كورنەكى سۋرەت. فوتو: Pixabay.com

رەسمي دەرەك بويىنشا، قازاقستاندا 15 قاراشا 588 ادامنان كوروناۆيرۋس، ال سەنبىدە 48 ادامنان كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسى انىقتالدى. قاراشا ايىنىڭ العاشقى جارتىسىنداعى كورسەتكىش قازان ايىنداعى جيىنتىق ەسەپتەن اسىپ ءتۇستى. الايدا ۇكىمەت جاعدايدىڭ «قالىپتى ءارى باقىلاۋدا» دەپ ەسەپتەيدى. 

#كوروناۆيرۋس جەكسەنبى، قاراشانىڭ 15-ءى كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان 301 ادام ايىعىپ شىقسا، 7 ادام ومىردەن وتكەن. جاڭادان تىركەلگەن ناۋقاستاردىڭ ەڭ كوبى –  شقو (197) جانە سقو (57), قوستاناي (51), پاۆلودار وبلىسى (49), استانا (44), بقو مەن الماتى قالاسى (ارقايسىندا 42-دەن). قىزىلوردا، ماڭعىستاۋ وبلىستارى مەن شىمكەنت  قالاسىنان ەشقانداي كەيس انىقتالماعان.

ءبىر ايعا جۋىق ناۋقاستار سانى بويىنشا الدا كەلە جاتقان شىعىس قازاقستان وبلىسىنداعى ەپيدەميالىق احۋال ۋشىعىپ، ءوڭىر تولىقتاي وقشاۋلانعان. دەگەنمەن مەملەكەتتىك باس سانيتار ەرلان قياسوۆ وڭىردەگى «جاعداي باقىلاۋدا جانە قالىپتى» دەپ باعالاعان. ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل شەكتەۋ شارالارىنىڭ ناتيجەسى، ەگەر كارانتين ەنگىزىلمەگەندە كەمى 2-3 ەسەگە جوعارى بولۋى ىقتيمال كورىنەدى. ءوڭىر (13 مىڭ) ۆيرۋس جۇقتىرعاندار بويىنشا الماتى قالاسى (15 مىڭ) مەن استانادان (15 مىڭ) كەيىنگى ۇشتىكتە تۇر. جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىك وكىلدەرى مۇنىڭ سەبەبىن سانيتارلىق تالاپتاردىڭ تيىسىنشە ساقتالماۋىمەن جانە شەكارالىق ايماق بولۋىمەن بايلانىستىرادى. حالقى جاعىنان وزگە ايماقتارعا قاراعاندا ايتارلىقتاي از شقو-داعى كورسەتكىش ەكى اپتادان بەرى ءبىرىنشى رەت 200-دەن تومەندەدى.

ەپيدەميا جاعدايىنىڭ دەڭگەيىنە بايلانىستى پاۆلودار، قوستاناي، شىعىس جانە باتىس وبلىستارى قىزىل، استانا مەن اقمولا وبلىسى سارى، قالعان وڭىرلەر جاسىل اۋماققا جاتاتىنى حابارلاندى.

دەنمين-ءنىڭ رەسمي مالىمەتىنشە, ەمدەلىپ جاتقان 9 مىڭنان استام ناۋقاستىڭ 3041-ءى اۋرۋحانادا. تاعى 6121 ادام امبۋلاتورلىق تەراپيادا. ولاردىڭ اراسىندا 458 بالا ەمدەلىپ جاتىر.

احۋالى ناشار 217 ناۋقاستىڭ اراسىندا 22 ادامنىڭ جاعدايى قاتتى قيىنداعان. جانە 23 سىرقات وكپەنى جاساندى جەلدەتۋ اپپاراتىمەن تىنىستاپ جاتىر.

رەسپۋبليكا بويىنشا بارلىعى 121 مىڭنان استام ادام كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىن جۇقتىرسا، ەمدەلىپ جازىلعاندارى – 110 مىڭعا جۋىقتاعان. بۇل جالپى ناۋقاستاردىڭ 95%-دان استامى. قازان ايىنىڭ العاشقى اپتاسىنان باستاپ ەلدە كوروناۆيرۋس قايتا كوبەيگەن.

#كوروناۆيرۋس_پنەۆمونياسى سونىمەن قوسا، كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسىنا شالدىققان 48 ادام تىركەلگەن. تاعى 24 ادام ايىعىپ شىققان, ەكى ادام ومىردەن وتكەن. بىراق ولاردىڭ قانشاسى قاي ايماقتان ەكەنى بەلگىسىز. پتر تەستى تەرىس قورىتىندى كورسەتكەنىمەن، كوروناۆيرۋس سالدارىنان قابىنعان اقوكپە اۋرۋىنىڭ ايماقتارعا تارالۋ دەرەگىن تۇراقتى تۇردە جاريالاۋعا ۋادە ەتكەن مينيستر الەكسەي تسوي دا، ونىڭ كومەكشىسى، ۆەدومستۆونىڭ سول كەزدەگى رەسمي وكىلى باعدات قوجاحمەتوۆ تە ءسوزىن بۇرمالاپ، ءار ون كۇن سايىن جاريالاۋعا كوشكەن. كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسىنىڭ وڭىرلەردەگى كۇندەلىكتى ديناميكاسى بەلگىسىز. پنەۆمونياعا شالدىققان 40 مىڭ ادامنىڭ 29,5 مىڭى جازىلىپ شىققان. كەيبىر دەرەككوزدەرگە، انىعىراق ايتقاندا دەنمين وكىلىنىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، دۇيسەنبى جانە سەيسەنبى كۇندەرى دەمالىس كۇنگى، ياعني سەنبى مەن جەكسەنبىدەگى مالىمەت بەرىلەدى. كوروناۆيرۋس جاعدايىن وتكەن تاۋلىكتىڭ ەرتەڭىنە جۇيەلەپ جاريالاۋ جولعا قويىلعانىمەن، كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسى تۋرالى مالىمەت ەكى كۇنگە كەشىگىپ جيناقتالادى. دۇيسەنبى دەرەگى سارسەنبىدە ءبىر-اق بەرىلەدى. سوندىقتان «وتكەن كۇنى» دەپ جازىلاتىن رەسمي اقپارات كۇماندى. ەكى كۇن كەشىكسە دە ۆەدومستۆونىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى «وتكەن كۇنگى» دەرەك دەپ جاريالايدى. اپتا سايىن ەكى كۇنگى كورسەتكىش تومەندەپ سالا بەرەدى. مينيسترلىك مۇنى مەديتسينا ۇيىمدارى مەن ۆەدومستۆودا دەمالىس كۇنى بولۋىمەن تۇسىندىرەدى. ددسۇ تۋىستاس دەرتتىڭ قاۋپى بىردەي ەكەنىنە باسا نازار اۋدارسا دا قازاقستاننىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى كوروناۆيرۋس پەن ونىڭ پنەۆمونيالىق تۇرىنە ەكى ءتۇرلى كوزقاراسپەن قارايدى. ونىڭ انىق دالەلى – كۆي+ تۋرالى اقپاراتتىق ينديكاتورلار (ايماقتارعا تارالۋى، ناۋقاستاردىڭ احۋالى، ونىڭ ىشىندەگى ستاتسيونار مەن امبۋلاتورلىق باقىلاۋداعىلار سانى، بالالار سانى، ءوججا-مەن تىنىستاپ جاتقاندار، ايىققاندار، جاڭا كەيستەر، قايتقاندار) كۇندەلىكتى جاريالانسا، ال كۆي- دەرەگى سوڭعى ءۇش كورسەتكىشتەن وزگە مالىمەت بەرىلمەيدى. ال كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسىنىڭ ايماقتارعا تارالۋى جونىندەگى دەرەگى مينيستر و باستا ايتقانداي كۇندەلىكتى نە اپتاسىنا ەمەس، ەندى ون كۇندە ءبىر-اق بەرىلەتىن بولدى. ونىڭ وزىندە قۇجات فورماتىندا سايتقا جۇكتەپ وتىرادى، ۆەدومستۆو سايتىندا اشىق ءارى تۇسىنىكتى تىلدە تالداپ جاريالامايدى.

قوعامدا بيىلعى 256 مىڭ پنەۆمونيا جاعدايىن ەسەپكە قوسپاي، جالپى ستاتيستيكانى شىلدەدەگى قىرعىننان كەيىن جۇرگىزە باستاعان ۇكىمەتتىڭ ەسەبىنە كۇمانمەن قارايتىندار كوبەيگەن.

#سويتسە... قازاقستاندا كوروناۆيرۋس ءولىمى ازايماي تۇر. قاراشا ايىنىڭ العاشقى جارتىسىندا 10 868 ادام اۋىرعان (8633 ادام كۆي+, 2235 ادام كۆي-) جانە 111 ادام قايتىس بولعان (93 ادام كۆي+, 18 ادام كۆي-). بۇل قازان ايىندا تىركەلگەن تولىق جيىنتىقتان دا كوپ. رەسمي دەرەككە سايكەس، وتكەن قازان ايىندا 9,5 مىڭداي قازاقستاندىق اۋىردى: كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان 4439 ادام انىقتالىپ، 118 ادام قايتىس بولعان. ءدال وسى ۋاقىتتا كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسىنا 4984 ادام شالدىعىپ، 47 ادام قايتقان.

وسىلايشا جازعى تولقىننىڭ شارىقتاۋ شەگىنەن كەيىنگى تامىز ايىنان بەرى قازاقستاندا كوروناۆيرۋس جۇقتىرعاندار 30 مىڭنان، ال كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسىنا شالدىققاندار 40 مىڭنان اسقان. ەكەۋىن قوسا ەسەپتەگەندە، كەيىنگى ءۇش جارىم ايدا ىندەتتەن 1,3 مىڭداي ادام ومىردەن وتكەن.

پنەۆمونيانىڭ كوروناۆيرۋستان باسقا تۇرلەرىنە شالدىققاندار سانى 340 مىڭعا جاقىندادى. جيىنتىق ەسەبى، 13 ناۋرىزدان بەرى COVID-19 ينفەكتسياسىن جۇقتىرعاندار قاتارى 121 مىڭنان، 1 تامىزدان بەرگى كوروناۆيرۋس پنەۆمونياسى 41 مىڭنان اسقان. ددسۇ مالىمەتىنشە، قازاقستاندا اۋىرعانداردىڭ سانى 160 مىڭعا جەتكەن. دەگەنمەن ۇكىمەت كوروناۆيرۋس پەن ونىڭ پنەۆمونياسىن ەكى بولەك ەسەپتەيدى. پاندەميا باستالعالى جالپى ۆيرۋس جۇققانداردىڭ 3074-ءى (كۆي+ / U07.1 – 1945, كۆي- / U07.2 – 420, ىلەسپە اۋرۋلاردان – 709) قايتىس بولعان. الايدا قازاقستان بيلىگى بويىنان كوروناۆيرۋس تابىلسا دا، باسقا اۋرۋلاردىڭ سەبەبىنەن قايتىس بولدى دەلىنگەن 709 ادامدى جالپى ستاتيستيكاعا قوسىپ ەسەپتەمەيدى. ساراپشىلار بۇعان قارسى. ولاردىڭ ايتۋىنشا، كوروناۆيرۋستىڭ جاناما اسەرىنەن قايتقانداردىڭ جارتىسىنان استامىنىڭ سەبەبى قان اينالىمى جۇيەسىنىڭ اۋرۋلارى بولعاندىقتان، وعان ينفەكتسيا دەرت قوزدىرۋشى فاكتور رەتىندە ولىمگە اكەپ سوقتىرعان.

"The Qazaq Times"