ماڭعىستاۋ وبلىسىندا سولتۇستىك بوزاششى كەنىشىن يگەرۋمەن اينالىساتىن «بوزاششى وپەرەيتينگ» (Buzachi Operating Ltd) كومپانياسى جۇمىسشىلارىنىڭ ارنايى مالىمدەمە جاسادى. ازاتتىق راديوسىنىڭ حابارلاۋىنشا, وندا جۇمىسشىلار قازاقستاندىق ەڭبەك تابىنا ءتان ماسەلەلەر بويىنشا جالاقى ءوسىرۋدى، ىنتالاندىراتىن سىياقىلاردى قالپىنا كەلتىرۋدى تالاپ ەتكەن.
ءتۇرلى دەڭگەيدەگى جاۋاپتى بيلىك وكىلدەرىنە جولداعان ۆيدەومالىمدەمەدە جۇمىسشىلار نارىقتا مۇناي باعاسى قىمباتتاسا دا، كەنىش يگەرىپ جاتقان مەكەمە جۇمىسشىلارىنىڭ جالاقىسى سول كۇيىندە قالعانىن، مەكەمە باسشىلىعىنا ۇسىنىس جاساعانمەن ازىرگە ماسەلەلەرىنىڭ شەشىلمەگەنىن ايتادى.
«ءبىز باسشىلىققا جالاقى ءوسىرۋدى جانە 2015 جىلى مۇناي باعاسىنىڭ قۇلديلاۋىنا بايلانىستى الىنىپ تاستالعان ىنتالاندىراتىن تولەمدى قايتارۋدى سۇراعانبىز. الايدا وسى كۇنگە دەيىن قولدانعان شارالاردىڭ ءبارى ناتيجەسىز اياقتالدى» دەيدى جۇمىسشىلار ۇندەۋىن وقىعان ادام.
ولاردىڭ سوزىنە قاراعاندا، 2020 جىلى جۇمىس بەرۋشى كومپانيا «بىرجاقتى تۇردە جالاقى قورىن ازايتقان». ولار جاقىن ارادا كومپانيا كەنىشتى يگەرۋ بويىنشا كەلىسىم-شارت مەرزىمىن 2046 جىلعا دەيىن ۇزارتۋعا قول جەتكىزەتىنىن ايتىپ، بۇل كومپانيا مەن اكتسيونەرلەرىنە وسى ۋاقىت ارالىعىندا تۇراقتى كىرىس الۋىنا جاعداي جاسايتىنىن ايتىپ، سايكەسىنشە جۇمىسشىلاردىڭ دا جاعدايى جاقسارۋى ءتيىس دەدى.
«نەگىزگى كەلىسىمنىڭ 6.8 پۋنكتىندە كورسەتىلگەن قازاقستاندا لايىقتى ەڭبەك ءپرينتسيپىن جۇزەگە اسىرۋدى قامتاماسىز ەتۋدى تالاپ ەتەمىز. سونىمەن بىرگە شىنايى جالاقى مولشەرىن وسىرەتىن شارالار كەشەنىن جۇزەگە اسىرۋدى، حالىقتىڭ كىرىسى مەن ءومىر ساپاسىن جاقسارتۋ ساياساتىن جەتىلدىرۋدى تالاپ ەتەمىز» دەدى جۇمىسشىلار.
كومپانيا جۇمىسشىلارىنىڭ ءبىرى ەگەر «بۇل جولى ناتيجە شىقپاسا، نارازىلىققا كوشۋگە تۋرا كەلەدى» دەيدى.
– ازىرگە، ەشقانداي ەڭبەك شارتى بۇزىلىپ جاتقان جوق. ءبارى زاڭ بويىنشا. قازىر كەنىشتە جۇمىس جالعاسىپ جاتىر. بۇعان دەيىن جۇمىس بەرۋشىگە حات جولداعانبىز. 2015 جىلعى داعدارىس كەزىندە مەملەكەتتىك قىزىل مەرەكەلەردە بەرىلەتىن سىياقىلار قىسقارتىلىپ قالدى. سودان كەيىن بىرنەشە قىسقارتۋلار بولدى. ول كەزدە دوللارعا شاققاندا «وكلادىمىز» مىڭ دوللارعا جۋىق بولعان. قازىرگى تاڭدا سول دوللاردىڭ ءوسىپ كەتۋىنە بايلانىستى، يمپورتتىڭ ءوسىپ كەتۋىنە بايلانىستى ايلىقتارىمىز وكىنىشكە قاراي ول سوماعا جەتپەيدى. سول ماسەلە بويىنشا جۇمىس بەرۋشىگە حات جولداعانبىز. كاسىپوداعىمىز 11 جانە 13 قازاندا باس ديرەكتورمەن سويلەسكەن بولاتىن. وكىنىشكە قاراي، وڭ ناتيجە بولماي تۇر، – دەيدى ول.
كومپانيانىڭ كادر ءبولىمىنىڭ اتى-ءجونىن ايتپاعان قىزمەتكەرى جۇمىسشىلاردىڭ بۇعان دەيىن باسشىلىققا تالاپتارىن حاتقا ءتۇسىرىپ، جەتكىزگەنىن راستادى.
– ۇجىمدىق كەلىسىم-شارت تۋرالى زاڭ اياسىندا ونى تالقىلاۋدى ۇسىندىق. بىراق سوعان قاراماستان ولار جۇمىس بەرۋشىمەن كەلىسسوز وتكىزبەي جاتىپ ۆيدەومالىمدەمە جاساعان. ەڭبەك كودەكسىنە سايكەس، كەلىسسوز ءجۇرۋى ءتيىس. ەگەر قانداي دا ءبىر تاراپ ۇجىمدىق كەلىسىم-شارتقا وزگەرىس ەنگىزۋدى تالاپ ەتسە، كەلىسسوز بولۋى ءتيىس. سولاي بولادى دەپ تە ويلايمىن، - دەدى كومپانيا قىزمەتكەرى.
سولتۇستىك بوزاششى كەنىشى ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ ورتالىعى اقتاۋ قالاسىنىڭ سولتۇستىگىنە قاراي 250 شاقىرىم جەردە ورنالاسقان ەلدەگى ءىرى كەنىشتەردىڭ ءبىرى.
باسىلىمنىڭ جازۋىنشا، «بوزاششى وپەرەيتينگ» كومپانياسىنىڭ اكتسيونەرى – قىتايلىق CNPC كومپانياسى.
الماتى وبل پركۋراتۋراسى. بەلسەندىلەر: «جالعان جالامەن قاماۋداعى ايگەرىم مەن دۋمانعا بوستاندىق!»
ارمان الىمبەكوۆ: مەن ول جەردىڭ رەزيدەنتسيا ەكەنىن بىلمەدىم. ەشنارسە بۇلدىرمەدىم.
قوساي ماحامباەۆ: وق تيگەن ادامدى قۇتقارام دەگەندە ءوزىمدى اتىپ تاستادى
رەزيدەنتسيا ءىسى. ورىنعازى سەرىكبول: بەيبىت شەرۋگە شىقتىم. ال، 269 باپتى مويىندامايمىن
كيبەرشابۋىلعا ۇشىراعان باق وكىلدەرى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا ارىز ءتۇسىردى