Qıtay elşisiniñ Soltüstik Koreyağa saparı neni şeşti?

Qıtay basşısı Şi Jinpiñ öziniñ arnayı elşisin Soltüstik Koreyağa jibergennen keyin, tübekte birqatar näzik diplomatiyalıq qadamdar jasaldı. Degenmen, bwğan Soltüstik Koreyanıñ qanday jauap qaytaratının boljap aytu qiın. Osıdan tura bir ay bwrın Qıtaydıñ bes jılda bir ötetin Wlttıq kongresi – QKP-nıñ XIX qwrıltayı ayaqtaldı. Dästür boyınşa Qıtay ükimeti öziniñ qwrıltayındağı jaña sayasatın özimen wqsas bağıttağı socialistik elderge tanıstırıp, ökilder attandıradı. Biraq resmi Beyjiñ tarabı Pioñyañğa (Phen'yanğa) tübek dağdarısın şeşu üşin arnayı elşiniñ attanatının birden aşıp jariyalamadı.

Qıtay Soltüstik Koreyanı rayınan qaytara ala ma?

Degenmen, köptegen halıqaralıq BAQ ökilderi KHDR-nı öziniñ yadrolıq jäne zımırandardı damıtu bağdarlamalarınan bas tartuğa köndiru Qıtay basşısı jibergen arnayı elşi saparınıñ sätti-sätsiz boluımen tikeley qatıstı dep qaradı. Qıtay elşisi Swñ Tau saparınan keyin de Qıtay SİM-i «qos bağıttı suspenziya» jariyaladı. Soltüstik Koreyanıñ yadrolıq qarudı paydalanuın Qıtay da jaqtamaydı. Swñ Tau bwl poziciyanı sapar kezinde aytqan boluı mümkin. «Qos bağıttağı suspenziya» degenimiz, Soltüstik Koreyağa qarata yadrolıq bağdarlama men zımıran sınaqtarın toqtatudı, AQŞ pen Oñtüstik Koreyağa KHDR-ğa qaratqan auqımdı äskeri jattığuların toqtatuğa şaqıru.

Soltüstik Koreyanıñ osığan deyingi qadamdarı öziniñ yadrolıq bağdarlamasına qarsı halıqaralıq oppoziciyalıq küşterdiñ qarsı şaralarına qaramaytının, bwl tek öziniñ qauipsizdigin qamtamasız etu dep biletinin anıq körsetti. Degenmen Soltüstik Koreya men AQŞ arasındağı dialogtardı ornatıp, tübektiñ diplomatiyalıq qadamdarın ilgeriletudiñ mümkindigin anıq aytu qiın. Osımen birge Oñtüstik Koreya KHDR-dan keletin yadrolıq qauipten qorğanu üşin «Sad» zımıran qorğanıs jüyesin ornatuı, Qıtay men Oñtüstik Koreya arasında dağdarıstı qalıptastırdı. Bwl da Qıtaydıñ Soltüstik Koreyanı rayınan qaytaru üşin ıntasın arttıradı.

Degenmen jağdayda basqaşa özgerister boldı. Qıtay elşisiniñ Soltüstik Koreyadağı saparınan keyin, Oñtüstik Koreyanıñ SİM basşısı Qıtayğa saparlay bardı. Onı Qıtay SİM basşısı Uañ I jäne Wlttıq qauipsizdik komitetiniñ sırtqı isterge jauaptı basşısı Fu YUn kütip aldı. Eki tarap joğarı deñgeyde ıntımaqtastıqtı damıtudı qolğa aldı. Osı jıldıñ jeltoqsan ayında Oñtüstik Koreya prezidenti Mün Jayn Beyjiñge saparlay barmaq. Qıtay-Oñtüstik Koreya arasında «Sad» jüyesine baylanıstı dağdarıstan üzilip qalğan ıntımaqtastıqtı qayta bekemdeuge kelisimder jasaldı.

AQŞ pen Oñtüstik Koreya birikken äskeri jattığuın toqtata ma?

Oñtüstik Koreya prezidentiniñ baspasöz hatşısınıñ sözine qarağanda, 2018 jılğı Qısqı olimpiada kezinde eki Oñtüstik Koreya AQŞ-pen birlesken äskeri jattığu turalı qarastırılıp jatqan körinedi. Degenmen bwl äli de qarulı küşterdiñ zertteu qorıtındısın qajet etetinin alğa tarttı. Al, sol eldiñ keybir äskeri lauazımdılarınıñ pikirine qarağanda, eger kelesi jıldıñ basınan bastap Soltüstik Koreya yadrolıq jäne zımıran sınaqtarın qayta bastaytın bolsa, onda Oñtüstik Koreya men AQŞ-tıñ da birlesken äskeri jattığuın toqtatu qiın.

BWW Oñtüstik Koreyanıñ 2018 jılğı Qısqı olimpiadanıñ qararın qabıldadı, äri bwğan AQŞ, Resey, Qıtay jäne Soltüstik Koreyanıñ kelisimin aldı. Eger AQŞ pen Oñtüstik Koreyanıñ äskeri jattığuları toqtasa, Pioñyañ tarabı da osı qarğa kelispek.

Keybir elderdiñ basılımdarında, KHDR basşısınıñ qadamdarı osı arqılı öziniñ diplomatiyasına jol aşu, AQŞ pen Oñtüstik Koreyanı kelisimge köndiru üşin jasap otır dep qaraydı. Degenmen, bwl joramaldıñ dwrıs boluı eki talay. Tübek jağdayı älemdik derjavalar arasındağı qaqtığısqa wlasa jazdağanğa deyin öziniñ ıqpalın közdep otıruğa Kim Joñ Unnıñ da jüregi daualamas. Soltüstik Koreyanıñ yadrolıq bağdarlamadan bas tartpauı, birden-bir, qauipsizdiginiñ mañızdıñ kepili retinde yadrolıq qarudıñ bar boluı dep qarauında. Qıtay men Reseyge Soltüstik Koreyanı astırtın qoldap otır degen ayıptarda aytılğan. Solay bolğan künde de, qazirgi kezde tübek jağday jaña özgeristerge tüse bastadı.

“The Qazaq Times”