AQŞ Iran mwnay eksportına mıqtap twrıp şekteu qoyğanı belgili. Bwl Iran mwnay eksportın köp mölşerde qısqarttı, tipti Iran ekonomikasına auır soqqı boldı. Sebebi, bwğan deyin Iran mwnayınıñ bastı alarmandarı bolğan birqatar elder AQŞ sankciyasınan qorqıp, Tehranmen mwnay saudasın toqtattı. Onıñ arasında Europa men Aziyanıñ ıqpaldı ekonomika alıptarı da bar. Europanıñ iri kompaniyaları Iranmen jasasqan energetikalıq jobalarınan bas tarttı. Biraq, Qıtay AQŞ sankciyasına qaramastan Iran mwnayın jalğastı alatının bildirdi.

Qıtaydıñ bwl äreketi köpti tañqaldırdı. Sebebi, Iran mwnayına qoyılğan şekteu mwnay importtauşı eldi şığınğa batıruı mümkin. Biraq, soñğı kezde halıqaralıq sarapşılar Qıtaydıñ Iran mwnayın aluda ekonomikalıq müddeden köri közdeuli strategiyalıq müddeniñ basım ekenin añğardı.

AQŞ sankciyasına qaramastan Qıtay Irannan jıl sayın şamamen 30 mln tonna şiki mwnay kirgizip otır. Sankciya şığındarına qaramastan Beyjiñniñ mwnday qadamğa baruä äste ekonomikalıq müddesin qamtamasız etu üşin bolmasa kerek. AQŞ-pen sauda qaqtığısı da Qıtay ekonomikasına auır soqqı bolıp otırğan qazirgi kezde sankciyağa şırmalğan Iran mwnayın aluda Beyjiñniñ basqa maqsaı barı anıq. YAğni, Qıtay özimen odaqtas elderdi qanday qiın jağdayda da qolday alatının, sonımen birge öziniñ energiya swranısın qanağattandıra alatının körsetu maqsatında Iran mwnayın importtaudı jalğasıtırıp otır.

Qıtay älemdegi eñ iri energiya twtınuşı eldiñ biri. Ol öz energiya swranısın qanağattandıru üşin bir emes birneşe energiya közin tabuı jäne onı kedergisiz importtauğa qol jetkizui kerek. Qıtaydıñ Orta Aziya elderine «közsiz investiciya saluğa» peyil bolatını da osıdan.

Bıltır AQŞ Iranmen yadrolıq kelisimnen bir jaqtı bas tartıp, ekonomikalıq sankciyalardı qalpına keltirgen twsta, Beyjiñ resmi mälimdeme arqılı Uaşingtonnıñ bwl qadamın ayıptağan edi. Biıl Qıtay qırküyek ayına deyin Irannan 12 mln tonna şiki mwnay satıp aldı. Nazar audararlığı Iran Qıtayğa jeñildetilgen bağada mwnay satıp otır. Al, sauda soğısı küşeyip twrğan twsta, Qıtay qırküyekten bastap AQŞ şiki mwnayına 5 payız tarif arttırdı.

Osığan qarap Qıtaydıñ Iran mwnayın aluı Beyjiñ men Tehran arasındağı sauda ğana emes, Uaşingtonğa degen qarsılıq ekenin biluge boladı. Al, bwnıñ soñğı AQŞ-tı Qıtayğa qarsı sankciya saluğa, tipti AQŞ Şınjañ jäne Tayuan sekildi Qıtaydıñ näzik müddelerine qatıstı sankciya saluğa itermeleydi.

“The Qazaq Times”