كوروناۆيرۋستىڭ مۋتاتسياعا ۇشىراعان باسقا ءتۇرى (ۆ1525) بىرنەشە ەلدە تىركەلدى. ولاردىڭ قاتارىندا اقش، ۇلىبريتانيا، فرانتسيا، دانيا، نيگەريا، اۆستراليا جانە يوردانيا بار.
The Guardian مالىمەتىنشە، جاڭا شتامنىڭ برازيليالىق جانە وڭتۇستىكافريكالىق ۆيرۋسقا ءتان قاۋپتى بلگىلەرى بار. ەدينبۋرگ زەرتتەۋشىلەرى بۇل دەرت انتيدەنەگە دە ءتوزىمدى ەكەنىن انىقتاعان. ەندى ەۋروپا ەلدەرىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ قىزمەتتەرى ەكپە جۇمىسىن كۇشەيتۋگە شاقىرىپ وتىر. بۇل ىندەتتى تەزدەتىپ باقىلاۋعا الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى دەيدى ساراپشىلار.
ەۋرووداقتا 453 ميلليوننان استام حالىق تۇرادى. ازىرگە 8,5 ميلليون ادامعا ەكپە سالىنعان. ولار نەگىزىنەن – دارىگەرلەر، الەۋمەتتىك قىزمەتكەر جانە ەگدە جاستاعىلار. پاندەميا باستالعالى ەۋرووداق ەلدەرىندە 19 ميلليونعا جۋىق ادام كوروناۆيرۋسپەن اۋىرىپ، 450 مىڭ ادام كوز جۇمعان.
بىلتىر جەلتوقساندا دارىگەرلەر ۇلىبريتانيادان SARS-CoV-2 كوروناۆيرۋسىنىڭ الدەقايدا تەز تارايتىن جاڭا مۋتاتسياسىن تاپتى. دارىگەرلەردىڭ ايتۋىنشا، كوروناۆيرۋستىڭ جاڭا ءتۇرىنىڭ جۇعۋ جىلدامدىعى 70%-عا جوعارى. ازىرگە ونىڭ اۋرۋ فورماسى مەن ءولىم كورسەتكىشى بويىنشا قاۋىپتى ەكەنىنە قاتىستى دەرەك جوق. 2020 جىلدىڭ قازان ايىندا وڭتۇستىك افريكا رەسپۋبليكاسىندا 501.V2 شتامى بار باسقا مۋتاتسيا تابىلعان. قازىر كوروناۆيرۋستىڭ بۇل ءتۇرى وڭتۇستىك افريكادا كەڭ تارالىپ جاتىر.
رەسمي مالىمەتتەر بويىنشا، ەۋروپا مەن اقش-تا ەكپە رەتىندە قولدانىلا باستاعان «رنك-ەكپەلەردىڭ» ءبىر ارتىقشىلىعى بار، ياعني، كومپانيالار ەكپەنىڭ كومەگىمەن تۇزىلگەن انتيدەنەلەر قاجەت بولعان جاعدايدا ۆيرۋستىڭ جاڭا شتامدارىنا وڭاي بەيىمدەلە الادى دەپ سەندىرىپ وتىر.
الماتى وبل پركۋراتۋراسى. بەلسەندىلەر: «جالعان جالامەن قاماۋداعى ايگەرىم مەن دۋمانعا بوستاندىق!»
ارمان الىمبەكوۆ: مەن ول جەردىڭ رەزيدەنتسيا ەكەنىن بىلمەدىم. ەشنارسە بۇلدىرمەدىم.
قوساي ماحامباەۆ: وق تيگەن ادامدى قۇتقارام دەگەندە ءوزىمدى اتىپ تاستادى
رەزيدەنتسيا ءىسى. ورىنعازى سەرىكبول: بەيبىت شەرۋگە شىقتىم. ال، 269 باپتى مويىندامايمىن
كيبەرشابۋىلعا ۇشىراعان باق وكىلدەرى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا ارىز ءتۇسىردى