ادامزات بالاسى ءۇشىن ەڭ قاۋىپتى ۋاقىت تۋدى

عالىمداردىڭ پايىمداۋىنشا، اقش-تاعى پرەزيدەنت سايلاۋىندا دونالد ترامپتىڭ جەڭىسى  مەن ۇلىبريتانيانىڭ ەۋرو وداقتان كەتۋى – ليدەرسىز قالعان حالىقتىڭ  اشۋ-ىزاسىنىڭ كورىنىسى. وسىعان بايلانىستى فيزيك-تەورەتيك ستيۆەن حوكينگتىڭ ايتارى بار.

    «ەكونوميكالىق جاھاندانۋ مەن تەحنيكالىق پروگرەسستىڭ شارىقتاپ دامۋى ادامزات ءۇشىن قاۋىپتى. ءوندىرىستىڭ اۆتوماتيزاتسيالانۋى – باسقارۋشىلار مەن كرەاتيۆتى كلاسستاعى ادامداردان باسقاسىن، جۇمىسسىزدىققا اپارادى. سودان ەكونوميكالىق تۇراقسىزدىق پايدا بولادى. عالامتور از ادامعا ۇلكەن كولەمدە پايدا تابۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى. ءبىز ونسىز دا ەكونوميكالىق تەڭسىزدىك ارتىپ كەلەتىن زاماندا ءومىر ءسۇرىپ جاتىرمىز. قازىرگى تاڭدا ادامداردىڭ ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيى عانا ەمەس، ءوزىن-ءوزى قامتاماسىز ەتە الاتىنداي جۇمىس جاساۋ  قابىلەتتىلىگى دە جوعالىپ بارادى». 

اۋىلداعى كەدەيشىلىكتەن ارىلامىز دەگەندەر ءۇمىت وتىن ارقالاپ قالاعا  جەتەدى. الايدا، ولار ەلەستەتىپ، اڭساپ كەلگەن «جۇماق»  بۇل جەردە دە قولجەتىمسىز ەكەندىگىنە كوز جەتكىزەدى. سودان باسقا قالاعا... ميگرانتتار...

«ادامدار ءدال وسى كەزەڭدە جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ، بىرگە جۇمىس جاساۋى قاجەت. ءبىز كليماتتىڭ وزگەرۋى، ازىق-تۇلىكتىڭ جەتىسپەۋى، مۇحيتتاردىڭ توتىعۋى مەن ءتۇرلى ەپيدەميالار سىندى ەكولوگيالىق پروبلەمالارعا تاپ بولدىق. بۇل دەگەنىڭىز، ادامزات ءۇشىن ەڭ قاۋىپتى ۋاقىت تۋدى دەگەن ءسوز. ءبىز ءوزىمىزدىڭ پلانەتامىزدى جويۋعا قاۋقارلى تەحنولوگيالار ويلاپ تاپتىق. بىزدە ازىرشە ادامزات مەكەندەيتىن ءبىر-اق پلانەتا بار. سول «جالعىمىزدى» بىرگە قورعاۋىمىز كەرەك»، – دەيدى ستيۆەن حوكينگ.

ەگەر الەمدەگى ەلدەر ميگراتسيانىڭ وسىمىمەن كۇرەس جۇرگىزە الماي جاتسا، جالپى حالىق بىرىگىپ جاھاندىق دامۋعا ءوز ۇلەستەرىن قوسۋ كەرەك. تەك سوندا عانا ميگرانتتار تىنىش ءومىر مەن جارقىن بولاشاقتى ءوز ەلدەرىنەن ىزدەيتىن بولادى. راسىمەن، XXI عاسىردا ادام بالاسى ءوزىن-ءوزى جانە الەمدى قىزىقتاپ ءجۇر. جەردەگى ءومىردى ساقتاپ قالۋ ءۇشىن ءار ادام وعان (جەرگە) جانە وزگەگە دەگەن قارىم-قاتىناسىن وزگەرتۋى كەرەك. جەر دەگەنىمىز – ءومىر. ونى ساقتاۋ – ادامزات ءۇشىن پارىز.

“The Qazaq Times”