قازاقستان قانداي ونىمدەردى قىتايعا ەكسپورتتايدى؟

الداعى ەكى جىل ىشىندە قازاقستان  قىتايعا قاراي 20-دان استام اۋىلشارۋاشىلىق ونىمدەرىن ەكسپورتتايتىن بولادى. بۇل تۋرالى اۋىلشارۋاشىلىق مينيسترلىگى حابارلاپ وتىر.

مەكەمە باسشىسى ومىرزاق شۇكەەۆ قىتايعا باعىتتالعان ءىس-ساپارى كەزىندە اتالعان مەملەكەتتىڭ كەدەندىك باقىلاۋ ورىنىڭ باسشىسى يۋي گۋانجۋمەن كەزدەستى. ەكى لاۋازىمدىلارى كەزدەسۋ بارىسىندا الداعى ەكى جىل ىشىندە قازاقستاننان قىتايعا ەكسپورتتالاتىن ونىمدەردىڭ جوسپارىن بەكىتتى. سونىمەن بىرگە جول كارتاسىنا قول قويدى.

قازىرگە دەيىن قىتايمەن 13 ءتۇرلى تاۋار جەتكىزۋ جونىندە كەلىسىمگە قول قويىلعان.  بۇدان بولەك، تاعى دا ءۇش حاتتاما بەكىتىلدى. بۇلارعا قر ۇكىمەت باسشىسى قىتايعا رەسمي ساپارى بارىسىندا قول قوياتىن بولادى.

مالىمەتكە سايكەس، قازاقستان قىتايعا قۇس ونىمدەرىن، ەتتىڭ شيكىدەي تۇرلەرى (قوي، جىلقى جانە باسقا دا) سونىمەن قاتار تىرىدەي ىرىقارالاردى تاسمالدايدى. ال، اۋىلشارۋاشىلىق ونىمدەرىنەن راپس، ماقسارى، قاراقۇمىق، اسبۇرشاق، بۇرشاق، كۇنجىت جانە كوكونىستەر مەن جەمىستەردىڭ بىرنەشە ءتۇرى ەكسپورتتالاتىن بولادى.

قازاقستاندىق دەلەگاتسيا نەگىزىنەن قىتاي ەلىنە China International Import Expo يمپورتتىق تاۋارلار كورمەسىن كورۋگە كەلگەن. اتالعان شارا حالىقارالىق اۋقىمدى وقيعالاردىڭ ءبىرى. وندا 130 ەلدىڭ ءارتۇرلى كومپانيالارى قاتىسادى. شارا بارىسىندا قازاقستاننىڭ وزىنەن 30-عا جۋىق كومپانيا وزدەرىنىڭ تاعامدىق ونىمدەرىن تانىستىرا الدى.

كورمە بارىسىندا «ساۋدا جانە يننوۆاتسيا» تاقىرىبىنداعى فورۋم وتكىزىلدى. جيىنعا ءتۇرلى حالىقتاردىڭ دەلەگاتسيا باسشىلارى، ۇكىمەت مينيسترلەرى مەن ەۋرو وداق ەلدەرىنىڭ مينيسترلەرى قاتىسقان. بۇدان بولەك، اتاقتى  Microsoft كورپوراتسياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى بيلل گەيتس جانە Alibaba باسشىسى دجەك ما (ما يۋن) قاتارلىلار بار. سونداي-اق ومىرزاق شۇكەەۆ ءوزىنىڭ قازاقستانداعى اۋىلشارۋاشىلىعىنا ينۆەستيتسيا سالۋدىڭ پايداسى تۋرالى بايانداماسىن ۇسىندى.

قىتايلىق كاسىپكەرلەر كورمە كەزىندە پاۆلودار وبلىسىندا قانت زاۋىتىن سالۋعا قىزىعۋشىلىق تانىتتى. مۇنى ارى قاراي زەرتتەۋ ءۇشىن، قىتايدىڭ ەڭ ۇلكەن ءۇش كومپانياسى جاقىن ۋاقىتتا قازاقستانعا ات باسىن بۇرۋدى جوسپارلاپ وتىر.

بۇدان بولەك، استانادا استىق ءوندىرۋ مەن كەسپە ءوندىرىسىن دامىتۋ ءۇشىن زاۋىت قۇرىلىسىن باستاۋ تۋرالى قازاقستاندىق Qazaq Capital Partners جانە قىتايلىق  Wudeli Flour Group Co. LTD اراسىنداعى كەلىسىم جاسالدى.

جالپى العاندا، اۋىلشارۋاشىلىق مينيسترلىگى قىتاي كومپانيالارىنىڭ قازاقستاننىڭ اۋىلشارۋاشىلىعىنا ۇلكەن قىزىعۋشىلىق تانىتىپ وتىرعاندىعىن جانە دە بولاشاقتا ماشينا جاساۋ، ەت ءوندىرۋ، جەم-ءشوپ ءوندىرۋ، لوگيستيكا جانە اۋىلشارۋاشىلىق مەركەتينگىنە ينۆەستيتسيا كىرگىزۋدى جوسپارلاپ وتىرعاندىعىن مالىمدەدى.

دەسە دە، مۇنداي كەلىسىمدەردىڭ  ءوز قيىندىقتارى بار بولعاندىعىن دا ايتا كەتۋ كەرەك. مىسالى، بانكتىق ەسەپتەر، اربيتراجدار مەن ساقتاندىرۋ جانە يمپورت پەن ەكسپورتتى نەسيەگە راسىمدەۋ سىندى دۇنيەلەردەن قازاقستاننىڭ سىرت قالعاندىعى، قىتايمەن اراداعى ساۋدا تەڭدىگىن ۇستاۋعا مۇمكىندىك بەرمەگەن. وسىلايشا ءتۇرلى تالقىلاۋلار مەن ءارتۇرلى كوزقاراستار دا ورنادى. ال، قازىرگى كەزدە ساۋدا-ساتتىق جۇيەسىنىڭ دامۋى قارقىندى تۇردە ءجۇرىپ جاتقانىمەن، قازاقستان تاراپى تولىقتاي جوعارىداعى ماسەلەلەردى ورىندادى دەپ ايتۋ قيىن. سوندىقتان، قازىردىڭ وزىندە دە اتالعان كەلىسىمدەر تەك ءبىر جاقتىڭ پايداسىنا جۇمىس ىستەپ وتىرعاندىعى راس.

“The Qazaq Times”