۇقسان كەلتىرەدى دەپ سانايتىندار كوپ. بۇل كۇندە بەيجىڭ مەن كانبەررا اراسىنداعى قارىم-قاتىناس سوڭعى ون جىلدىقتاعى ەڭ ناشار دەڭگەيگە ءتۇستى.

ايتسە دە، اۋستراليا-قىتاي ساۋدا سوعىسى اسەر ەتپەگەن ساۋدا تاۋارى –  تەمىر رۋداسى بار. اۋستراليانىڭ تەمىر رۋداسى قىتايدا مەيلىنشە سۇرانىسقا يە، اۋستراليادان كەلەتىن ميللياردتاعان دوللار قۇنىنداعى تەمىر رۋدالارى قىتايدىڭ اۋقىمدى ينفراقۇرىلىمى مەن تۇرعىن ءۇي جوبالارىنىڭ ماڭىزدى شيكىزاتى. سوعان ساي، اۋستراليالىق BHP  جانە Rio Tinto سىندى ەكى ءىرى رەسۋرستىق كومپانيالار قىتايدىڭ نارىققا تاۋەلدى بولىپ قالعان.

دەگەنمەن، ساراپشىلار اتالعان ءىرى كومپانيالار بۇنداي جاعدايدا قىتايمەن جۇمىس ىستەۋدىڭ ساياسي تاۋەكەلىن قايتا باعالاۋى مۇمكىن دەپ قارايدى. ەگەر اتالعان كومپانيالار قىتايعا تەمىر رۋداسىن شىعارۋدان باس تارتسا قىتاي بۇل ساۋدا سوعىسىندا ىرىقسىز ورىنعا تۇسپەك. قىتايدىڭ افريكا مەن وزگە ايماقتاردان جەتكىزەتىن تەمىر رۋدالارى اۋستراليانىڭ ورنىن تولتىرا قوماق ەمەس.

“The Qazaq Times”