Foto: i.ytimg.com

Idlib provinciyasında jağday mäz emes. Jaqında osı mäselege qatıstı Türkiya, Resey jäne Iran basşılarımen Süriyadağı jağdaydı twraqtandıruğa negizdelgen üş memlekettiñ jeke sammiti ötken bolatın. Bwl kezdesude Idlib aymağında himiyalıq şabuıldı boldırmau mäselesi qaraldı.

2017 jılı Idlib provinciyasında törtinşi deeskalaciya aymağı qwrılğan. BWW-nıñ derekterine süyensek, bwl jerde «Djebhat an-Nusra» men «äl-Kaida» terrorlıq wyımınıñ şamamen 10 mıñğa juıq äskerleri bar. Sol kezden beri aymaqtıñ hal-ahualı qıl üstinde twr. Üştik sammit nätijesinde Türkiya ondağı qarulı qatığıstı doğarudı wsındı. Al Putin Başar Asad Idlibti öz ieligine qaytaruğa qwqılı degen mälimdeme jasadı. Biraq, sammittiñ qorıtındısına BWW-nıñ köñili tolğan joq. Olar är el öz wstanımınan qaytpasa, «XXI ğasırdağı eñ auqımdı gumanitarlıq apat» boluı mümkin degen boljam jasadı.

Atalğan mäselege qatıstı AQŞ, Wlıbritaniya jäne Franciya äkimşilikteri de öz mälimdemelerin jasadı. Eger Damask Idlib aymağında üşinşi ret himiyalıq qaru qoldanatın bolsa, barınşa qatañ jauap beretin bolamız dep eskertti. AQŞ prezidentiniñ wlttıq qauipsizdik boyınşa kömekşisi Djon Bolton Qwrama Ştattarı jergilikti beybit twrğındardı zañsız sot ükiminen qorğap qalu üşin qoldan kelgenin jasaytının ayttı.

Plyuralizm: prezidentter pikiri

Bwl taqırıpqa qatıstı Aq üy basşısı Donal'd Tramp öziniñ tvitterdegi paraqşasında: «Bwl adam şığının äkeletin ülken tragediyağa aparadı. Resey men Irak gumanitarlıq qatelik jasaydı. Bwnı boldırmau kerek!» – dep jazdı.
Al Türkiya prezidenti Rejep Tayıp Erdoğan «The Wall Street Journal» amerikalıq gazetine: «Süriya biligi prezident Başar Asadpen birge «Terrorizdi joyamız» degen jalğan wranmen Idlibke auqımdı şabuıl jasamaqşı», – dep jazğan. Sonday-aq, ol Başar Asad öz jaqtastarımen Idlibti basıp aluı mümkin dedi.

Aldağı uaqıtta Süriyanıñ soltüstik-batısındağı kürdeli jağday odan äri uşığuı mümkin. Idlib mañındağı 2,9 mln adamnıñ ömirine qauip tönip twrğanı belgili boldı. Demek, Süriyadağı soñğı oqiğalar beybit halıqtıñ ömirine keri ıqpalın tigizbek.

Tüyin

Mälimetter boyınşa, Amerika 2001 jıldan beri äskeri operaciyalardı jürgizuge barlığı 1 mıñ 501 trln dollar salğan. Onıñ 731 mlrd dolları Irak, 585 mlrd dolları Auğanstan jäne 23 mlrd dollardan astamı Süriyağa bölingen. Mwnday şığındardan soñ AQŞ pen özge de memleketter aytqan eskertudiñ jay söz emes ekenin Başar Asad tüsinui tiis.

Bwğan deyingi jağdaylar men bügingi künniñ mäselesin salıstırsaq, Idlibtegi jağdaydıñ qaşan twraqtanatını uaqıt enşisinde. «Aqqu, şortan häm şayannıñ» kebin kiip otırğan elder öz wstanımınan qaytpasa, sammittiñ de, basqa kelisimderdiñ de nätije berui ekitalay.

"The Qazaq Times"