Klimat özgerisi jay közge de anıq bayqalıp jatır. Är öñirde jasağan halıqtar özderiniñ mekenindegi aua-rayınıñ peiodınan jañılıp qaldı. Tabiğattıñ jauın-şaşını, quañşılıq nemese ajal üyirgen qwyındı dauıldar kütpegen kezde kelip, milliondağan, tipti milliardtağan adamdardıñ ömirin özgertude.
Biıl tabiğattağı özgerister tipti de anıq bayqalğan jaz boldı. Europada aptap ıstıq rekordtıq deñgeyge deyin jetse, Amerika qwrlığındağılar mezgilsiz dauıldan zardap şegude. Oñtüstik-şığıs aziyalıqtar su tasqınınan jäne jer silkinisinen şığınğa wşırap jatır. Osınıñ bäri ärine tabiğattıñ bizge körsetken qataldığınan emes, kerisinşe adamzattıñ öz istegen isteriniñ qaytarımı, jauabı qatırında bolıp jatır. Sebebi, adamzat qoğamınıñ öndirisi, qimılı tabiğattı auır därejede lastadı jäne Jer anağa jazılmastay jara saldı. Endi mine adamdar osı bir Jer ananıñ qaharına tap bolamız ba degen üreydiñ işine süñgip baradı.
Jaqında Üylestiru jäne adaptaciya jönindegi halıqaralıq komissiya klimattıñ özgerisine qarsı äreketterdiñ nätijeli boluı üşin 1,8 trillion dollar kölemindegi qarajat kerek ekenin eseptep şıqtı. Älemdegi aldınğı ekonomikağa ie bay-quattı elder atalğan somadağı qarajat bölgende ğana jahandıq jılınudıñ bwdan da köp zardaptar äkeluiniñ aldın aluğa boladı.
Atalğan komissiyanıñ esebinşe, bwl qarajattar azıq-tülikterdi qorğau jäne klimattıñ jılınuınan bolatın teñiz deñgeyiniñ köteriluinen zardap şegetin teñiz jağalaularındağı iri qalalardı qorğap qaluğa jwmsaluı tiis.
Qanday negizgi salalarğa jwmasaladı:
1. Dauıl men aptap ıstıqtı, aua-rayınıñ özgerisinen aldın ala mälimet beru tehnologiyasın damıtuğa;
2. Auıl şaruaşılığın damıtıp, azıq-tülik qauipsizdigin saqtauğa;
3. Su resurstarın qorğauğa;
4. İri qalalardı klimattıñ özgerisine barınşa beyimdeuge; (Aytalıq, qala temperaturasınıñ joğarılauına qarsı şaralar – ğimarat pen üylerdiñ şatırların aq tüske sırlau; laz gazdar böletin zauıttardı özgertu; aua lastauşı kölikterdi qısqartu, t.b.).
Halıqaralıq komissiyanıñ mälimdeuinşe, tez arada qarjı men jüyeli şaralar jasalsa klimattıñ özgerisinen bolatın 6,3 trillion dollar köleminde ekonologiyalıq, ekonomikalıq jäne äleumettik şığındardıñ aldın aluğa boladı.