Foto: aşıq derekköz

Qazaqstannıñ densaulıq saqtau ministrligi koronavirustıñ «ündistandıq» virusqa wqsas ştamınıñ tabılğanın habarladı.

Resmi habarlamada: «Astanada koronavirus derekteriniñ kürt ösuine baylanıstı densaulıq saqtau ministrligi nauqastardan alınğan zerthanalıq ülgilerdiñ PTR skriningin ötkizdi. Skrining qorıtındısı boyınşa Ündistanda tarağan «del'ta» ştammına tän mutaciya anıqtaldı», – delingen.

Alayda, mutaciyanıñ boluın jäne onıñ naqtı del'ta ştamına jatatındığın tüpkilikti rastau DNQ ülgileriniñ tolıq genomdıq rettiligi ayaqtalğannan keyin anıqtaladı.

Düniejüzilik densaulıq saqtau wyımınıñ 20 mausımdağı derekteri boyınşa SARS-CoV-2 del'ta ştamı älemniñ 74 elinde anıqtalğan. Koronavirustıñ ündi ştamı basqa türlerine qarağanda 60%-ğa jwqpalı. Ortaşa alğanda, bir adamnan 5-6 adamğa jwğuı mümkin.

Ündistannıñ bas virusologı Şahid Djamil' «B.1.617 ştamı eki mutaciyağa wşırağan. YAğni adamnıñ jasuşasına jabısatın virustıñ tiken pişindi aquızı özgergen» deydi. Al düniejüzilik densaulıq saqtau wyımınıñ mälimetinşe, B.1.617 ştamı Ündistanda alğaş ret bıltır qazanda şıqqan. DDSW Ündistan ştamın «qızıq mutaciya» dep sipattap, «bwl ştamm ekpeni aynalıp ötui de mümkin» deydi.

Bwdan bölek, koronavirustıñ britandıq, afrikalıq jäne braziliyalıq ştamdarı da bar. Britaniya ştamı 2020 jılı qırküyekte Angliyada payda boldı. BBC saytınıñ jazuınşa, Wlıbritaniya biligi bwl mutaciya Qıtayda şıqqan virustan qarağanda 30-50 payız jıldam taraydı dep mälimdegen. Britaniyalıq ğalımdar ştamm ölimge äkelu ıqtimaldığı 30 payızğa joğarı boluı mümkin degen. Biraq sarapşılar Britan mutaciyasına qatıstı derek az, sondıqtan köp zertteu qajet dep sanaydı. Bir anığı, Britaniya ştamı Europa elderiniñ birazında üşinşi tolqınğa sebep boldı. Keybir elder koronavirustan ölim-jitimniñ köbeyuin de osı mutaciyamen baylanıstıradı.

Bıltır qazanda Oñtüstik Afrikanıñ Şığıs Keyp provinciyasında anıqtalğan ekinşi ştamm, ğalımdardıñ sözinşe, köp özgeriske wşırağan. Sondıqtan bwl mutaciyadan keybir ekpeler tolıq qorğay almaydı. OA ştamı da jıldam taraydı. DDSW mälimetinşe, atalğan ştamm jwqqan soñ auır dertke duşar etetini jaylı dälel joq. Biraq afrikalıq mutaciya egde tartqan jäne sozılmalı auruı bar adamdar üşin qauipti.

Biıl qañtardıñ ortasında Japoniyağa Braziliyadan wşıp kelgen jolauşıdan Braziliya ştamı anıqtalğan. Aldın ala derek boyınşa, bwl ştamm jeltoqsanda Braziliyanıñ Manaus qalasında payda bolğan.

"The Qazaq Times"