Obama: Bizdiñ qolımızdan bäri keledi

AQŞ prezidenti Barak Obama Çikagodağı qoştasu sözinde Amerika halqın öz demokratiyasın saqtauğa şaqırdı, – dep habarlaydı bbc news.

Segiz jıl bwrın, ol qızmetke kirisken. Jäne sol segiz jıl bwrınğı uaqıtpen salıstırğanda, qazir  «ärbir bastamada Amerika mıqtı ekenin däleldedi». Alayda ol (prezident) «Eger de biz bwl jağdaydı bey-jay qabıldaytın bolsaq, bizdiñ demokratiyamızğa qauip tönedi» dep eskertken bolatın.

Mäselege ortaq tüsinikpen, jan-jaqtı qarau üşin, ol amerikalıqtardan ötinip  «Biz nazar boğan audarıp, tıñdauımız kerek» – dedi.

Birinşi qara näsildi prezident, alğaş ret 2008 jılı (qazirgi tañda 55)  tağayındalğan bolatın. Kelesi prezident Donal'd Tramp Obamanıñ keybir sayasatın özgertetinin ayttı. Ol 20 qañtarda ant beretin boladı.

Vice prezident Jo Baydenge jaqındığın körsetti

Biliktiñ  beybit jolmen auısuı – Amerika demokratiyasınıñ biregeyligi. Degenmen ol amerikalıq demokratiyağa töngen üş qauip-qaterdi atap ötti: «Ekonomikalıq teñsizdik, näsilge bölinuşilik jäne naqtı faktilerge emes, «köbik» sözderge erip, şeginu». Öziniñ prezident retindegi soñğı soñğı sözinde: «Özgeristi men emes, özderiñiz engize alatındıqtarıñızğa senuleriñizdi swraymın». –dedi.

Jwbayı Mişelge jäne qızdarı Maliya men Saşağa alğısın bildirdi

Çikagodağı  saylau barısında Obama Aq üyden söz jetkizudiñ ornına Mişel' Obama ekeuiniñ «barlığı bastau alğan jerge barğım keledi» degen bolatın.

«Men mwnda mına närseni bildim: Barlıq özgerister qarapayım adamdar tartılıp, äreket etken jağdayda ğana orın alatının tüsindim. Jäne olar bir auızdan jinalıp, sonı  talap etken». «Prezident retinde segiz jıldan keyin de meniñ oylaytınım osı».  2012 jılı saylauda Mitt Romni jeñiske jetkennen keyin, Makkormikti, yağni Soltüstik Amerikadağı eñ iri Convention Center-di Obama qoştasu mekenjayı dep belgilegen bolatın. Oğan 20000-nan astam adam  qatısadı dep kütilgen. Biletter tegin beriledi, biraq Internette $ 1000 (£ 820) bağasına satıldı.

Sayasatta

«Men saylanğannan keyin Amerikada näsil turalı talqılau boldı. Bwl közqaras şınayı bolğanımen, realistik közqarasqa säykes bolmadı. Degenmen osı näsilge baylanıstı qoğamda jii-jii kelispeuşilikter bolıp qaladı. Men bizdiñ sayasi jağdayımızdıñ osıdan 10, 20, 30 jıl bwrıñğı deñgeymen salıstırğanda, äldeqayda jaqsı ekenin ayta alamın». 

Foto: bbc.com

Jetistikteri turalı

«Eger men segiz jıl bwrın avtomobil' önerkäsibin qayta iske qosıp jäne bizdiñ tarihımızda jwmıs orındarın qwrıp, eñ wzın streyç aşu kerek desem... Eger men  sizderge Kuba halqınıñ jaña halqınıñ jaña tarauın aşam desem, eger men Irandağı yadrolıq bağdarlamanı eşbir oqsız, qansız jabamın desem... Eger men neke teñsizdigin jeñemiz desem... bizdiñ 20 mln otandastarımızdıñ densaulığın saqtandırudı qamtamasız etemin desem...  -  sizder «bizdiñ közqarastarımız tım joğarı» dep aytar ediñizder».

 Mişel' Obama turalı

«Soñğı 25 jıl köleminde meniñ jwbayım men balalarımnıñ anası ğana emes, meniñ jan dosım da boldı. sizder Aq üydi barlığına ortaq ettiñizder. Prezidenttiñ qoştasu säti amerikandıqtar üşin sayasi dästürge aynaldı».   

aud. Gülim Rısqwl

 "The Qazaq Times"