اقش پەن قىتايدىڭ ارا-قاتىناسى شيەلەنىسىپ، تايۋان (تايۆان) بۇعازى قاقتىعىستىڭ ىقتيمال ايماعىنا اينالىپ تۇرعان كەزدە رەسەي پرەزيدەنتى كۇتپەگەن پىكىر ءبىلدىردى. ۆلاديمير پۋتين بۇعازدا قاقتىعىس بولۋ مۇمكىندىگىن جوققا شىعارعان جانە «بەيجىڭ ءۇشىن قارۋ قولدانۋدىڭ قاجەتى جوق، ونسىز دا ماقساتىyا جەتە الادى» دەگەن ويىن ايتقان. رف پرەزيدەنتىنىڭ پىكىرى بىرقاتار ەلدىڭ اقپارات قۇرالدارىندا قىزۋ تالقى تاقىرىبىنا اينالىپ شىعا كەلدى.
قازان ايىنىڭ العاشقى كۇنىنەن تارتىپ قىتاي حالىق-ازاتتىق ارمياسىنىڭ اۋە كۇشتەرىنە تيەسىلى جويعىش، شابۋىلداۋشى جانە بومبالاۋشى ۇشاقتار تايۋاننىڭ اۋە قورعانىس كەڭىستىگىنە توپ-توبىمەن كىرىپ، تاريحتاعى ەڭ اۋقىمدى اسكەري قىسىم جاسادى. 1 قازان مەن 4 قازان اراسىندا عانا تايۋان كەڭىستىگىنە كىرگەن قىتاي ۇشاقتارىنىڭ سانى 150-دەن اسقان. بۇعازداعى شيەلەنىس كۇشەيىپ، ايماقتاعى ەلدەر قاقتىعىس قاۋپىنەن الاڭداپ وتىرعان كەزدە ءپۋتيننىڭ بۇنداي پىكىر ايتۋى تاڭ قالدىرعانى انىق.
پۋتين اتالعان پىكىرىن سارسەنبىدە ماسكەۋدەگى «رەسەي ەنەرگەتيكالىق اپتالىعى» كونفەرەنتسياسى اياسىندا CNBC ارناسىنا بەرگەن سۇقپاتتا ورتاعا سالعان بولاتىن.
وتكەن اپتادا تايۋاننىڭ قورعانىس ءمينيسترى چيۋ گوجىڭ اقپارات قۇرالدارىنا جاساعان مالىمدەمەسىندە، قىتاي اۋە كۇشتەرىنىڭ قىسىمىنا بايلانىستى تايۋان 40 جىلدان بەرگى ەڭ اۋىر جاعدايدى باستان كەشىرىپ جاتقانىن ايتقان بولاتىن. ول سونداي-اق، قىتاي حالىق-ازاتتىق ارمياسى 2025 جىلعا بارعاندا تايۋانعا شابۋىل جاساۋعا تولىق مۇمكىندىك الادى دەپ كورسەتكەن.
كەشە، تايۋاننىڭ ۇلتتىق قورعانىس مينيسترلىگى بەيجىڭگە قاراتا ەسكەرتۋ جاساد، وندا قىتاي ۇشاقتارى ەندى تايۋان ارالىنا تىم جاقىن كەلەتىن بولسا بۇرىنعىدان دا كۇشتى قورعانىس شارالارىن قابىلدايتىنىن اتاعان.
قىتاي باسشىسى شي جينپيڭ وتكەن سەنبىدە 1911 جىلعى رەۆوليۋتسيانىڭ 110 جىلدىعىنا ارنالعان جينالىستا «ۇلتتىق تەرريتوريانى بىرىكتىرۋ» تۋرالى ءوزىنىڭ ۇستانىمىن كورسەتكەندەي بولدى. وندا ول: «وتاندى تولىقتاي ءبىرىۋتىرۋدىڭ تاريحي مىندەتىنە قول جەتكىزۋ كەرەك جانە بۇل مىندەتتى تۇردە جۇزەگە اسادى»، – دەدى. ول «ۇلكەن قىتاي» تەرريتورياسىن بىرىكتىرۋگە بەرگەن ۋادە قاتارىندا قابىلدانۋدا. بۇل بەيجىڭ بيلىگىنىڭ تايۋانعا قاراتا ۇستانىمىن ءتىپتى دە انىقتاي ءتۇستى.
ال، پۋتين بولسا ءوز سوزىندە شي ءجينپيڭنىڭ ءسوزىن «بەيبىت بىرىكتىرۋ» ۇستانىمى رەتىندە باعالاعان، ءارى قىتاي ۇكىمەتىنىڭ «باسشىلىق فيلوسوفياسى» اسكەري قاقتىعىستاردى بولدىرماۋدى نەگىز ەتەتىنىن كوبىرەك العا تارتقان. «مەنىڭ ويىمشا قىتايعا كۇش قولدانۋدىڭ قاجەتى جوق. قىتاي - قۋاتتى ەكونوميكا، ال ساتىپ الۋ قابىلەتىنىڭ پاريتەتى بويىنشا ول قازىر اقش -تى باسىپ وزىپ، الەمدەگى ەڭ ءىرى ەكونوميكالىق دەرجاۆاعا اينالدى»، – دەگەن پۋتين سوزىندە.
سوعان قوسا پۋتين سۇباتىندا رەسەي-قىتاي قاتىناسى جان-جاقتى سالادا قارقىندى دامىپ كەلە جاتقانىن ايتقان. سوڭعى جىلدارداعى اقش باستاعان باتىس ەلدەرىنىڭ قىتاي جانە رەسەيمەن قارىم-قاتىناسىنىڭ ناشارلاۋى ماسكەۋ مەن بەيجىڭنىڭ ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قاتىناستى دامىتۋىنا جول اشتى. بۇل ارادا دا پۋتين بەيجىڭنىڭ تامىرىن تارتىپ، اقش-قىتاي قاتىناسىنداعى سەزىمتال جانە قاقتىعىستىڭ ىقتيمال نۇكتەسىنە اينالعان تايۋان تاقىرىبىنا كۇتپەگەن پىكىر بەرىپ وتىر دەۋگە بولادى.