يران كۇرد اۆتونومياسى. فوتو: Kurdish Human Rights Action Group.

يراك كۇرد اۆتونوميالى رايونىنىڭ باسشىسى ماسۋد ءبارزانيدىڭ مالىمدەمەشىسى 12 تامىز كۇنى بەرگەن مالىمەتىندە، ءبارزانيدىڭ ءبىر كۇن بۇرىن اقش مەملەكەتتىك حاتشىسى رەكس تيللەرسونمەن تەلەفون ارقىلى سويلەسكەنىن،  سويلەسۋ بارىسىندا تيللەرسوننان كۇرد اۆتونومياسىنىڭ تاۋەلسىزدىگى تۋرالى رەفەرەندۋمدى كەيىنگە قالدىرۋدى ءوتىنىش ەتكەنىن ايتتى. بارزاني وسىدان بۇرىن 25 قىركۇيەكتە كۇرد اۆتونومياسىنىڭ تاۋەلسىزدىك الۋى تۋرالى رەفەرەندۋم وتكىزەتىنىن جاريالاعان بولاتىن.  بۇل تۋرالى «شينحۋا» اگەنتتىگىنىڭ رەسمي سايتى جازدى.

مالىمدەمەدە تيللەرسون اقش-تىڭ ۇستانىمىن قايتالاي اتاپ، رەفەرەندۋم ىسىندە باعدات بيلىگىمەن «ديالوگ ارقىلى» ءبىتىم جاساۋدى ءۇمىت ەتەتىنىن ايتقان. الايدا، بارزاني بەلگىلەنگەن رەفەرەندۋم ۋاقىتى كەشىكتىرىلسە، كۇرد اۆتونومياسىنداعى  ازاماتتاردىڭ تاۋەلسىزدىك الۋ ءۇشىن وپپوزيتسيالىق كۇشكە اينالىپ كەتۋ مۇمكىندىگى بار ەكەنىن ايتقان. بارزاني سوزىندە: «ەگەر شىنىمەن مۇنداي جاعداي قالىپتاسسا، وعان مەن جاۋاپ بەرۋگە شاراسىز قالامىن» دەگەن پىكىرىن جەتكىزگەن.

ءبارزانيدىڭ اعا كەڭەسشىسى يراكتىڭ بۇرىنعى سىرتقى ىستەر ءمينيسترى حوشيار زەباري سول كۇنى كەشتە Reuters جۋرناليستەرىنە بەرگەن مالىمەتىندە: «رەفەرەندۋم ۋاقىتىندا وزگەرىس بولمادى، بەلگىلەنگەن ۋاقىتتا رەفەرەندۋم وتەدى»، - دەدى.

كۇرد اۆتونومياسى لاۋازىمدىلارىنىڭ ايتۋىنشا، رەفەرەندۋم كۇرد اۆتونومياسى باسقاراتىن ءۇش ايماقپەن شەكتەلىپ قالمايتىنىن، كۇردتەر مەكەندەگەن باعدات بيلىگىندەگى ايماقتاردا دا جۇرگىزىلەتىنى ءمالىم بولىپ وتىر.

كۇردتەر تاياۋ-شىعىستاعى اراب، تۇرك، پارسىلاردان كەيىنگى ءتورتىنشى ءىرى ەتنوسقا جاتادى. باتىس ازياداعى تاريحى ۇزاق حالىقتىڭ ءبىرى. ورتا-تاياۋ شىعىستا شامامەن 30 ملن كۇرد بار. نەگىزىنەن تۇركيانىڭ وڭتۇستىگى، يراننىڭ سولتۇستىك باتىسى، يراكتىڭ سولتۇستىگى، ءسۇريانىڭ سولتۇستىك شىعىس اۋماعىندا قونىستانعان. حالىق سانى جانە تاريحىنان ۇلكەن حالىق سانالعانىمەن تاۋەلسىز مەملەكەتى جوق ۇلتتاردىڭ قاتارىنا كىرەدى. سوڭعى بىرنەشە ون جىلدا تاۋەلسىزدىك الۋ ءۇشىن كۇرەستەر جۇرگىزگەنىمەن، بۇل ماقساتتارىنا جەتە الماي كەلگەن.

ورتا شىعىستاعى ءتورت ەل اراسىندا يراكتاعى كۇردتەردىڭ اۆتونومياسى ەڭ ۇلكەن بولىپ سانالادى. 2005 جىلى يراكتىڭ جاڭا كونستيتۋتسياسىنا سايكەس، كۇرد اۆتونومياسىنا ءوزىن ءوزى باسقارۋ قۇقىعى بەرىلگەن.

“The Qazaq Times”