يزرايل پرەمەر ءمينيسترى بەنيامين نەتانياحۋ سەيسەنبى كۇنى فرانتسياعا ساپارلاي بارعان كەزىندە، فرانتسيانى 2015 جىلى قول قويعان يران يادرولىق كەلىسىمىنەن باس تارتۋعا شاقىرمايتىنىن، ۇيتكەنى بۇل كەلىسىمنىڭ ەكونوميكالىق قىسىمدار ارقىلى وزدىگىنەن بۇزىلاتىنىن ايتىپ ءوتتى.
ەۆرەي باسشىسىنىڭ بۇل رەتكى ەۋروپا ساپارى، سول قۇرلىقتاعى بىرنەشە ەلدىڭ باسشىسىمەن كەزدەسىپ، يراننىڭ يادرولىق كەلىسىمىنە تۇزەتۋلەر ەنگىزىپ، تەھران ۇكىمەتىنە تيىمدىلىك بەرمەۋگە كوندىرۋ ءۇشىن جاسالعان. ول گەرمانيانى العاشقى ايالداما ەتىپ، سودان ارى فرانتسيا مەن ۇلىبريتانياعا ساپارلاي باردى.
الايدا، يزرايل پرەمەرى بۇل ساپارىندا ەۋروپالىق ليدەرلەردى ايتقانىنا كوندىرە الماعانداي. ايتالىق، فرانتسيانىڭ جاس ليدەرى ەممانۋەل ماكرون نەتانياحۋمەن بىرگە وتكىزگەن ءباسپاسوز كونفەرەنتسياسىندا: «مەن پرەمەر مينيستر مىرزاعا تولىقتاي سەنىم بىلدىرەمىن، الايدا، ءبىزدىڭ ەۋروپالىق سەرىكتەرىمىز دە ۇقساس كوزقاراستا، ول بولسا – يران يادرولىق كەلىسىمى ساقتالۋى كەرەك. يراننىڭ يادرولىق ماسەلەسى باقىلاۋعا الىنادى»، – دەدى.
ال، يراننىڭ ەڭ جوعارى كوسەمى ءوز مالىمدەمەسىندە، يران يادرولىق كەلىسىمى بۇزىلعاننان كەيىن، ۋران بايىتۋعا دايىندالۋعا بۇيرىق تۇسىرگەنىن ايتتى. ءبىر كۇننەن كەيىن يراننىڭ يادرولىق باعدارلاماسىنىڭ جەتەكشىسى مالىمدەمە جاساپ، يراننىڭ ۋران بايىتۋ الەۋەتىن ارتتىرۋ جونىندەگى جوباسى ىسكە قوسىلعانىن حابارلاعان.
وتكەن ايدا اقش پرەزيدەنتى ۇلىبريتانيا، فرانتسيا، گەرمانيا قاتارلى ءۇش ەۋروپالىق ەلدى قامتىعان يران يادرولىق كەلىسىمىنەن شىققانىن مالىمدەدى. ال، سەيسەنبى كۇنى اقش قارجى ءمينيسترىنىڭ وكىلى، يرانمەن ساۋدا قارىم-قاتىناسىن جالعاستىرسا اقش وداقتاستارى مەن سەرىكتەرىنىڭ دە ەكونوميكالىق قىسىمعا ۇشىرايتىنىن ەسكەرتتى.
قازىر بىرنەشە ءىرى ەۋروپالىق ەلدەر يرانمەن ساۋدا قاتىناسىن ساقتاپ قالۋدىڭ جولدارىن ىزدەستىرۋدە. ال تەھران (تەگەران) بيلىگى اقش-تىڭ كەلىسىمنەن باس تارتقانىنا قاراماستان، وزگە ەلدەرمەن كەلىسىمدى جالعاستىراتىنىن ءبىلدىردى. ءارى، اقش-تىڭ قىسىمىنا قارسى يادرولىق باعدارلامانى جۇزەگە اسىرامىز دەپ تە قورقىتتى. دەگەنمەن بىرقاتار ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنە جۇگىنەر بولساق، ەۋروپالىق كومپانيالار امەريكالىق سانكتسيادان قاشۋ ءۇشىن، قۇراما شتاتتاعى كەڭ بازاردان ايىرىلىپ قالعىسى كەلمەيدى. سوندىقتان، ولار يرانمەن ساۋدا بايلانىسىن ەكونوميكالىق قىسىم استىندا جويۋى مۇمكىن.