22 جەلتوقسان كۇنى كەشتە، الماتىداعى Esentai Mall ساۋدا ويىن-ساۋىق ورتالىعىنىڭ كينوتەاترىندا، «Qazaqstan» تەلەراديو كورپوراتسياسى مەن «Shine پروداكشن» بىرلەسىپ تۇسىرگەن «قوزى كورپەش–بايان سۇلۋ» تەلەحيكاياسىنىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى. «قازاقستان» تەلەراديو كورپوراتسياسىنىڭ باسقارما توراعاسى ەرلان قارين ءفيلمنىڭ تۇساۋىن كەستى جانە ارنانىڭ وسىعان دەيىن اتقارعان تابىستى قىزمەتىمەن بىرگە الداعى جوسپارلارىمەن تانىستىردى. 6 سەريادان تۇراتىن تەلەحيكايانىڭ العاشقى سەرياسى كەشتەگى كورەرمەندەرگە ۇسىنىلدى.
اتالعان تەلەسەريال تۋرالى ەرلان قارين: «كورەرمەندەرىمىزدى ءتۇرلى جانرداعى جاڭا تەلەحيكالارمەن قوسا، تاريحي وقيعالارعا نەگىزدەلگەن تەلەسەريالدار ءتۇسىرۋدى قولعا الدىق. وسى ماقساتا «Shine پروداكشن» كومپانياسىمەن، ونىڭ جەتەكشىسى بايان حانىممەن بىرلەسە وتىرىپ «قوزى كورپەش-بايان سۇلۋ» تەلەحيكاياسىن تۇسىردىك. تاريحي وقيعالارعا نەگىزدەلگەن تەلەحيكايانى ءتۇسىرۋ وڭاي ەمەس ەكەنىن بىلەسىزدەر. ول وتە كوپ دايىندىقتاردى تالاپ ەتەدى. سوعان قاراماستان «Shine پروداكشن» كومپانياسى جەكە وسى جوبانى قولعا الىپ، تياناقتى جۇزەگە اسىردى»، – دەدى. سونىمەن بىرگە ەرلان مىرزا جوبانى ءساتتى اياقتاعان ءتۇسىرىلىم توبىنا العىسىن ايتتى. ءسوز سوڭىندا «قازاقستان» ارناسىنىڭ كورەرمەندەرىنە جاڭا جىلدىق تارتۋ رەتىندە فيلم 25 جەلتوقساننان باستاپ ارنادا تاراتىلاتىنىن، وزگە دە مەرەكەلىك تارتۋلارىنىڭ بار ەكەنىن ايتىپ ءوتتى.
فيلمدە قوزىنىڭ رولىندە ەرجان مۇقاتاەۆ، بايان سۇلۋ رولىندە گۇلزادا تۇرلاش، قودار رولىندە مارات اباەۆ ويناعان. باس پروديۋسەر بايان ماقساتقىزى، قويۋشى-رەجيسسەرى دارحان ساركەنوۆ، ستسەناري اۆتورى اننەس باعدات.
زەرتتەۋشىلەردىڭ ايتۋىنشا «قوزى كورپەش – بايان سۇلۋ» قازاقتىڭ ەڭ بايىرعى ەپوستارىنىڭ قاتارىنا جاتادى. ءتىپتى ونىڭ شىعۋ تاريحى مىڭ جىلدان ارىعا كەتەدى. تەلەحيكايادان ءبىر بايقاعانىمىز ستسەناريدە بۇل جاعى ەسكەرىلگەنىمەن، ءتۇسىرۋ كەزىندە پايدالانعان تۇرمىستىق بۇيىمدار، كيىم-كەشەكتەر ەپوستىڭ پايدا بولۋىنان كوپ بەرىدە جاتقانداي. بۇل تۋرالى كارتينانىڭ قويۋشى-رەجيسسەرى دارحان ساركەنوۆتەن سۇراعانىمىزدا: «بۇگىن تۇساۋى كەسىلگەن «قوزى كورپەش-بايان سۇلۋ» ماسشتابتى جوبالاردىڭ ءبىرى. سوندىقتان ارينە مەن ءۇشىن جانە ءتۇسىرۋ توبى ءۇشىن دە قيىن بولدى. «قوزى كورپەش – بايان سۇلۋ» ەپوس بولعاننان كەيىن، بولعان وقيعانىڭ ناقتى داتاسى جوق. سوندىقتان ءبىز تۇرمىس-سالت بوياۋلارىندا XVI-XVII عاسىرلاردى نەگىز ەتىپ الدىق»، – دەدى.
«قوزى كورپەش – بايان سۇلۋ» تەلەحيكاياسىنىڭ ستسەناري اۆتورى اننەس باعداتتان دا جوبا تۋرالى پىكىرىن سۇراعان ەدىك.
– ستسەناري اۆتورى رەتىندە قانداي باعا بەرەسىز، جالپى جوبا ءساتتى شىقتى ما؟ ءسىزدىڭ ستسەناري تولىق ساقتالدى ما؟
– حالىقتىڭ ءبارى بىلەتىن تاقىرىپ بولعاندىقتان، ارينە بۇل تاقىرىپ وتە اۋىر. تەاترعا دا قويىلعان، كوركەم فيلم دە تۇسىرىلگەن. ال سەريال تۇرىندە العاش رەت جاسالىپ جاتقاندىقتان ستسەناريىن جازۋ ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى تالاپ ەتەدى. بارلىق جەردە ستسەناريدەن اۋىتقىمايتىن نارسە بولمايدى. مونتاج كەزىندە كەيبىر ديالوگتاردىڭ اۋىسىپ كەتكەنىن بايقادىم. جاس بولسا دا دارقان جاقسى الىپ شىقتى دەپ ويلايمىن.
– ديالوگتاردان قازىرگى زاماننىڭ اۋىزەكى ءسوز قولدانىستارىن دا بايقاپ قالدىق. بۇل دا ستسەناري بويىنشا ما؟
– جوق، ستسەناري اۋىزەكى تىلدە جازىلماعان. ءتۇسىرۋ كەزىندە، بىلەسىزدەر بىرنەشە دۋبل تۇسىرەدى. ءساتسىز دۋبلدەر مونتاج كەزىندە قوسىلىپ كەتكەندەي. سەبەبى، مەن ءتۇسىرىلىم كەزىندە ءوزىم رەداكتور بولدىم، تەكستە قاتەلىك بولماعان.
– «قوزى كورپەش – بايان سۇلۋ» داۋىرىندەگى بۇگىنگىگە ۇقسامايتىن نانىم-سەنىم ەرەكشەلىگىن ستسەناريدە ەسكەرگەنىڭىز بايقالادى. بۇل تۇرعىدا نە ايتاسىز؟
– بۇل تۋرالى ايتار بولسام، بۇل راسىندا تىم ارىدا جاتقان نارسە. سوندىقتان، جوبا باستالۋدان بۇرىن بايان حانىم شاقىرعان كەزدە دە، رەجيسسەر مەن پروديۋسەرلەرمەن اقىلداسىپ، تەلەحيكايادا نانىم-سەنىمدى تاڭىرشىلدىكتە قالدىرىپ، ءتىلدى جانە تۇرمىستى ءسال جاقىنداتايىق دەستىك. سەبەبى، بىرىنشىدەن ءبىز ونى جاساي الامىز با، جوق – ول بەلگىسىز. ويتكەنى ەتنوگرافيالىق ناقتىلىقتار جوق. ەكىنشىدەن، فورماتى كوپشىلىككە ارنالعان سەريال بولعاندىقتان جۇرت ونى قابىلداي الا ما، جوق دەگەن ماسەلە تاعى بار. سوندىقتان دا ءبىز ستسەناريدە ديالوگتا بارىنشا يسلامنان كەلگەن سوزدەردى المادىق. ءسوز قولدانىستاردى شاما بار سول تاڭىرشىلدىك كەزىندەگىگە جاقىنداتۋعا تىرىستىق.
تاريحي وقيعالارعا نەگىزدەلگەن تەلەسەريال ءتۇسىرۋدىڭ وڭايعا سوقپايتىنى انىق. كورەرمەن رەتىندە ايتار بولساق، بۇل سالادا وسىعان دەيىنگى كوركەم فيلم، تەلەحيكايالاردا كەتكەن قاتەلىكتەردىڭ "قوزى كورپەش - بايان سۇلۋ" سەريالىندا دا قايتالانىپتى. اسىرەسە تاريحي تانىمنىڭ تومەندىگى ءبىزدىڭ تاريحي تاقىرىپتى نەگىز ەتكەن بارلىق كينو ونىمدەرىمىزدە ايگىلەنىپ كەلەدى. قاز-قاز باسقان قازاق كينو يندۋسترياسىنا كەلىپ قوسىلعان "قوزى كورپەش-بايان سۇلۋدىڭ" انىق باعاسىن كورەرمەن بەرمەك.