فوتو: Getty Images

وتكەن جەكسەنبىدە لاس ۆەگاستا بولعان قاندى وقيعا امەريكاداعى قارۋ قولدانىسىن قاداعالاۋدى كۇشەيتۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن تاعى ءبىر دالەلدەدى. 58 ادامنىڭ ءومىرىن قيعان ازاماتتىڭ جەكە ءۇيى مەن قوناق ۇيدەگى بولمەسىنەن وتە كوپ قارۋ-جاراق تۇرلەرىنىڭ تابىلۋى، قاراپايىم ازاماتتاردىڭ سۋىق قارۋعا قول جەتكىزۋ مۇمكىندىكتەرى كەڭ ەكەنىن تاعى ءبىر دالەلدەدى. وسىعان وراي ۆۆس اقپاراتتىق اگەنتتىگى كوپشىلىككە كوڭىل ايتىپ، وقيعانى "اسقان زۇلىمدىق" دەپ باعالاعان دونالد ترامپتىڭ قارۋ يەلەنۋدى رەتتەۋ ساياساتىنا قاتىستى پىكىرىنىڭ جىلدار بويى قالاي وزگەرىپ كەلگەنىنە ساراپتاما جاسادى. 

1990-2000 جىلدار ارالىعىندا دونالد ترامپ قارۋ يەلەنۋ ءىسىن قاداعالاۋعا قارسى بولعانىمەن، ۆينتوۆكالاردىڭ ساتىلىمىنا كوڭىل ءبولۋ كەرەك دەپ پىكىر ايتقان. 2012 جىلى كوننەكتيكۋتتا 20 ءبۇلدىرشىننىڭ قازاسىنا سەبەپكەر بولعان كوپشىلىككە قارسى وق جاۋدىرۋ وقيعاسىنان كەيىن، باراك وبامانىڭ امەريكالىقتارعا قارۋ ساتۋدى قاتاڭ رەتتەۋ تۋرالى باستاماسىنا قولداۋ بىلدىرگەن دونالد ترامپ 2015 جىلى "قارۋ ساتىلىمىن شەكتەۋ كونستيتۋتسيانىڭ كەيبىر پۋنكتەرىنە قايشى كەلەدى" دەگەن رەسپۋبليكالىقتاردىڭ قاتارىنا قوسىلدى.

2015 جىلدىڭ قازان ايىندا بولعان پىكىرسايىس كەزىندە ول مەكتەپ، شىركەۋ سياقتى قوعامدىق ورىنداردىڭ "قارۋدان ازات" (قارۋ ۇستاۋعا بولمايتىن) بولۋى،  كوپ ادامنىڭ ومىرىنە قاۋىپ توندىرەتىن قىلمىستاردىڭ سانىن ارتتىرادى دەگەن وي تاستادى. دونالد ترامپ "بۇل پسيحولوگيالىق اۋىتقۋشىلىعى بار قىلمىسكەرلەرگە تاپتىرماس مۇمكىندىك"دەگەن سىن ايتىپ، "پاريج بەن سان بەرناردينوداعى شابۋىلدار كەزىندە زارداپ شەككەن قاتارداعى ادامداردىڭ قولىندا قارۋ بولعاندا، شىعىن سانى الدەقايدا از بولار ەدى" دەگەن بولجام جاسادى. ياعني، قازىرگى پرەزيدەنتتىڭ پىكىرىنشە، ازاماتتار ءوز جاندارىنا قارۋ ۇستاپ ءجۇرىپ، ومىرىنە قاۋىپ تونە قالعان جاعدايدا ونى قولدانا الاتىن بولسا، كوپ قىلمىستىڭ ماسەلەسى بىردەن شەشىلەدى.

حيللاري كلينتونعا قارسى سايلاۋ كامپانياسى كەزىندە ءوزىنىڭ جەكە قارۋ ۇستايتىن 55 ملن امەريكالىق ازاماتقا قورعان بولاتىنىن جەتكىزگەن دونالد ترامپ سوڭعى وقيعالاردان كەيىن ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتى نىعايتۋ ماقساتىندا، قارۋ يەلەنۋ ىسىنە ءجىتى كوڭىل بولۋگە كەلىسىپ وتىر.  ساراپشىلار دونالد ترامپ قايعىدان قان جۇتىپ وتىرعان حالىقتى وسىلاي سابىرعا شاقىراتىنىن جەتكىزدى.

2016 جىلى ورلاندودا 49 ادام قازا تاپقان كەزدە، باراك وباما: "كەز كەلگەن ادام قارۋعا وڭاي قول جەتكىزە الاتىن بولسا، ونىڭ سالدارى وسىنداي بولادى", -دەپ، قارۋ ماسەلەسىن قاتاڭ قاراستىرۋدى ۇسىنعان بولاتىن.

“The Qazaq Times”