حالىقتى قىمباتشىلىق قىسىپ بارادى، ايلىقتان ايلىققا ارەڭ كۇنەلتىپ جۇرگەن ەلدىڭ قالتاسىن قاعىپ الاتىن اسپانداپ كەتكەن باعالاردى اۋىزدىقتاۋ كىمنىڭ قۇزىرىندا؟ ءار سالادان تەك قانا جوعارى باعاداعى زاتتاردى كورەمىز. كيىمدى كيمەي، تۇرمىسقا قاجەتتى باسقا دا تۇتىنۋ بۇيىمدارىن الماي شىداۋعا بولار، الايدا ازىق-تۇلىككە سۇرانىس توقتامايدى. وزىمىزدە وندىرىلگەن كارتوپ، ۇن، ءسۇت ونىمدەرىنىڭ باعاسى شارىقتاپ كەتكەن.
بيىل ناۋرىزدا ازىق-تۇلىك تاۋارلارى باعاسىنىڭ ءوسۋى جىلدىق ماندە 15,4% جەدەلدەگەن، دەپ حابارلادى Elorda.info ۇلتتىق بانكتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ. جىل باسىنان بەرگى ءارتۇرلى ەل ىشىندەگى جانە حالىقارالىق جاعدايلار دوللار باعاسىنىڭ ءوسىپ، تەڭگەنىڭ قۇلدىراۋىنا اكەلدى. شيكىزاتقا تاۋەلدى قازاقستان ءۇشىن تەڭگەنى ءوز دەڭگەيىندە ۇستاپ تۇرۋ وڭايعا سوقپادى.
27 اقپاندا قازاقستان ۇلتتىق بانكى وسى جاعدايعا وراي ءرۋبلدىڭ قۇلدىراۋىنان بولاتىن "نەگىزسىز اسەردى ازايتۋ ءۇشىن" كەرەك جاعدايدا ۆاليۋتالىق ينتەرۆەنتسيا جۇرگىزە بەرەتىنىن جاريالادى. ينتەرۆەنتسيانىڭ كولەمى مەن جيىلىگى ىشكى ۆاليۋتا نارىعىنداعى جاعدايعا بايلانىستى ءوربيتىنى حابارلانعان. ەكونوميست ايدار الىباەۆتىڭ پىكىرىنشە، قازىرگى گەوساياسي جاعدايدى ەسكەرگەندە مۇناي باعاسىنىڭ ءوسۋى تەڭگە تۇراقتىلىعىنا اسەر ەتە المايدى. "ويتكەنى قازاقستاندا مۇنايدان تۇسەتىن پايدانى باتىس كومپانيالارى الادى" دەيدى ول ازاتتىققا بەرگەن مالىمدەمەسىندە. ۇكىمەت تەڭگەنىڭ قۇلدىراۋىن توقتاتقىسى كەلسە دە، ازىق-تۇلىك باعاسىنىڭ ءوسۋىن شەكتەي الماي وتىر، بۇل ءوز كەزەگىندە، باسقا دا الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ونىمدەردىڭ قىمباتتاۋىنا اكەلدى.
ماۋسىم ايىنان بەرى قانت باعاسى رەكوردتىق دەڭگەيگە جەتتى. قازاقستاندا كۇزگە قاراي قانت باعاسى 1 000 تەڭگەگە دەيىن كوتەرىلەدى، – دەپ حابارلاعان "حابار 24" تەلەارناسى. الايدا كۇزدە بولادى دەگەن 1000₸، قازىردەن باستالىپ كەتتى، ءتىپتى كەي وڭىرلەردە ءبىر ادامعا ەكى، ءۇش كەلىدەن ارتىق ساتىلماي جاتىر. جاز بەن كۇز مەزگىلىندە قانتقا سۇرانىس ارتىپ، جەمىس توساپتارىن، كومپوتتارىن جاباتىن كەز. قىسقا باسىپ الاتىن ۆارەنەگە كوپ وتباسىنىڭ جاعدايى كەلمەيتىن ءتۇرى بار. Energyprom.kz مونيتورينگ اگەنتتىگىنىڭ اقپاراتىنا سايكەس، قانت باعاسى ءبىر جىل ىشىندە 61%-كە ءوستى. بۇل ءوسىم وسىلاي جالعاسا بەرسە، كۇزگە دەيىن باعانىڭ قانشا بولاتىنىن بولجاۋ قيىن. ساۋدا جانە ينتەگراتسيا ءمينيسترى باقىت سۇلتانوۆ ەلدەگى قانت تاپشىلىعىن مويىنداپ، ونى رەسەي تاراپىنان قانت ەكسپورتىنا ەنگىزىلگەن تىيىممەن بايلانىستىردى.
اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ەربول قاراشوكەەۆ ۇكىمەت وتىرىسىندا ەلىمىزدە الداعى ۋاقىتتا قانت باعاسىنىڭ قانشا تەڭگەگە دەيىن كوتەرىلۋى مۇمكىن ەكەنىن ناۋرىز ايىنىڭ ورتاسىندا ايتقان ەدى. ءمينيستردىڭ سوزىنشە ءوزىمىزدىڭ ازىق-تۇلىك كەلىسىمشارتى بار كورپاراتسيامىز بار. كوتەرمە سۇرانىسقا ەرمەي، قاجەتى جوق كوپ كولەمدە قانتتى ساتىپ الماڭىزدار. سەبەبى قازىر ازىق-تۇلىك كەلىسىم-شارت كورپوراتسيانىڭ قورى بويىنشا 2,5 مىڭ توننا قانتىمىز بار. ونى 311 تەڭگەدەن وڭىرلەرگە جەتكىزۋ جۇمىستارىن جاساپ جاتىرمىز", - دەدى مينيستر. قاراشوكەەۆتىڭ سوزىنشە، قانت باعاسى الداعى ۋاقىتتا ءارى كەتسە 60-70 تەڭگەگە ءوسۋى مۇمكىن دەگەن بولاتىن.
قازىرگى جاعدايعا قاراعاندا، مينيستر بولجاعان باعادان الدەقايدا اسىپ كەتتى، ءتىپتى دۇكەندەردە قانت تاپشىلىعى بايقالادى.تالعار اۋدانىندا 1000₸ دەيىن ساۋدالانۋدا. ونلاين دۇكەندەردەن بايقاعانىمىزداي كوتەرمە باعادا 600 كەلىدەن كوپ الساڭىز 720 ₸ ساتىلادى. ارينە بولشەك باعانىڭ قانشاعا باراتىنىن ساۋداگەر ءوزى بەلگىلەيدى.
ەلدىڭ قالتاسىنان تاباعىنا تۇسكەن قىمباتشىلىق، حالىقتى تاتتىسىنەن ايىرماسىن. قارا شايىن قانتپەن ىشۋگە، قارا بوتقاسىن قانتپەن جەۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن زاڭدار رەفەرەندۋمنان سوڭ، ءوز جەمىسىن بەرەر دەگەن ۇمىتتەمىز.
ءنۇرباتيما بايتۇرسىن
تالعار اۋدانى