قىتاي قازاقستاندى قارىزعا باتىرۋدا

قازاقستان قىتايعا 1,2 ملرد دوللار قارىز. بۇل تۋرالى قر قارجى ءمينيسترى ءاليحان سمايىلوۆ مالىمدەدى.

ماجىلىستە مالىمدەمە جاساعان ءاليحان سمايىلوۆ: «قىتايدىڭ الدىندا مەملەكەتتىك قارىزىمىز جوق. تەك قانا كەپىلدى قارىز بار – ونىڭ كولەمى شامامەن $1,2 ملرد. ياعني مەملەكەت كەپىلىمەن الىنعان ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ زايمدارى. الدىڭعى جىلدارى قىتاي ەكسيمبانكى مەن قىتايدىڭ مەملەكەتتىك دامۋ بانكىنەن اۆتوجول سالۋ جوبالارىنا مەملەكەت كەپىلدىگىمەن نەسيەلەر الىنعان بولاتىن»، – دەدى ول. ءمينيستردىڭ سوزىنە سەنسەك، كەپىلدى كرەديتتىڭ ەرەكشەلىگى – ۇكىمەت ەمەس، ۇلتتىق كومپانيالاردىڭ قارىز بولۋىندا. مىسالى، اكىمدىكتەر، قازاۆتوجول سىندى ۇلتتىق كومپانيالار مەملەكەت كەپىلدىگىمەن نەسيە الادى.

6 ناۋرىزدا پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ پلانارلى وتىرىسىندا دەپۋتاتتار «قر ۇكىمەتى مەن قىتاي ۇكىمەتى اراسىنداعى قىتاي حالىق رەسپۋبيلكاسىنان جەڭىلدىك بويىنشا نەسيە الۋ كەلىسىمى» جونىندەگى زاڭ جوباسىن راتيفيكاتسيالادى. قارجى ءمينيسترى ءاليحان سمايلوۆتىڭ سوزىنشە، قازاقستان قىتايدان 112 ميلليارد تەڭگە (2 ميلليارد يۋان) نەسيەنى 20 جىلعا العان.

قازاقستاندا قىتايدان نەسيە الۋ، قىتاي زاۋىتتارىن قازاقستانعا كىرگىزۋ جانە جەردى جالعا بەرۋ ماسەلەلەرى جۇرتتى بەي-جاي قالدىرعان ەمەس. 2016 جىلى رەسپۋبليكا بويىنشا جەردى قىتايعا جالعا بەرۋگە قارسى «قىتايعا جەرىمىزدى بەرمەيمىز»، «قىتاي زاۋىتتارى قازاقستان اۋماعىنا كىرگىزىلمەسىن» ۇرانىمەن اۋقىمدى جەر ميتينگىسى وتكەن بولاتىن. سونىمەن قاتار، 2017 جىلى تاجىكستان قىتاي كومپانياسىنىڭ قولدانۋىنا (ماقتا وسىرۋگە) اۋىل شارۋاشىلىعىنا ارنالعان 5000 گا جەردى بەرگەن. ياعني قىتايلىق كومپانيا تاجىكستاننىڭ وڭتۇستىگىندەگى اۋىل شارۋاشىلىعى ۋچاسكەسىن 10 جىلدان 20 جىلعا دەيىنگى مەرزىمگە جالعا العان. بۇل جاعداي كەز كەلگەن مەملەكەت قىتايدان كوپ مولشەردە قارىز السا، ءتۇبى جەردى جالعا بەرۋگە اكەپ سوعاتىندىعىنىڭ ايقىن دالەلى. قازاقستان حالقىنىڭ قىتايلىق كومپنايالاردىڭ ارتۋىنا قارسىلىق ءبىلدىرىپ، شىر-پىر ەتۋى دە وسى قورقىنىشتىڭ سالدارىنان بولسا كەرەك.

"The Qazaq Times"