اقش-تىڭ قىتايداعى بارلاۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ ولىمىنە كىم كىنالى؟

اقش-تىڭ قىتايداعى شپيوندىق قىزمەتىنىڭ اۋىر ساتسىزدىگى ورتالىق بارلاۋ باسقارماسى عانا ەمەس قۇراما شتاتتىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن دە ۇلكەن شىعىن. قازىر قىتايداعى اقش-تىڭ بارلاۋ قىزمەتى جانسىز كۇيدە. وندا ۇزاق ۋاقىت تاربيەلەگەن 12 قىزمەتكەرى قىتاي ۇكىمەتى جاعىنان كوزى جويىلعان. بۇل ءىستىڭ استارىندا جاسىرىنعان سىر بىرنەشە جىلدان بەرى اشىلماي كەلەدى.

اقش ادىلەت دەپارتامەنتىنىڭ كەشە جاساعان مالىمەتىنە قاراعاندا، قىتاي ماڭىزدى قۇپيالىقتاردى اشۋعا كومەكتەستى دەگەن ايىپپەن ءبىر كۇدىكتى قاماۋعا الىنعان. وعان اقش-تىڭ بۇرىنعى ورتالىق بارلاۋ باسقارماسىنىڭ قىزمەتكەرلەرىن قىتاي ۇكىمەتىنىڭ انىقتاۋىنا كومەكتەستى دەگەن ايىپ تاعىلعان. بۇل تۋرالى «The New York Times» باسىلىمى حابارلادى.

بۇرىنعى بارلاۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ بىرقاتارى، 2010 جىلدان باستاپ، اقش ورتالىق بارلاۋ باسقارماسىنىڭ قىتايداعى تىڭشىلىق جەلىسى جۇيەلى تۇردە بۇزۋ وپەراتسياسى كەزىندە كوپتەگەن اقپارات اگەنتتەرى قازا تاپقانىن ايتادى. بۇل اقش ۇكىمەتىنىڭ سوڭعى جىلدارى تارتقان زيانى اراسىنداعى ەڭ ەلەۋلىسى.

قازىر 53 جاستاعى بۇرىنعى ارنايى قىزمەتكەر جەرري چۋن ءشىڭليدىڭ تۇتقىندالۋىمەن فەدەرالدىق بارلاۋ باسقارماسىنىڭ قارقىندى تەرگەۋلەرى اياقتالدى. بۇل تەرگەۋ 2012 جىلى ورتالىق بارلاۋ باسقارماسى اقپارات اگەنتتەرىن جوعالتقاننان كەيىن باستالعان بولاتىن. جەرري چۋن شىڭ ءبىر رەتكى ساتقىنداردى تابۋ وپەراتسياسىنىڭ باستى نىسانى. كوپتەگەن بارلاۋ قىزمەتكەرلەرى ونى قۇراما شتاتتى ساتىپ كەتتى دەپ سانايدى. الايدا، كەيبىر بارلاۋ قىزمەتكەرلەرى قىتاي ۇكىمەتى شەتەلدىك اقپارات كوزدەرىنەن پايدالانىپ، ورتالىق بارلاۋ باسقارماسىنىڭ قۇپيا ورتالىعىن باسىپ العان دەگەن كوزقاراستا.

بۇدان وزگە دە بۇرىنعى بارلاۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ ايتۋىنشا، اقش-تىڭ قىتايداعى شپيوندىق جەلىسىنىڭ ۇلكەن ساتسىزدىگىنىڭ ەكى جاقتى سەبەبى بار. سونىڭ ءبىرى قىتايداعى بارلاۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ جۇمىسى دۇرىس بولماعاندىعى دەپ سانايدى. ال، بۇل تۋرالى تەكسەرۋ ناتيجەلەرىنىڭ كورسەتۋىنشە ورتالىق بارلاۋ باسقارماسى مەن فەدەرالدىق بارلاۋ باسقارماسى اراسىنداعى كەلىسپەۋشىلىك تە قىتايداعى اقش بارلاۋشىلارىنىڭ ساتسىزدىگىنە مۇرىندىق بولعان.

لي جىنچىڭ  (جەرري چۋن شىڭ) 2007 جىلى ورتالىق بارلاۋ باسقارماسىنان قول ۇزگەن، تۇتقىندالعانعا دەيىنگى ارالىقتا گونكونگتا تۇرعان. جون كەننەدي حالىقارالىق اۋەجايىندا قاماۋعا الىنىپ، ۆيردجينيانىڭ سولتۇستىگىندەگى فەدەرالدىق سوتتا قورعانىس اقپاراتىن شەتەلگە جايىپ سالدى دەگەن ايىپ تاعىلدى.

لي جىنچىڭ 2012 جىلى وتباسىمەن بىرگە اقش-قا ورالعان. ول تۇرعان قوناق ۇيدە ءتىنتۋ جۇرگىزگەن فەدەرالدىق بارلاۋ قىزمەتكەرلەرى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتىڭ قۇپيا مالىمەتتەرىن ەستەلىككە العان، قولجازبا تۇرىندەگى ەكى كىتاپشانى تاپقان. پروكۋرورلاردىڭ مالىمەتىنە قاراعاندا، لي جىنچىڭ بۇل كىتاپشاعا ورتالىق بارلاۋ باسقارماسىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنىڭ اتى-ءجونىن، تەلەفون نومەرلەرىن، جاسىرىن اتتارىن، كەزدەسۋدەگى كود سوزدەرىن جازعان.

«The New York Times» باسىلىمىنىڭ حابارىنا قاراعاندا، كەم دەگەندە 12 بارلاۋ قىزمەتكەرى قىتاي ۇكىمەتى جاعىنان ولتىرىلگەن نەمەسە تۇرمەگە الىنعان. ورتالىق بارلاۋ باسقارماسى ءۇشىن بۇل ورنى تولماس وقيعا بولىپ قالدى، ءارى قىتايداعى بارلاۋ قىزمەتى تۇگەلگە جۋىق كۇيرەتتى.

“The Qazaq Times”