قالادان جالعىز شىققام. كولىكپەن. بەتالسىم جاقىن جەر ەمەس. شىعىس جاقتاعى مىڭ شاقىرىم قاشىقتىقتاعى جارباستاۋ اۋدانى.   جول بويىنداعى جانارماي بەكەتىنە ايالداپ، ەندى قوزعالا بەرگەنىمدە مولشەرى 20 جاسقا ەندى كەلگەن جىگىت كەلىپ امانداستى دا:

– اعا، جارباستاۋعا بارمايسىز با؟ – دەپ سۇرادى.

– ءيا، – دەدىم مەن.

– الا كەتەسىز بە؟

– جاريدى، كولىككە وتىرا عوي، – دەدىم مەن جاپادان جالعىز زەرىككەنشە جول بويى اڭگىمەلەسىپ وتىرار دەپ ويلاپ.

– اعا، بىراق مەندە جولعا بەرەر اقشام جوق، قاجەت دەسەڭىز جاقسى ءبىر ساعاتىم بار ەدى سونى بەرەم،  – دەپ ءتوس قالتاسىنان جاي ادامداردىڭ قولى جەتە بەرمەيتىن ءبىر قىمبات ساعاتتى الىپ شىقتى.

– كەرەگى جوق، جول بويى زەرىكتىرمەي اڭگىمەلەسىپ وتىرساڭ جەتەدى... – دەدىم كۇلىپ.

كولىككە وتىرىپ از جۇرگەسىن، قورعانداعى جول پوليتسياسىنىڭ تەكسەرۋ بەكەتىنە جەتە بەرە:

– اعا، جانىمدا قۇجاتىم جوق ەدى... جاقىن تۋىسىم دەپ الىپ ءوتىپ كەتىڭىزشى، – دەدى، جالىنىشپەن.

– جارايدى، – دەدىم مەندە سەلسوق. دەگەنمەن الدەنەدەن تىكسىنىپ قالعانداي بولدىم.

باعىمىزعا جاراي تەكسەرۋگە توقتاماي-اق ءوتىپ كەتتىك.

از-كەم جۇرگەن سوڭ:

– ال، ءىنىم اڭگىمەڭدى ايتا وتىر، جانىڭدا كوك تيىن اقشاڭ دا، تىم قۇرعاندا كىم ەكەنىڭدى ايعاقتايتىن قۇجاتىڭ دا جوق. الدا تاعى دا تەكسەرۋ بەكەتتەرى بار. دەكەنمەن، سەنى جولعا قالتىرماي جەتكىزىپ قويامىن. قانداي سىرىڭ بار جاسىرماي ايت، – دەدىم.

– اعا، پالەكەتتىڭ ءبارى وسى ساعاتتان باستالدى، – دەپ ول اڭگىمەسىن باستاپ كەتتى.

***

وسىدان ونشاقتى كۇن بۇرىن ءبىر شارۋالارىممەن كورشى اۋدانعا بارىپ قايتتىم. قايتا كەلگەنىمدە ۆوكزالدان  بۇرىن ۋنيۆەرسيتەتتە بىرگە وقىعان تانىس جىگىتكە جولىعىپ قالدىم. حال-جاعدايى تاماشا سەكىلدى، كيگەن كيىمىنىڭ ءوزى-اق ايتىپ تۇر. كەزىگە شۇيىركەلەسىپ كەتتىك. ستۋدەنتتىك كەزىمىزدى ەسكە الىپ، ءبىراز اڭگىمەنىڭ تيەگىن اعىتتىق. قازىر بەلدى ءبىر كومپانيانىڭ يەسى ەكەن.

– اسىعىس جولعا كەتىپ بارامىن... كەلگەسىن ءوزىم ىزدەپ تاۋىپ الامىن... مىنانى ەستەلىككە تاعىپ ءجۇر... جوعالتىپ الما، بازارىن تاپساڭ ءبىر ماشينانىڭ قۇنىن شىعارادى، – دەپ قوياردا-قويماي وسى ساعاتتى بەردى دە، ءوزى جاڭا مەن تۇسكەن پويىزعا ءمىنىپ كەتىپ قالدى.

ويلاماعان جەردەن قىمبات ساعاتقا يە بولعانىما قۋانىپ مەن قالدىم. قالانىڭ شەت جاعىنان ءۇش جىگىت بىرگە پاتەر جالداپ تۇراتىنبىز. كەلە سالا قىمبات ساعاتىمدى سولارعا كورسەتتىم. بولمەدەگى ءۇي يەسىنەن قالعان ەسكى تەلەديداردى قوسىپ جاڭالىق قاراپ وتىرعانبىز. توسىن وقيعا تۋرالى باعدارلاما شىققاندا ەسىمنەن تانىپ قۇلاپ قالا جازدادىم.

ەكراندا باعانا عانا پويىزعا ءمىنىپ كەتكەن دوسىم قان جوسا بولىپ ءولىپ جاتىر.

جۇرگىزۋشى: «وتكەن ءتۇنى بىلگىلى كاسىپكەردى بىرەۋلەر جۇمىس ورنىندا اتىپ، جانىنداعى بار دۇنيەسىن بۇلاپ كەتكەن. ايقىن بەلگىلەرىنىڭ ءبىرى ارنايى تاپسىرىسپەن جاسالعان ساعاتىن دا الىپ كەتىپتى» دەپ ساعاتتىڭ فوتوسىن شىعاردى.

– اسقار مىنۋ سول ساعات قوي!

جانىمدا وتىرعان بەكتاس ساعاتتى ماعان قاراي لاقتىرىپ جىبەردى.

– جوق، راس ايتام. باعانا عانا مەن تۇسكەن پويىزعا ءمىنىپ كەتكەن، – دەپ مەن شىر-پىر بولىپ جاتىرمىن.

– قوي، كەشە ولگەن ادام ساعان قايدان جولىعادى، – دەپ ولار كۇش بەرمەيدى.

– ول كەشە ولگەن بولسا ساعاتىن ماعان قالاي بەردى، – دەپپىن مەن دە ماڭگىرىپ.

– اڭگىمە وسىندا. ونىڭ ساعاتى سەندە قالاي ءجۇر. بۇل ايعاق. سەن ولتىرگەن شىعارسىڭ.

بەكتاس ورنىنان اتىپ تۇرىپ مەنىڭ القىمىمنان الا ءتۇستى دە، «سەنى ءوز قولىممەن پوليتسياعا اپارىپ بەرەم» دەپ ەسىككە قاراي سۇيرەلەي جونەلدى. اراعا ەربول كەلىپ ءتۇستى.  وسى كەزدە بەكتاستىڭ قولى بوساپ كەتتى. مەن اشىق تۇرعان ەسىكتەن سىرتقا تۇرا قاشتىم. سول قاشقاننان تاڭ اتقانشا ءجۇرىپ، ماناعى ماي قۇيۋ بەكەتىنە كەلىپ، جارباستاۋ جاقتاعى اپايىما بارىپ ءىستىڭ انىق-قانىعى اشىلعانشا پانالاي تۇرسام دەگەم. «سەنسەڭىز دە، سەنبەسەڭىز دە، بولعان جاعداي وسى، ال قىمبات ساعاتى مىناۋ» دەپ ساعاتتى ماعان قاراي ۇسىندى.

مەن نە دەرىمدى بىلمەي، ساعاتتى قولىما الىپ كوردىم. ءبىر ءتۇرلى قاننىڭ مۇڭكىگەن ءيىسى كەلەتىن سەكىلدى.

– اعا مەنى جارباستاۋعا دەيىن الا كەتىڭىزشى... جاراي ما،  – دەدى ول جىلامسىراپ.

مەن نە بولسا دا ونى بارار جەتىنە جەتكىزىپ سالماق  بولىپ شەشتىم.

 

الدىمىزدا تاعى ءبىر تەكسەرۋ بەكەتى...

– اعا مەن كولىكتە وتىرا تۇرايىن ءوزىڭىز بارىپ كەلىڭىز... تەك، مەنى ۇستاپ بەرمەيتىن شىعارسىز...

اسقار باعاناعىداي ەمەس ءوزىن ەركىن ۇستاپ وتىر.

– ماقۇل، – دەدىم دە جول پوليتسياسىمەن بىرگە جول شەتىندەگى بەكەت ۇيىنە كىردىم.

– قايدا بەت الدىڭىز.

– جارباستاۋعا.

– جالعىزسىز با؟

– جوق، ءبىر تۋىسقان ءىنىم بار، – دەدىم مەن ءوزىمدى بارىنشا جايبىراقات ۇستاپ.

– ءىنىڭىز قايدا ەدى؟ – جاڭا عانا مەنىمەن بىرگە كىرگەن قىزمەتكەر ماعان تاڭدانا قاراپ تۇر.

– كولىكتە!

– مەن قالاي بايقامادىم وندا، – دەگەن ول سىرتقا قاراي شىعا جونەدى.

وسى كەزدە قابىرعادا قوسۋلى تۇرعان تەلەديداردان “توسىن وقيعا” باعدارلاماسىن بەرىپ جاتىر ەكەن.

ەكراندا قان جوسا بولىپ مانادان مەنىڭ قاسىمدا كەلە جاتقان اسقار جاتىر. جۇرگىزۋشى : «وتكەن ءتۇنى جول بويىندا، ءبىر جىگىتتى ءولتىرىپ جانىنداعى بار دۇنيەسىن بۇلاپ كەتكەن. ايقىن بەلگىلەرىنىڭ ءبىرى ارنايى تاپسىرىسپەن جاسالعان ساعاتىن الىپ كەتىپتى» دەگەندە كوزىم قاراۋىتىپ كەتتى. مانا بايقاماي، اسقاردىڭ ساعاتىن وزىممەن بىرگە الا شىعىپپىن...

قويشىبەك مۇباراك

"The Qazaq Times"