سولتۇستىك كورەيانى بيلەپ تۇرعان كيم اۋلەتى ءوزىنىڭ سىر-قۇپيالارىن ەلدىڭ ءىشى-سىرتىنان جاسىرىپ-جاۋىپ كەلەدى. سولتۇستىك كورەيانىڭ وزىندە دە بۇل اۋلەتتى بۇگە-شىگەسىنە دەيىن بىلەتىن ادامدار كوپ ەمەس. ايتالىق، كحدر-نىڭ ەڭ جوعارى باسشىسى كيم جوڭ ۋن (كيم چەن ىن/Kim Jong Un) بۇرىنعى بيلەۋشى كيم جوڭ ءيلدىڭ (كيم چەن ىر/Kim Jong Il) بالاسى بولىپ، تەك قانا كيم جوڭ ءيلدىڭ قايتىس بولۋىنان ءبىر جىل بۇرىن عانا جۇرت كوزىنە تۇسكەن بولاتىن. جاسىرىن دەرەكتەردە كيم جوڭ ۋن باسقا ات پايدالانىپ ەۋروپا ەلدەرىندە ءبىلىم العان دەپ تە ايتىلادى. BBC-ءدىڭ ونلاين قىزمەتى كيم اۋلەتى تۋرالى ءبىر قاتار تىڭ دەرەكتەردى جاريا ەتتى.

كيم جوڭ ۋن جاسىرىن اتپەن ەۋروپادا وقىعان دەگەن دەرەكتەر بار. فوتو: The Chosun Ilbo.

2010 جىلدىڭ قىركۇيەك ايىنداعى كيم جوڭ ۋن سولتۇستىك كورەيانىڭ سول كەزدەگى ليدەرىنىڭ ۇلى، ءارى ەل بيلىگىنىڭ مۇراگەرى رەتىندە جۇرت الدىنا شىقتى. ونىڭ بالالىق شاعى تۋرالى انىق دەرەك جوق. ءتىپتى تۋىلعان كۇنى دە بەلگىسىز. 1983 نەمەسە 1984 جىلى دۇنيەگە كەلگەن دەگەن بولجامدار عانا. ونىڭ اتاسى كيم ير سان وتباسى مۇشەلەرىمەن ەل ارالاۋعا، وتباسى ەستەلىك سۋرەتتەرىنە تۇسۋگە تەرىس قاراماعان. بىراق، ونىڭ ۇلى كيم جوڭ يل سىر ساقتاعىش بيلەۋشى بولدى. ونىڭ كەمىندە ءتورت ايەلى بولعان دەگەن دەرەكتەر كەزدەسەدى. ولاردان ءۇش ۇل ءبىر قىزعا اكە بولعان.

كيم جوڭ ۋننىڭ العاش جۇرت الدىنا شىققان كەزى. فوتو: cnn.co.jp.

سونىڭ كىشىسى كيم جوڭ ۋن. كيم جوڭ يل قازا بولاردىڭ الدىندا ونىڭ تاق مۇراگەر بولاتىنى، ميراسكەرلەردىڭ اراسىندا تالداۋلار بولاتىنى تۋرالى ەشبىر مالىمدەمە جاسالمادى. بىراق، كيم جوڭ يل قازا بولعاننان كەيىن ەل بيلىگىنە كيم جوڭ ۋن كەلدى. الايدا، كيم جوڭ ءيلدىڭ بالالارى اراسىندا كۇردەلى تاققا تالاس بولعانى اقپان ايىندا كيم جوڭ نامنىڭ (كيم چەن نام) ولىمىنەن كەيىن عانا بەلگىلى بولدى. مالايزيانىڭ ورتالىق قالاسىندا اۋە جايدا ولتىرىلگەن كيم جوڭ نام، قازىرگى كحدر بيلەۋشىسىنىڭ ءبىر اكە ەكى شەشەدەن تۋعان اعاسى بولىپ سانالادى. ال، وسىدان كەيىن كوپ وتپەي عالامتوردا ءوزىن قازا تاپقان كيم جوڭ نامنىڭ بالاسىمىن دەپ اتالعان كيم حان سول ەسىمدى جىگىتتىڭ ۆيدەوسى تارادى. بۇل سولتۇستىك كورەيانى بيلەۋشى اۋلەتتىڭ ىشىندەگى بيلىك تالاسىنىڭ كۇشتى ەكەنىن ايعاقتادى.

اعايىندى كيمدەر. فوتو: Daily Star.

وتكەن جىلدىڭ سوڭىنان بەرى جۇرت كوزىنە تۇسپەي كەتكەن، كيم جوڭ ۋننىڭ جۇبايى لي سول جۋ (Lee Seol-ju/리설주/李雪主;) ءساۋىر ايىندا ءۇشىنشى بالاسىن دۇنيەگە اكەلگەن. كيم جوڭ ۋننىڭ قانشا بالاسى بار جانە ولاردىڭ ۇل نەمەسە قىز  ەكەنى تۋرالى انىق مالىمەت تاراتىلماعان. دەگەنمەن، بيلەۋشى كيمنىڭ بىردەن ءبىر شەتەلدىك قوناعى بولعان دەننيس رودمان ونىڭ ەكىنشى بالاسى كيم جۋ ە ەسىمدى قىز ەكەنىن ايتقان ەدى.

كيم جوڭ ۋن جانە ايەلى لي سول جۋ. فوتو: asian-sirens.net.

لي سول جۋ تۋرالى ەشبىر انىق دەرەك جوق. ءبىر مالىمەتتەردە ونىڭ ءانشى بولعانىن ايتادى. كونتسەرتە ءان ايتىپ تۇرعان كەزىندە كيم جوڭ ۋننىڭ كوزىنە تۇسسە كەرەك. ال ونىڭ ءۇش بالانى دۇنيەگە اكەلگەنى تۋرالى، تەك قانا، ونىڭ كوپشىلىك الدىنا شىققان جانە كورىنبەي كەتكەن كەزدەرى ارقىلى بولجانىپ وتىر.

كيم جوڭ ۋن تاققا وتىرىپ، جۇرت الدىنا شىققان كەزدە ونىڭ جانىندا بولعان جاپ-جاس ايەلدىڭ كىم ەكەنى تۋرالى الەم ەلدەرىنىڭ اقپارات كوزدەرى تالاسا-تارماسا ىزدەنە باستادى. سول كەزدە پيوڭياڭ (پحەنيان) مالىمەت بەرىپ، لي سول جۋدىڭ ەڭ جوعارى باسشى كيم جوڭ ۋننىڭ جۇبايى ەكەنىن، ول ەكەۋىنىڭ جاس ليدەر تاققا وتىرۋدان ءۇش جىل بۇرىن نەكەگە تۇرعانى تۋرالى مالىمەت تارادى. سونىمەن بىرگە ەڭ جوعارى باسشىنىڭ جارىنا ەلدەگى جاڭاشىل جانە ەركىن ءتارتىپتى قاداعالاۋ مىندەتى جۇكتەلگەن.

وسىنىڭ ءبارى جاس كوشباسشىنىڭ ليبەرالدىق جانە ورتالىقشىل كوزقاراستاعى باسقارۋدى قولعا الادى دەپ ۇمىتتەندىرگەن. الايدا سوڭعى كەزدەگى كحدر-نىڭ ارت-ارتىنان وتكىزگەن زىمىران سىناقتارى بۇل ەلدىڭ سىرتپەن بولعان قارىم قاتىناسىن تاريحتاعى ەڭ كۇردەلى دە شيەلەنىسكە تولى كۇيگە جەتكىزىپ قويدى.

دەسە دە، وسى ەلدى بيلەگەن كيم اۋلەتىن كىمدەر مۇنشا سىرلى كۇيدە ۇستاپ وتىر دەگەن سۇراققا ەشكىم جاۋاپ بەرە المايدى. ءتىپتى كەيبىر ەلدىڭ، اسىرەسە ورىس باسىلىمدارى، كيم اۋلەتىمەن اقش اراسىندا قۇپيا كەلىسىم بار دەپ ايتۋعا قۇمار. بىراق، پۋتين بيلىك باسىنا كەلۋ قارساڭىندا سولتۇستىك كورەياعا ساپارمەن بارىپ، سول كەزدەگى بيلەۋشى كيم جوڭ ءيلدىڭ قىزۋ قارسى الۋىنا بولەنىپ ەدى. كۇللى پيوڭياڭ تۇرعىندارىن كوشەگە الىپ شىققان بۇل قارسى الۋ، كەڭەس باسشىلارىنىڭ دا، رەسەي پرەزيدەنتتەرىنىڭ دە ەش قايسىسىنا بۇيىرماعان قوشامەت بولاتىن. ال، اقش پەن كەيبىر باتىس باسىلىمدارىندا كيم اۋلەتىنىڭ ارتقى تىرەگى رەتىندە رەسەي مەن قىتايدى العا تارتاتىنى دا سودان بولسا كەرەك-ءتى.

“The Qazaq Times”