فوتو: ار

اقش-تىڭ ميننەاپوليس قالاسىندا افروامەريكالىق دجوردج فلويدتى تۇتقىنداماق بولعان پوليتسەيلەردىڭ سوتى باستالدى.

سوتقا دەيىن جۇزدەگەن ادام قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى تاراپىنان كورسەتىلەتىن زورلىق-زومبىلىققا قارسى بەيبىت ميتينگ وتكىزدى. وسىعان بايلانىستى ميننەاپوليس مەرياسى قالاداعى پوليتسيا بولىمشەلەرىنىڭ قورشاۋلارىن بەكىتۋگە 1 ميلليون دوللار قارجى بولگەن. سەبەبى بىلتىرعى تارتىپسىزدىكتەر كەزىندە ەرەۋىلشىلەر دجوردج فلويدتىڭ ولىمىنە قاتىسى بار وفيتسەر جۇمىس ىستەگەن جەرگە وت قويعان بولاتىن.

بىلتىر 25 مامىردا ميننەاپوليس قالاسىندا 46 جاستاعى دجوردج فلويد پوليتسەي وكىلدەرىنىڭ كوز الدىندا جان تاپسىرعان. دۇكەن كاسسيرى مارقۇم جالعان بانكنوتپەن ەسەپ ايىرىسپاق بولدى دەگەن ۋاجبەن پوليتسيا شاقىرادى. ارتىنشا وقيعا ورنىنا كەلگەن ءتارتىپ ساقشىلارى كۇدىكتىنىڭ قولىنا كىسەن سالعاننان كەيىن وفيتسەرلەردىڭ ءبىرى ونىڭ جەلكەسىن اياعىمەن 7 مينۋتتاي باسىپ تۇرعان. داۋىسى قارلىققان افروامەريكالىق ءوزىنىڭ دەم الا الماي جاتقانىن ايتادى، بىراق وعان پوليتسەيلەر قۇلاق اسپاعان. وسىدان كەيىن «مەن تۇنشىعىپ قالدىم!» تىركەسى شەرۋدىڭ باستى ۇرانىنا اينالدى.

29 مامىردا ميننەسوتادا دجوردج فلويدىڭ ولىمىنە تىكەلەي قاتىسى بار دەپ ايىپتالعان بۇرىنعى پوليتسەي دەرەك شوۆين تۇتقىندالدى. كۋاگەرلەر تۇسىرگەن ۆيدەوكادردى ساراپتاعان مامانداردىڭ ايتۋىنشا، دەرەك شوۆين دجوردج فلويدتىڭ «دەمالا الماي جاتىرمىن» دەگەنىنە قاراماستان موينىن قىسىپ ۇستاپ بىرنەشە مينۋت بوساتپاعان. بۇل اقپارات قوعام اراسىندا قىزۋ تالقىعا ءتۇسىپ، بىرنەشە ساعاتتىڭ ىشىندە جۇرت كوشەگە شىعا باستادى. جەرگىلىكتى پوليتسەيلەردىڭ فلويدتى تۇتقىنداپ جاتقان ءساتى تۇسىرىلگەن ۆيدەو الەۋمەتتىك جەلىلەردە تاراپ، ارتىنان ونىڭ قايتىس بولعانى بەلگىلى بولعان سوڭ ميننەاپوليس پەن باسقا دا قالالاردى جاپپاي ەرەۋىلدەر شارپىدى.

دجوردج فلويد ولىمىنە ۇقساس جاعداي 2014 جىلى ورىن العان. سول جىلى 17 شىلدەدە نيۋ-يوركتە اق ءناسىلدى پوليتسيا قىزمەتكەرى دانيەل پانتالەو قارا ءناسىلدى ەريك گارنەردى ۇستاۋ كەزىندە تۇنشىقتىرۋ ءادىسىن قولدانعان. پوليتسيانىڭ قارا ناسىلدىلەرگە كورسەتكەن زورلىق-زومبىلىعىنا قارسى كۇرەسىندە «مەن تۇنشىعىپ قالدىم» ءسوزى جاپپاي ۇرانعا اينالدى.

1964 جىلدان بەرى اقش بيلىگى ناسىلشىلدىك، ۇلتتىق ءبولىنۋ، گەندەرلىك تەڭسىزدىككە قارسى بىرنەشە زاڭ قابىلداعان. 2008 جىلى امەريكادا باراك وباما پرەزيدەنت بولىپ سايلانعاندا «ناسىلدىك ءبولىنۋ» كەزەڭى اياقتالعانى تۋرالى پىكىر كەڭ تارادى. ەڭ العاش افروامەريكالىقتىڭ اق ءۇي باسشىسى بولۋى ناسىلدىك تەڭسىزدىككە توسقاۋىل بولادى دەپ ەسەپتەگەندەر سانى ارتتى. وباما بيلىك ەتكەن ۋاقىتتا اق پەن قارا ناسىلدىلەردىڭ تەڭدىگىنە سەنەتىن افروامەريكالىقتاردىڭ سانى 76%-دان 64%-عا دەيىن ازايعان. الايدا بارلىق مەملەكەتتە نەگىزگى ماسەلە سانالاتىن تاپ پەن ءناسىل تەڭسىزدىگى وركەنيەتتى امەريكادا ءالى دە بار.

"The Qazaq Times"