اقپارات كوزدەرىنىڭ مالىمدەۋىنشە، قىتاي ۇكىمەتى كوپتەن بەرى داۋلى تەڭىز اۋماعىنداعى تابيعي گاز بەن مۇناي، تاعى باسقا رەسۋرستاردى پايدالانۋعا شەكتەۋ قويىپ، ۆەتنام ەكونوميكاسىنا قىسىم ءتۇسىرىپ كەلگەن. تابيعي گاز بەن مۇنايعا قاجەتتىلىك ۆەتنام ەكونوميكالىق وسىمىنە تىكەلەي اسەر ەتەدى. قىتاي تارابىنىڭ قىسىمى بۇل ەلدىڭ ەكونوميكالىق دامۋىنا ۇلكەن كەدەرگى جاساعان. ۆەتنامدا قىتاي قىسىمىنا قارسى نارازىلىق اكتسيالارى جيىلەي ءتۇستى. بۇل تۋرالى «Voice of America» اقپاراتتىق اگەنتتىگى حابارلادى.
وتكەن ايدا يسپانيانىڭ ۇلتتىق مۇناي كومپانياسى ۆەتنام الدەقاشان ماقۇلداعان وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندەگى مۇناي بۇرعىلاۋ جوباسىنان شەگىنىپ شىقتى. حالىقارالىق باق پەن ساياسي ماسەلەلەر جونىندەگى ساراپشىلار بۇنىڭ سەبەبى قىتايدىڭ ايماقتا جاساپ وتىرعان قىسىمىنان دەپ قارايدى.
ۆەتنام تارابى قازىر اتالعان تەڭىزدىڭ ورتالىق جاعالاۋ وڭىرىندە ExxonMobil Oil كومپانياسىمەن تابيعي گازدى بارلاۋ بويىنشا قۇنى 4,6 ملرد اقش دوللارى كولەمىندەگى جوبا جاساسىپ وتىر.
قىتاي مەن ۆەتنام اراسىندا تەڭىزدەگى يەلىك قۇقىق داۋى وتكەن عاسىردىڭ 70 جىلدارىنان بەرى جالعاسۋدا. قىتاي وزىندە ساقتالعان تاريحي جازبا دەرەكتەردى العا تارتا وتىرىپ، وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىنىڭ بارلىق يەلىك قۇقىعى وزىنە ءتان دەپ قارايدى. ال، حانوي بيلىگى ۆەتنامنىڭ اتالعان تەڭىزبەن شەكتەسكەن شىعىس جاعالاۋى وزىنە ءتان دەپ ەسەپتەيدى. ەكى ەل اراسىندا 1974 جىلى جانە 1988 جىلى تەڭىزدەگى يەلىك قۇقىق ماسەلەسى قاقتىعىسقا ۇلاسقان بولاتىن. قىتاي بيلىگىنىڭ 2014 جىلعى جاريالاعان وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزى يەلىك قۇقىق ماسەلەسى بويىنشا جاريالاعان شەشىمى، ايماقتاعى شيەلەنىستى ۋشىقتىرىپ جىبەرگەن.