اقش سەناتى رەسەيگە قارسى «قاتاڭ وپەراتسيا» جۇرگىزۋ تۋرالى قارار قابىلدادى

اقش سەناتى رەسەيدىڭ كەرش بۇعازىنداعى ارەكەتتەرىنە جاۋاپ رەتىندە قاتاڭ وپەراتسيا وتكىزۋ تۋرالى قارار قابىلدادى.

قاراردى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى سەنات كوميتەتىنىڭ توراعاسى رون دجونسون جانە سەناتتا دەموكراتتاردىڭ پارتيالىق ۇيىمداستىرۋشىسى ريچارد دۋربين دايىنداعان. سەناتتىڭ 40-تان استام مۇشەسى قول قويعان قاراردىڭ اۆتورلارى اقش كەرش بۇعازىنداعى رەسەيدىڭ ءىس-قيمىلىنا جانە وسىعان دەيىنگى ورىن العان «اگرەسسيالىق ساياساتقا» قارسى شارالاردى كۇشەيتۋى ءتيىس دەيدى.

25 قاراشادا رەسەي كەرش بۇعازىندا ۋكراينا اسكەري-تەڭىز كۇشتەرىنىڭ ءۇش كەمەسىن باسىپ الىپ، وق اتقان. ۋكراينا پرەزيدەنتى پەتر پوروشەنكو رەسەيدىڭ بۇل ارەكەتىن «باسقىنشىلىق» دەپ اتاپ، ولاردان ازوۆ تەڭىزىندە ۇستالعان ۋكراينا اسكەري كەمەلەرى مەن تەڭىزشىلەرىن دەرەۋ بوساتۋدى تالاپ ەتتى. ال ماسكەۋ كەمەلەر قىرىمعا جاقىن تەڭىزدە رەسەي شەكاراسىن بۇزدى دەپ ايىپتايدى.

فوتو: www.bbc.com

كيەۆ پەن ماسكەۋ تەكەتىرەسىنە قاكتىستى قابىلدانعان اقش سەناتىنىڭ رەزوليۋتسياسى حالىقارالىق دەڭگەيدە تانىلعان شەكارالار بويىنشا ەكى جاقتى كەلىسىمدەرگە قولداۋ كورسەتۋگە جانە كەرش بۇعازى مەن ازوۆ تەڭىزى ارقىلى كەمەلەردىڭ قاۋىپسىز ءوتۋىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان. سەناتورلار مۇنداي قادام «رەسەيدىڭ شامادان تىس اۋماقتىق قاقتىعىستارىنا تويتارىس بەرەدى» دەپ سانايدى. بۇعان قاتىستى سەنات كوميتەتىنىڭ توراعاسى رون دجونسون: «اقش پەن ءبىزدىڭ وداقتاستارىمىز كەرش بۇعازىنداعى رەسەيدىڭ اسكەري اگرەسسياسىنا تەز ارادا باتىل قادام جاساۋ ارقىلى جاۋاپ بەرەدى. حالىقارالىق تەڭىز وپەراتسياسىن جۇرگىزۋ قارا تەڭىزدەن ازوۆقا دەيىن قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋى ءتيىس»، – دەيدى.

ۋكراينا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك جانە قورعانىس كەڭەسىنىڭ باسشىسى الەكساندر تۋرچينوۆ BBC-گە بەرگەن سۇحباتىندا: «قاۋىپسىزدىك سالاسى ءبىز ءۇشىن پرينتسيپكە اينالادى. ەگەر ءبىز كەرى شەگىنسەك، رەسەي قىرىمعا جاساعانىن قايتالاپ، ازوۆ تەڭىزىن دە باسىپ الادى»، – دەيدى. تۋرچينوۆ سونداي-اق ۋكراينا باتىس سەرىكتەستەرىمەن، سونىڭ ىشىندە ناتو-مەن بىرلەسكەن اسكەري وقۋ-جاتتىعۋلاردى جالعاستىراتىنىن ايتتى. بۇعان قاتىستى ناتو باس حاتشىسى يەنس ستولتەنبەرگ ۋكراينانىڭ اۋماقتىق تۇتاستىعى مەن ەگەمەندىگىنە، ونىڭ ىشىندە حالىقارالىق قۇقىققا سايكەس ءوزىنىڭ اۋماقتىق تەڭىزىندە ەركىن ءجۇرۋ قۇقىعىنا تولىق قولداۋ بىلدىرەتىنىن ايتتى. ءوز سوزىندە ول: «رەسەي قىرىم اننەكسياسى مەن كەرشتەگى جاعداي ءۇشىن جاۋاپ بەرەدى»،– دەدى.

رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين قاقتىعىستى «شەكارالىق وقيعا» دەپ اتادى. «بۇل – سىرتتان ۇيىمداستىرىلعان ارانداتۋشىلىق. الداعى جىلدىڭ ناۋرىزىندا وتەتىن ۋكرايناداعى پرەزيدەنتتىك سايلاۋ ءۇشىن قولدان جاسالىپ وتىر»، – دەدى ول.

اقش-تىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى سەنات كوميتەتىنىڭ توراعاسى رون دجونسون. فوتو: dp

سەنات قابىلداعان قۇجات ناتو-نىڭ قارا تەڭىزدە اسكەري وپەراتسيالارىن كۇشەيتۋگە، ال اقش پرەزيدەنتىنىڭ ۋكرايناداعى اسكەري كومەك كولەمىن ارتتىرۋعا جانە وعان مەملەكەتتىك دەپارتامەنت، قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ كومەگىمەن اسكەري مۇمكىندىكتەرىن كۇشەيتۋ ءۇشىن قولداۋ كورسەتۋگە شاقىرادى. بۇل ۋكرايناعا «رەسەيلىك اگرەسسيادان قورعانۋعا» ىقپال ەتەدى. سونىمەن قاتار، سەناتورلار اق ءۇي باسشىسى دونالد ترامپقا «سانكتسيالار ارقىلى امەريكانىڭ قارسىلاستارىنا شارا قولدانۋ تۋرالى» اكتىنىڭ كومەگىمەن رەسەيگە قارسى جاڭا قاتاڭ قاۋلىلار ەنگىزۋ تۋرالى ۇسىنىس ءبىلدىردى. قاراردا بۇدان بولەك، رەسەي مەن گەرمانيا اراسىنداعى «سولتۇستىك اعىس – 2» گاز قۇبىرى قۇرىلىسىنىڭ جوباسى الىنىپ تاستالۋى ءتيىس دەلىنگەن.

«رەسەيدىڭ ارانداتۋشىلىق اسكەري ارەكەتتەرى، سونداي-اق ونىڭ كيبەركەڭىستىكتەگى دەزينفورماتسيا بويىنشا اۋقىمدى ىستەرى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ باتىس پەن ۋكرايناعا قاتىستى ءوزىنىڭ اگرەسسيۆتى ساياساتىن توقتاتۋدى كوزدەمەيتىنىن بىلدىرەدى جانە بۇل بۇكىل الەمگە ەسكەرتۋ بولىپ سانالادى»، – دەيدى اقش سەناتورى دۋربين.

«ۋكراينا – ەركىن الەمگە قارسى ۆلاديمير پۋتين باستاعان كۇرەس مايدانىنىڭ الدىڭعى قاتارىندا. ۋكراينا امەريكا نەمەسە ەۋروپاعا ولاردىڭ ورنىنا سوعىس جۇرگىزۋدى ەشقاشان سۇراعان ەمەس. ۋكرايندىقتار ءبىزدىڭ كومەككە مۇقتاج جانە وعان ابدەن لايىق»، – دەپ مالىمدەدى قارۋلى كۇشتەر كوميتەتىنىڭ باسشىسى، سەناتور ينحوف. كەرش بۇعازىنداعى كەمەلەردى باسىپ الۋ، ونىڭ پىكىرىنشە، رەسەي–ۋكراينا قاقتىعىسىنىڭ قاۋىپتى ەسكالاتسياسى.

"The Qazaq Times"