ۆارشاۆاداعى نارازىلىق شاراسىنا 100 مىڭنان استام ادام قاتىستى. فوتو: Nokta.md

وتكەن بەيسەنبىدە پولشا كوستيتۋتسيالىق سوتى «ىشكى زاڭ ەو زاڭدارىنان جوعارى تۇرادى» دەگەن شەشىم شىعاردى. بۇل ەلدەگى ەۋروپا بىرلىگىن قالايتىن پولشالىقتار مەن قاتار ەۋروپالىق وداق وكىلدەرىن دە الاڭداتتى. سەبەبى، ولار پولشا جوعارى سوتىنىڭ شەشىمى ەو بلوگىنا «ىدىراۋ قاۋپىن توندىرەدى» دەپ سانايدى. اپتا سوڭىندا پولشانىڭ ەو مۇشەلىگىن قولداۋشى ازاماتتاردىڭ نارازىلىق شارالارى بۇكىل ەل كولەمىندە ءوتتى.

جەكسەنبى كۇنى ۆارشاۆادا وتكەن پولشانىڭ ەو مۇشەلىگىن قولداۋشىلاردىڭ نارازىلىق شاراسىنا شامامەن 100 مىڭ ادام قاتىستى. ءتىپتى، نارازىلىق شاراسىندا ەلدىڭ جانە ەو-نىڭ بۇرىنعى لاۋازىمدى تۇلعالارى دا بولدى. ولار قازىرگى پولشا بيلىگى ەلدى ەۋروپا وداعىنان الىستاتۋعا ارەكەت ەتىپ جاتىر دەپ سىندادى.

ەو وكىلدەرى ەۋرووداق زاڭدارىنىڭ قۇقىقتىق باسىمدىعى – ەۋروپالىق ينتەگراتسيانىڭ نەگىزگى تىرەگى دەپ سانايدى. ايتالىق، چەحيانىڭ ەو-داعى كوميسسارى ۆەرا جۋروۆا دۇيسەنبىدەگى (11 قازان) مالىمدەمەسىندە: «ەگەر ءبىز بۇكىل ەۋروپادا بىردەي قۇرمەتتەلەتىن «ەو-دا تەڭدىك» ءپرينتسيپىن ساقتاماساق، بۇكىل ەۋروپا ىدىراي باستايدى»، – دەگەن ويىن ايتقان.

ەو ادىلەت كوميسسياسىنىڭ مۇشەلەرى اقپارات قۇرالدارىنا بەرگەن جاۋابىندا، ەۋروپالىق سوت تارابىنان پولشانىڭ بۇل ارەكەتىنە قارسى جاۋاپ بەرىلەتىنى ايتىلعان. وندا ءتىپتى كۇندەلىكتى قارجىلىق سانكتسيالار دا سالىنۋى مۇمكىن ەكەن، ايتالىق پولشا تارابى ەو-نىڭ قۇقىقتىق باسىمدىعىن مويىنداعانعا دەيىن كۇنىنە 1 ملن اقش دوللارى كولەمىندەگى سانكتسيا سالىنۋى مۇمكىن.

پولشا پرەمەر-ءمينيسترى ماتەۋش موراۆەتسكي بۇل تاقىرىپتى پولشا جوعارى سوتىنىڭ قاراۋىنا ناۋرىز ايىندا بەرگەن بولاتىن. شىلدەدە موراۆەتسكي ەو سوتىنىڭ ەكى شەشىمىن ورىنداۋدان باس تارتتى. ەۋروپالىق سوت بولسا پولشا ۇكىمەتىن سوت تورەلىگىنە ارالاستى دەپ ايىپتعان بولاتىن. پرەمەر-مينيستر موراۆەتسسكي بۇنى جوققا شىعارىپ، پولشانىڭ وداقتان شىعۋعا ۇمتىلمايتىنىن ايتقان ەدى.

پولشا جوعارى سوتىنىڭ شەشىمىن قولداۋشىلار دا نارازىلىق شارالارىن وتكىزىپ، پولشانىڭ ەو شەشىمىنە قارسى شىعۋعا قۇقىعى بار دەپ ۇرانداتتى. ولار ءوز ەلىنە ەو تارابىنان قۇقىقتىق ارالاسۋدى ايىپتايدى.

ۆارشاۆاداعى ەۋروپالىق سىرتقى قاتىناستار جونىندەگى كەڭەستىڭ ساراپشىسى پيوتر بۋراس «امەريكا داۋىسىنىڭ» جۋرناليسىنە بەرگەن پىكىرىندە: «بريۋسسەلدە بولسىن نەمەسە ەۋروپاداعى كوپتەگەن ەلدەردە ەو-نىڭ پولشاعا قارسى قىسىمى ونى وداقتان باس تارتۋعا يتەرمەلەي مە دەگەن الاڭداۋشىلىق بار. مەنىڭ ويىمشا بۇل – تۇزاق. شىن مانىسىندە «پولياك برەكسيتىنىڭ» قاۋپى اسىرا كورسەتىلگەن. پولشانىڭ 80 پايىزدان استام حالقى ەۋرووداققا مۇشە بولۋدى قولداۋشىلار. پولشا ىشكى نارىققا، سونداي-اق ەو قاراجاتىنا، ونىڭ ىشىندە قالپىنا كەلتىرۋ (COVID-19 پاندەمياسىنان) قورلارىنا سۇيەنەدى»، – دەگەن. ياعني، ونىڭ ايتۋىنشا پولشا بۇل ارەكەت ارقىلى ەو-دان قول ءۇزۋدى قالامايدى.

ەۋروپا وداعىنىڭ COVID-19 پاندەمياسىنان قالپىنا كەلتىرۋ قورىنىڭ قاراجاتى 66 ميلليارد دوللاردى قۇرايدى. ەۋروپالىق وداق پولشا سوت جۇيەسىنە وزگەرىس ەنگىزبەسە، وسى قوردى ۇستايمىز دەپ قورقىتتى. جالپى ەو مەن ونىڭ قۇرامىنداعى كەيبىر ەلدەر اراسىندا زاڭ ۇستەمدىگى، ءباسپاسوز بوستاندىعى جانە ازشىلىقتىڭ قۇقىقتارى بويىنشا مۇنداي قايشىلىق بولىپ تۇرادى. ايتالىق، پولشا، ۆەنگريا سياقتى بىرقاتار ەلدەردىڭ وداققا وكپەلى بولعنا كەزدەرى كوپ.

«نەگىزىندە، قازىرگى كەزدە ءبىزدىڭ كۇرەسىمىزدىڭ باستى باعىتى باسقا، – دەيدى  پيوتر بۋراس: – ياعني، پوپۋليستىك نەمەسە اۆتوريتارلىق ۇكىمەت ەۋروپالىق وداقتىڭ ىرگەتاسىن شايقاۋعا اكەلەتىن ەۋروپالىق ستاندارتتار مەن ەۋروپالىق زاڭداردى ەلەمەۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن ارەكەتتەرگە باردى. ەندىگى ماسەلە ەو بۇعان جول بەرە مە، جوق پا دەگەندە».

شىنىندا، پولشا بيلىگى ەو ىرگەسىن شايقالتاتىن قادام جاساعانى راس. بىراق، ەو تارابىنان جاسالاتىن قىسىم دا ەسكەرىلۋى كەرەك. الداعى ۋاقىتتا پولشا بيلىگى وداقتىق ورتاق پرينتسپتەرىنە باعىنعىسى كەلمەسە اۋىر جازالارى دا جوق ەمەس، ەۋروپالىق كوميسسيا ونى ەسكەرتىپ تە قويدى. دەگەنمەن، پولشا ۇكىمەتى ءوزىنىڭ «قاتەلىگىن» تۇزەۋگە نيەتتى ەكەنىن دە بايقاتىپ جاتىر.

The Qazaq Times