ءتۇبى كورىنە باستاعان جايىق وزەنى. فوتو: قر ەگجترم

جەرگىلىكتى تۇرعىندار تارتىلىپ بارا جاتقان جايىق ءوزەنىنىڭ بۇگىنگى ءحالى جونىندەگى ۆيدەو تاراتىپ، ءوڭىر ەكولوگتارى اسا ءىرى ترانسشەكارالىق سۋدىڭ تايازدانۋى ورنى تولماس زيانعا الىپ كەلەتىنىن ايتىپ دابىل قاققاننان كەيىن ەكولوگيا ءمينيسترى سەرىكقالي برەكەشەۆ پىكىر ءبىلدىردى.

«جاعداي شىنىمەن كۇردەلى. ودان حاباردارمىز. ماسەلەنى باقىلاپ وتىرمىز. بىراق ءبارى وڭاي شەشىلە سالمايدى. سۋ مولشەرىنىڭ ازايۋىنا كوپ فاكتور اسەر ەتەدى. قازىر ماماندارىمىز رەسەيلىك ماماندارمەن بىرىگىپ، بەلگىلى ءبىر جۇمىستار اتقارىپ وتىر. جاقىن ارادا ورتاق شەشىمگە كەلەمىز دەپ ويلايمىن» دەدى مينيستر ازاتتىق راديوسىنىڭ تىلشىسىنە.

برەكەشوۆتىڭ ايتۋىنشا، جايىق وزەنىنىڭ تارتىلۋى عىلىمي تۇرعىدا ءجىتى زەرتتەلۋى كەرەك. زەرتتەۋ قورىتىندىسى مەن باعالاۋىنا بايلانىستى قارجى ءبولۋ ماسەلەسى تالقىلانباق. «سەبەبى  عىلىمي زەرتتەۋسىز جۇمىستى جوسپارلاۋ كۇردەلى. ماسەلەنى عىلىمي تۇرعىدان قاراستىرۋ كەرەك» دەيدى باس ەكولوگ. ۆەدومستۆونىڭ اپتا باسىنداعى مالىمەتىنە سايكەس، جايىق باسسەينىن قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن رەسەي تاراپىمەن وزەننىڭ گيدرولوگيالىق رەجيمىنە بىرلەسكەن زەرتتەۋلەر جۇرگىزۋ تۋرالى ۋاعدالاستىققا قول جەتكىزىلگەن.

ەكولوگتار وزەن وسى قارقىنمەن تارتىلا بەرەر بولسا، بالىق جاپپاي قىرىلىپ، سۋ تاپشىلىعى تۋادى، سالدارىنان مال دا قىرىلادى دەپ ەسكەرتەدى. تۇپتەپ كەلگەندە، تابيعات رەسۋرسىنىڭ سارقىلۋى، اسىرەسە، ايماق جۇرتىن الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جۇيەلى ماسەلەگە ۇشىراتادى. مامانداردىڭ جانايقايى قانشالىقتى تاياۋ ەكەنىن وزەن ورنىندا پايدا بولعان شاعىن ارالداردان كورۋگە بولادى.

بەلسەندىلەر مەن ساراپشىلار بۇعان تابيعي فاكتوردان بولەك رەسەي-قازاقستان بيلىگىنىڭ مەملەكەتارالىق كەلىسىمدى تيىسىنشە ىسكە اسىرماي وتىرۋى سەبەپ دەپ ەسەپتەيدى. دەگەنمەن مينيستر سەرىكقالي برەكەشەۆ رەسەي تاراپىنان الدەبىر كەدەرگىنىڭ  بارىن جوققا شىعارادى.

بقو تابيعي رەسۋرستار جانە تابيعات پايدالانۋدى رەتتەۋ باسقارماسىنىڭ ءبولىم باسشىسى مارات ماشەكەنوۆتىڭ اقپارات قۇرالىنا بەرگەن پىكىرىنە قاراعاندا، رەسەي قازاقستاننىڭ يريكلين سۋ قويماسىنان سەكۋندىنا 60 تەكشە مەتر سۋ جىبەرۋىن سۇراعان وتىنىشىنەن باس تارتىپ، تامىز ايىنان بەرى بۇل مەجە نەبارى 15 تەكشە مەتر كولەمىندە جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى.

اشىق دەرەكتەردەگى اقپارات بويىنشا، قازىر باتىس وڭىرىندەگى سۋ قويمالارى 22%-عا عانا تولتىرىلعان.  قىستا بالىق پەن مال جاپپاي قىرىلۋى جانە اتىراۋ وبلىسىندا بەس بىردەي اۋدان اۋىز سىزسىز قالۋى مۇمكىن دەگەن قاۋىپ بار.

The Qazaq Times