«قازاقشا جەكسەنبى»: انالار – اكىمدىكتە، پوليتسيا – الاڭدا، شەنەۋنىكتەر – دەمالىستا

الەۋمەتتىك جاعدايدى جاقسارتۋدى تالاپ ەتكەن ءبىر توپ استانا اكىمدىگىندە ءبىر اپتا بويى تۇنەپ كەلەدى. كوپ بالالى، مۇگەدەك بالاسى بار، جالعىزباستى انالار جەتى كۇننەن بەرى ەلوردا اكىمى كولگىنوۆ پەن جاڭادان سايلانعان ءماجىلىستىڭ VII شاقىرىلىم دەپۋتاتتارى الدىنا شىقپاعان سوڭ قازاقستاننىڭ الدىڭعى جانە قازىرگى پرەزيدەنتتەرى نازارباەۆ جانە توقاەۆقا ۇندەۋ جاسادى. اكىمدىكتى ۋاقىتشا تۇراق ەتكەندەر نەگىزگى ءۇش تالابى بارىن ايتادى. ولار:  «انا مەن بالا كاپيتالى» رەتىندە وتباسىنا تابىسىنا قاراماي ءار بالاعا 42,5 مىڭ تەڭگە تاعايىنداۋ، كونستيتۋتسيا بويىنشا (25-باپ) الەۋمەتتىك وسال توپ وتباسىلارىن باسپانا-تۇرعىن ۇيمەن قامتۋ جانە «حالىق ىزاسىن تۋدىرعان ءداستۇرلى-ۇلتتىق مادەنيەتكە قايشى» بالا قۇقىعى تۋرالى زاڭ جوباسىن («وتباسىلىق-تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىققا قارسى ءىس-قيمىل تۋرالى» زاڭ جوباسى – QT) قارالىمنان الىپ تاستاۋ. بۇگىنگى تاڭعا دەيىن ۇكىمەت نە پارلامەنتتەن لاۋازىمدى شەنەۋنىكتەردىڭ بىردە-ءبىرى انالاردىڭ الدىنا شىقپاعان. دۇيسەنبى-جۇما كۇندەرى ارالىعىندا اكىم كەڭەسشىلەرى مەن اتقارۋشى ماماندار مامىلەگە كەلۋگە تىرىسقان. الايدا  «قۇرعاق ۋادە قاجىتقانىن» ايتىپ، جازباشا ءوتىنىش جازۋدان «ەش قايىر جوعىن» العا تارتقان انالار ماسەلەگە اقوردا-كىتاپحانانىڭ، زاڭ شىعارۋشى ورگان مەن ۇكىمەت قۇرامىنىڭ نازارىن اۋدارتۋدى كوزدەيدى.

نارازى ايەلدەردىڭ ايتۋىنشا، اكىمدىك قىزمەتكەرلەرى ولارعا عيماراتتا دەزينفەكتسيا جۇرەتىنىن ايتىپ، ۇيىنە قايتۋ كەرەگىن ەسكەرتكەن. سونداي-اق، اكتسيا قاتىسۋشىلارى ۇيالى تەلەفوندارىن تىڭداۋعا جانە تۋىستارىنا ەسكەرتۋ مانىندەگى قوڭىراۋىڭ جيىلەگەنىنە قارسى.

استانا اكىمدىگىندەگى نارازى انالاردىڭ نازارباەۆ پەن توقاەۆقا جازعان اشىق حاتى. فوتو: Facebook

وسى جۇمادا وپپوزيتسيالىق ۇيىمداردىڭ 28 اقپانعا جوسپارلانعان ميتينگىلەرى قارساڭىندا باس پروكۋروردىڭ ورىنباسارى بولات دەمباەۆ ادەتىنشە شارانى زاڭسىز دەپ اتاپ، جۇرتتى نارازىلىققا شىقپاۋعا شاقىردى. ول  مالىمدەمەسىندە «الەۋمەتتىك جەلىدە جەكەلەگەن ادامدار ەلدىڭ ءار ايماعىندا زاڭسىز ميتينگىگە شاقىرىپ جاتىر» دەدى.

دەمباەۆ 2020 جىلى 25 مامىردا قازاقستاندا «بەيبىت ميتينگ تۋرالى» جاڭا زاڭ قابىلدانعانىن، بۇل زاڭعا ساي ۇيىمداستىرۋشىلار جەرگىلىكتى اكىمدىككە الدىن الا ەسكەرتۋى ءتيىس ەكەنىن ايتادى. دەگەنمەن بيلىك قازاقستاننىڭ ءار ايماعىنداعى بەلسەندىلەردىڭ جەكسەنبىدە ميتينگ وتكىزۋ ماقساتىمەن اكىمدىكتەرگە بەرگەن وتىنىشىنە ورال قالاسىنان وزگە وڭىرلەر «رۇقسات ەتپەگەن».

باس پروكۋروردىڭ ورىنباسارى دەمباەۆ 28 اقپاندا ءوتۋى ىقتيمال ميتينگىگە قاتىساتىندار زاڭعا ساي جاۋاپقا تارتىلاتىنىن ايتىپ، ەسكەرتۋ جاسادى. سونىمەن قاتار، الماتى قالاسى اكىمدىگى ميتينگ ورنى رەتىندە جاريالانعان  جەرلەردەگى ايالدامالاردا 28 اقپاندا جوندەۋ جۇمىستارى بولاتىنىن، سول ماڭداردا قوعامدىق كولىكتەر جۇرمەيتىنىن حابارلادى.

بۇعان دەيىن قۇقىق قورعاۋشىلار «ساياسي تۇتقىن» دەپ تانىعان، 2016 جىلعى جەر ميتينگىسىنەن كەيىن بەس جىلعا سوتتالىپ، بيىل اقپاندا قاماۋدان شىققان بەلسەندى ماكس بوقاەۆ 28 اقپاندا ميتينگىگە شىعاتىنىن مالىمدەگەن. وسىدان سوڭ قۋعىنداعى ەكس-بانكير، وپپوزيتسيالىق ساياساتكەر، سوت قىزمەتىنە تىيىم سالىنعان «قازاقستاننىڭ دەموكراتيالىق تاڭداۋى» قوزعالىسىنىڭ جەتەكشىسى مۇحتار ءابليازوۆ (ساع. 13.00-گە) پەن «دەمپارتيا» باستاماشىل توبىنىڭ جەتەكشىسى جانبولات ماماي (ساع. 12.00-گە) جۇرتتى ميتينگىگە شاقىرعان. ەكى توپ تا بيلىكتەن ساياسي تۇتقىنداردى بوساتۋدى، باسپانا ماسەلەسىن شەشۋدى، ەۋروپارلامەنتتىڭ قازاقستانداعى ادام قۇقىعىنا قاتىستى قابىلداعان قارارىنداعى تالاپتاردى ورىنداۋدى تالاپ ەتۋگە ۇندەيدى.

“The Qazaq Times”