ءولى دە ەمەس، ءتىرى دە ەمەس تۇركىمەنباسى: بەردىمۇحامەدوۆ ماڭىندا نە بولىپ جاتىر؟

تۇركىمەنستان مەن ورتالىق ازيا تىنىشتىعىن 21 شىلدە كۇنى الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن باق بەتتەرىندە تاراعان سۋىق حابار بۇزدى. اتاپ ايتقاندا 62 جاستاعى تۇركىمەن باسشىسى قۇربانعۇلى بەردىمۇحامەدوۆتىڭ ومىردەن وزعاندىعى جونىندەگى اقپارات جۇرت نازارىن وزىنە اۋدارتتى. اقپاراتتىڭ ودان ارى قىزۋىنا رەسەيدىڭ «گوۆوريت موسكۆا» راديوسىنا سۇحبات بەرگەن «ەۋرازيا ماسەلەلەرىن ساراپتاۋ ورتالىعىنىڭ» ديرەكتورى اسلان رۋباەۆ سەبەپ بولدى. ول ءوز سۇحباتىندا تۇركىمەنباسىنىڭ كوز جۇمعاندىعىن مالىمدەدى. كەيىنىرەك ول ءوزىنىڭ Facebook پاراقشاسىندا «بەردىمۇحامەدوۆ وتباسى مەن جاقىندارىنان جانە تۇركىمەنستان حالقىنان كەشىرىم سۇرادى». بىراق ماسەلە وسىمەن ءبىتتى دەپ ايتۋعا ءالى ەرتە. نەگە دەيسىزدەر عوي؟ ولاي بولسا ايتايىق.

جالپى، ورتالىق ازيادا وپپوزيتسيا وكىلدەرى مەن جۋرناليستەر قاۋىمى پرەزيدەنت كرەسلوسىن ەشكىمگە بەرمەي كەلە جاتقان ادامداردى مەرزىمىنەن بۇرىن باقيلىق قىلۋدى ادەتكە اينالدىرعان. باق وكىلدەرى وسىعان دەيىن قازاقستان ەكس-پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتى،  قىرعىز باسشىسى بولعان قۇرمانبەك باكيەۆتى بىرنەشە مارتە ءولدى ساناعان. بىراق ۋاقىت كورسەتكەندەي ەكەۋى دە ءالى كۇنگە دەيىن ارامىزدا ءجۇر. بىراق وزبەكستان پرەزيدەنتى يسلام كارىموۆتىڭ ومىردەن وزۋى دا ءدال وسىنداي ستسەناري بويىنشا بولعان. 2016 جىلدىڭ 28 تامىز كۇنى «فەرعانا.رۋ» وپپوزيتسيالىق سايتى يسلام كارىموۆتىڭ باقيلىق بولعاندىعى جونىندە اقپارات تاراتقان. كەيىننەن رەسمي تاشكەنت بۇل اقپاراتتىڭ شىندىققا جاناسپايتىنىن ايتىپ، مەملەكەتتىك تەلەارنالاردان كارىموۆ بەينەلەنگەن ۆيدەولاردى قويعان. دەسە دە، «اقيقاتتان قاشىپ قۇتىلمايسىڭ» دەمەكشى، كوپ ۇزاماي وزبەكستاندى 30 جىل جەكە-دارا بيلەگەن يسلام كارىموۆتىڭ جۇرەك تالماسىنان كوز جۇمعاندىعى بەلگىلى بولدى. وزبەك بيلىگىنە پرەزيدەنت ءولىمىن حالىققا جەتكىزۋ ءۇشىن ءبىر اپتاعا جۋىق ۋاقىت قاجەت بولدى.

كەشە تۇركىمەن پرەزيدەنتى ماڭىندا بولىپ جاتقان وقيعالارعا قاراپ، ءدال وسى يسلام كارىموۆ وقيعاسى ەسكە ورالدى. سەبەبى رەسمي اشحاباد وسىدان ءۇش جىل بۇرىن تاشكەنتتە بولعان جاعدايدى اينا قاتەسىز قايتالادى. ءدال قازىر ديپلوماتتار «پرەزيدەنت كەزەكتى دەمالىستا، باق بەتتەرىندەگى اقپاراتتىڭ بارلىعى جالعان» دەپ مالىمدەسە دە، قۇربانقۇلى بەردىمۇحامەدوۆتىڭ نە ءولى، نە ءتىرى ەكەندىگى بەلگىسىز. پرەزيدەنت ءالى كۇنگە دەيىن حالىق الدىنا شىققان جوق. ءدال قازىر تۇركىمەنباسى ءدىن امان نەمەسە اۋىر ناۋقاس دەپ 100 پايىز ءدوپ باسىپ ايتۋ قيىن. بىراق ءبىر نارسەنى 100 پايىز سەنىمدىلىكپەن ايتۋعا بولادى. ەگەر تۇركىمەنباسى امان بولسا، وندا ءبىز ءالى تالاي مۋزىكالىق شەدەۆرلار مەن ات تۋرالى، دەنساۋلىق تۋرالى كىتاپتاردىڭ كۋاسى بولامىز...

"The Qazaq Times"