Qıtaydan qaşıp kelgen etnikalıq qazaq jigitteriniñ advokatı Läzzat Kendebayqızı men belgili islamtanuşı Qayrat Joldıbaywlı WQK ökiliniñ «deportaciyalau turalı» mälimdemesine pikir bildirdi.
Beysenbi WQK törağasınıñ orınbasarı, Şekara qızmetiniñ direktorı Darhan Dilmanov «sot isi ayaqtalğannan keyin şekaranı zañsız kesip ötken eki etnikalıq qazaq Qıtayğa qaytarılatının» aytqan edi. Eki etnikalıq qazaq – Qaster Mwsahanwlı men Mwrager Älimwlınıñ «keri qaytarıluına» qatıstı qorğauşısı Läzzat Ahatova facebook parağında qwqıqtıq twrğıda bağa berdi. Onıñ sözinşe, qos azamattı Qıtayğa qaytaruğa Qazaqstannıñ qwqığı joq, öytkeni eki azamat ta aldımen Qazaqstannıñ şekarasın bwzıp otır. Sondıqtan olar jazasın Qazaqstanda öteui tiis.
– Qwrmetti bauırlar, wşaqtan tüskenim osı. Qarasam, Qaster pen Mwragerdi qaytaratın bolıptı dep, jelide meni tegtep jazılğan kommentter men posttar tolıp jür. Uayımdap jatqandarıñızdı tüsinem. Oğan sebep-WQK-niñ şekara isi jönindegi orınbasarı A.Dilmanovtıñ swqbatı. Barlıqtarıñızğa jeke jauap beruge uaqıtım az, reniş bolmasın. Osı postpen män-jaydı swrap jatqan ağayınnıñ bärine biraq jauap bereyin: A.Dilmanov mırza şekara bwzıp ötken eki jigitti eki el arasındağı bekitilgen Kelisimniñ şarttarı boyınşa keri qaytaramız dedi. Ol Kelisim 2006 jılı 14 jeltoqsanda QR Ükimetimen bekitilgen, – deydi advokat.
Atalğan Kelisimniñ 32-şi babında Qıtaydıñ nemese Qazaqstannıñ şekarasın şatasıp, ne añdamay bwzıp ötken eki el adamdarı 7 kün işinde qaytarıladı delingen. Sotqa jetpey, jeti kün işinde. Al qalıptasqan jağday boyınşa eki jigit şekaranı qazan ayında kesip ötken. Qazir jeltoqsan, yağni 7 kün emes, eki aydan asıp baradı.
– Odan özge, eki jigittiñ üstinen QK-tiñ 392-şi babına say, qılmıstıq is qozğaldı. Ol is tolıq ayaqtalmay, sot şeşim şığarmay, Qaster men Mwragerdi eşkim eşqayda qozğay almaydı. Olar aldımen bizdiñ memlekettik şekaranı zañsız bwzıp ötkeni üşin jazaların bizdiñ elde öteu kerek. Altı aydan bir jılğa deyin bas bostandığınan ayıru nemese şekteu jazası qoldanıluı mümkin. 392-şi bap boyınşa jazanı tolıq ötemey, deportaciyalau bolmaydı. Esteriñizde bolsa, Sayragülde de tura osınday jağday boldı. Sot altı ayğa bas bostandığın şektegen bolatın. Ol merzim ötpey jatıp, Qazaqstan bosqındıq beruden bas tartqan soñ, Şveciya sayasi baspana berip, sonda köşip ketkenin bilesizder. Sondıqtan, sayasatpen aytılğan är sözge uayımday bermey, sabır saqtañızdar degim keledi. Men jasalıp jatqan jwmıstardı, jospardıñ bärin mwnda aşıq jaza almaymın, ökinişke qaray. Dostan dwşpan köp uaqıt öytkeni..Biraq bärin körip otırmız, qol qusırıp otırmağanımızdı aytqım keledi. Keşe ğana osı jağdayğa baylanıstı Resey Qıtayğa keri deportaciyalağan eki tatar jigiti turalı post jazğanmın. Sol postta öz poziciyamdı da körsettim, bizde qanday şeşim şığarsa da, tañ qalmaymın, bizdiñ endigi ümitimiz – BWW men halıqaralıq sottar dep jazğanmın. Osı bağıtta jwmıstar atqarılıp jatır, – deydi advokat Ahatova.
Belgili islamtanuşı, qoğamdıq belsendi Qayrat Joldıbaywlı facebook parağında «WQK-niñ deportaciyalau turalı habarına» öz wstanımın bildiripti:
– Kezinde keñes ökimetiniñ qwrsauınan qaşıp, äueli qıtayğa barıp, odan äri Ündistan, Päkistan, Auğanıstan asıp, Türik elin panalauğa mäjbür bolğan edi talay qazaq. Sonda Türkiya eli mıñdağan qazaq otbasına bosqın märtebesin berip, tipti olarğa arnayı jer bölip, erekşe jağday jasap, aman alıp qalğan edi.
Al endi özimiz täuelsiz elmiz degende, Qıtaydıñ qısımnan qaşıp kelgen birneşe qazağımızdı qorğay almauımız eldigimizge sın. Qıtaydağı qandastarımızdıñ problemasın tübegeyli şeşuge, olardı jappay köşirip äkeluge äreket etuimiz qajet. Barlıq diplomatiyalıq joldardı qarastıruımız kerek. Bwl mäsele bügingi qazaq biliginiñ tarih aldındağı eñ bir jauaptı mindeti ekenin wmıtpauğa tiis, – deydi.
14 qazanda Almatıdağı adam qwqığın qorğau byurosında ötken baspasöz mäslihatında Qaster Mwsahanwlı Şıñjañdağı «sayasi lager'de qamauda bolğanın», Mwrager Älimwlı Qıtayda «qısım körgenin» mälimdegen. Osıdan keyin WQK ekeuin «şekaranı zañsız kesip ötti» degen ayıppen wstap, erteñinde Şığıs Qazaqstan oblısına alıp ketken.
Qazan ayınıñ 30-ı küni WQK Şekara qızmetiniñ direktorı Darhan Dilmanov şekaranı zañsız bwzıp ötu faktisi boyınşa qılmıstıq is qozğalıp, tergeu jürip jatqanın jäne birqatar lauazımdı twlğalar tärtiptik jauapkerşilikke tartılğandığın habarlağan.