اقش فەدەرالدىق بارلاۋ باسقارماسىنىڭ (BIF) ايەل قىزمەتكەرى – گريني، 2014 جىلى سۇرياعا ارناۋلى مىندەت وتەي بارعان كەزىندە، اتىشۋلى "يسلام مەملەكەتى" (IS) تەررورلىق ۇيىمىنىڭ ەڭ بەدەلدى ادامدارىنىڭ بىرىنە تۇرمىسقا شىققان. بۇل تۋرالى قىتايدىڭ "شينلاڭ" (Sina News) اقپاراتتىق سايتى اقش CNN اگەنتىنە سىلتەمە جاساي وتىرىپ حابارلايدى.
جۇرتتى تاڭقالدىراتىنى، فەدەراتسيالىق بارلاۋ باسقارماسى گرينيگە اتالعان تەررورلىق ۇيىمنىڭ ەڭ ىقپالدى مۇشەلەرىنىڭ ءبىرى دەنيس كاسپەرت (Denis Cuspert) اتتى ادامدى كورسەتىپ، ونى اسا ساقتىقپەن، قاداعالاپ تەكسەرۋدى تاپسىرعان. الايدا، اقش فدەرەرالدىق بارلاۋ باسقارماسىنىڭ قىزمەتكەرى مەن تەررورلىق ۇيىمنىڭ مۇشەسىنە تۇرمىسقا شىققان. فەدەرالدىق سوت ەستەلىكتەرىنە قاراعاندا، دەنيس كاسپەرت سۇرياعا بارعان اقش-تىڭ FBI قىزمەتكەرلەرىنە سەس كورسەتكەن. گرينيدىڭ كۇيەۋىنە ۇرەيلى حاتتار جولداپ قورقىتقان.
گريني ءىسى تەكسەرۋ اياقتالماسا دا، اقش ۇلتتىق قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن سانالاتىن فەدەرالدىق بارلاۋ باسقارماسى قىزمەتكەرىنىڭ، الەمدىك تەررورلىق ۇيىم اتامانىمەن نەكەدە بولعانى ەستىگەندى ەلەڭ ەتكىزبەي قويمايدى.
جۇرتتى تىكسىندىرەتىن تاعى ءبىر سەبەبى، دەنيس كاسپەرت ۇيىمدا اسا بەدەلدى ادامداردىڭ ءبىرى. بۇدان بۇرىن گەرمانيادا وتكىر ءتىلدى ءانشىسى سانالاتىن ول، «جيھاد سوعىسىن» ۇيىمداستىرۋداعى بەلسەندىلىگىمەن كوپتەگەن ەلدەردىڭ نازارىنان ىلىككەن. دەنيس كاسپەرتتىڭ گەرمانياداعى قولدانعان ەسىمى – Deso Dogg. سۇرياعا كەلگەننەن كەيىن Abu Talha al-Almani دەگەن اتتى قولدانعان. حالىقارالىق تەررورلىققا قارسى ۇيىمدار ونىڭ ءار ەلدىڭ باسشىلارىنىڭ اتىن اتاپ، ءتۇسىن تۇستەپ ۆيدەولار ارقىلى سەس كورسەتۋمەن اتى شىققان لاڭكەس اتامانى ەكەنىن بىلەدى. ءتىپتى ول ادامنىڭ كەسىلگەن باسىن ءبىر قولىنا ۇستاپ تۇرىپ: "كەلەسى جولى اقش پرەزيدەنتى باراك وبامانى باۋىزدايمىن!", – دەگەنى دە بار.
تەررورشىل دەنيسپەن ۇيلەنگەننەن كەيىن ساناۋلى اپتالار وتكەندە، گريني وزىنىڭ قاتتى قاتەلەسكەنىن ءبىلىپ، اقش-قا قاشىپ بارعان. بارا سالا تۇتقىندالعان. سونداي-اق، اقش ۇكىمەتى تاراپىمەن سايكەسۋگە قارسى بولماعان. تەكسەرۋلەردىڭ ناتيجەسى كورسەتكەندەي، گريني حالىقارالىق تەرروريستتەر اراسىنا كىرگەننەن كەيىن بىرنەشە رەت قاتەرلى سوزدەر جاريالاعانىن دا مويىنداعان. وسىدان كەيىن فەدەرالدىق سوت ونى ەكى جىلعا سوتتاعان. 2016 جىلى جازدا بوستاندىققا شىققان.
اقش فەدەرالدىق بارلاۋ باسقارماسى كورسەتكەن مالىمەتكە قاراعاندا، وسى وقيعادان كەيىن، كوپجاقتى زەرتتەۋلەر ارقىلى قاۋىپسىزدىك پەن ساقتىق شارالارىنان كوپتەگەن ىستەردى قايتالاي بەكىتكەن. BIF بۇل كۇندە قىزمەتكەرلەرىنە مىندەت اتقارۋ بارىسىنداعى ساقتىق پەن اماندىقتى كۇشەيتە شارتتارى مەن تالاپتارىن كۇشەيتە ءتۇستى .
مەيلى قالاي دەسەك تە، الەمگە اتى ءماشھۇر اقش-تىڭ ماڭىزدى قاۋىپسىزدىك ۇيىمى قىزمەتكەرى، حالىقارالىق لاڭكەستىك توپتىڭ اتامانىنا تۇرمىسقا شىققانى سەنۋگە قيىن شىندىق بولىپ وتىر.
“The Qazaq Times”