«ەستيتىن مەملەكەت» قۇرۋدى كوزدەيتىن توقاەۆ اشىنعان انانىڭ ۋاجىنە قۇلاق تۇرە مە؟

تۇرمەدە بەلگىسىز جاعدايدا قازا بولعان ازاماتتىق بەلسەندى دۋلات اعادىلدىڭ ولىمىنەن ءۇش اي ءوتتى. ماۋسىمنىڭ 1-ءى مارقۇمنىڭ اناسى جانە ءبىر توپ بەلسەندى پرەزيدەنت اكىمشىلىگى مەن پروكۋراتۋراعا بارىپ، «نەگىزسىز توقتاعان ءىستى قايتا تەرگەۋ» تۋرالى تالاپ-ارىز وتكىزدى.

ءولىمى قوعامدىق رەزونانس تۋدىرعان دۋلاتتىڭ اناسى گۇلباراش جولمۇحامبەتوۆا ازاتتىققا پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ اكىمشىلىك كەڭسەسىنە ۇندەۋى مەن قابىلداۋىن سۇراعان حاتىن رەسمي تۇردە تاپسىرعانىن ايتقان.

– مەن پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ بالامنىڭ ولىمىنە قاتىستى الدىن الا پىكىر ايتۋ ارقىلى تەرگەۋدى باسقا جاققا بۇردى دەپ سانايمىن. بۇل ويىمدى 31 مامىر ساياسي قۇعىن-سۇرگىن قۇرباندارى كۇنىنە اشىق حات ەتىپ الەۋمەتتىك جەلىدە ارنايى جاريالادىم. سەبەبى ۇلىم دۋلات اعادىلدى دە سول ساياسي قۋعىننىڭ قۇربانى دەپ ەسەپتەيمىن. سوندىقتان پرەزيدەنتپەن جۇزدەسكىم كەلەدى، – دەيدى ارتىندا التى بالاسى قالعان بەلسەندىنىڭ اناسى.

بۇدان بولەك ول ۇلىنىڭ ولەر الدىنداعى ءساتى بەينەلەگەن تۇرمەدەگى ۆيدەوسىن بەرۋدى جانە «ونىڭ ولىمىنە كىنالى سانايتىن قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى قىزمەتكەرلەرىن جاۋاپ الىپ، پروكۋراتۋرانىڭ ارەكەتسىزدىگىنە شارا قولدانۋدى سۇراعان» ارىز وتكىزدى.

پەرزەنتىنىڭ قۇنىن داۋلاعان جولمۇحامبەتوۆا ادۆوكاتى عالىم نۇرپەيىسوۆپەن بىرگە استانا پروكۋراتۋراسى «قىلمىس قۇرامى جوق» ساناپ توقتاتقان ءىستى قايتا اشۋدى تالاپ ەتىپ، پروكۋراتۋرا شەشىمىنە شاعىمداناتىنىن دا ايتتى. سونداي-اق ەلدەگى ازاماتتىق قوعام بەلسەندىلەرى دە يزولياتورعا اياقتاي كىرىپ، كەبىنمەن شىققان اعادىلدىڭ ولىمىندە «ساياسي استار بار» دەپ ساناپ، ءادىل شەشىم جولىندا كۇرەسە بەرەتىنىن جەتكىزدى. ال باس پروكۋراتۋرا بۇعان قاتىستى ەشقانداي جاۋاپ بەرمەدى.

بۇعان دەيىن 24 اقپان كەشكىسىن ساعات 20:48-دە فورماسىز كەلگەن ءبىر توپ پوليتسەي «سوتقا ءتىل تيگىزدى» دەگەن ايىپپەن  دۋلات اعادىلدى «ەشقايدا كەتپەۋ» شاراسى رەتىندە ۇيىنەن الىپ كەتكەن ەدى. بىراق نەبارى 30 شاقىرىمعا جەتەر-جەتپەس قاشىقتىقتاعى يزولياتورعا تۇنگى ساعات 00:00 شاماسىندا جەتكىزىلىپ، ەرتەڭىنە، ياعني اقپاننىڭ 25-ءى كۇنى قايتىس بولعان. قۇزىرلى ورگاندار سول كۇنى-اق ازاماتتىق قۇقىق پەن دەموكراتيالىق قۇندىلىقتاردىڭ ورىندالۋىن تالاپ ەتىپ، بىرنەشە رەت سوتتالعان بەلسەندىنىڭ ءولىم سەبەبىن «جۇرەك قان تامىرلارىنىڭ جەتىسپەۋشىلىگى» دەپ اتاعان.

الەۋمەتتىك جەلى قولدانۋشىلارى مەن دۋلات اعادىلدىڭ قازاسىن ازا تۇتقان استانا، الماتى، شىمكەنت، اقتوبە، ورال، تاراز قالالارىنا جينالعان بەلسەندىلەر ونى جۇرەكتەن قايتتى دەگەن «رەسمي نۇسقاعا» سەنبەيتىنىن، بۇرىن-سوڭدى دەنساۋلىعىنا قاتىستى شاعىمى بولماعانىن ايتىپ ەدى. اعادىلدىڭ رۋحىن جوقتاعان، ءىستىڭ ءادىل ءارى اشىق ءجۇرۋىن تالاپ ەتكەن جۇرت بىرنەشە كۇن بويى جينالىپ پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ، ىشكى ىستەر ءمينيسترى تۇرعىمباەۆتىڭ اتىنا تالاپ-ارىز جولداعان. الايدا ەشقانداي رەسمي جاۋاپ بەرىلمەدى.

دۋلات اعادىلدىڭ «...سوتتالۋعا دا دايىنمىن. ءولتىرىپ تە، ۇرىپ تا، پىشاقتاپ تا كەتۋى مۇمكىن. مۇنى ىستەسە، ارنايى قىزمەتتەر عانا ىستەيدى. كوشەدەگى بىرەۋ ىستەمەيدى. ويتكەنى مەن كوشەدە بەتالدى جۇرمەيمىن، اراق ىشپەيمىن، تەمەكى شەكپەيمىن، باسقا بىرەۋدىڭ الا ءجىبىن اتتاعان ەمەسپىن، ۇرلىق جاسمايمىن. سوندىقتان مۇنداي اڭگىمەلەر بولىپ جاتسا، سابىرلىق ساقتاپ سەنبەڭىزدەر» دەپ بيلىكتىڭ ارنايى كۇشتىك قۇرىلىمىنان سەزىكتەنەتىن ءارى قاستاندىق جاسالۋى ىقتيمال ەكەنىن ايتقان بەينەۇندەۋى ينتەرنەتتە تاراعان.

ارتىندا 6 بىردەي بالاسى قالعان دۋلات اعادىل – الەۋمەتتىك پروبلەمالار جانە ازاماتتىق قۇقىقتى ساقتاۋ ماسەلەسىن كوتەرىپ جۇرگەن بەلسەندى. بيىل تامىز ايىنان بەرى بىرنەشە اكىمشىلىك جازاعا تارتىلىپ، كەم دەگەندە 60 تاۋلىك قاماۋدا وتىرعان.

بەلسەندىنىڭ قازاسىنا بايلانىستى اقش مەملەكەتتىك دەپارتامەنتىنىڭ وكىلى، ۇلىبريتانيا ەلشىلىگى جانە ەۋروپاداعى قاۋىپسىزدىك پەن ىنتىماقتاستىق ۇيىمى قازاقستان بيلىگىن  تەرگەۋدى اشىق ءارى ءادىل جۇرگىزۋگە شاقىرعان. قازاقستاندىق قۇقىق قورعاۋشىلار دا دۋلات اعادىلدىڭ قازاسىن «ساياسي سيپاتى بار» دەپ سانايتىنىن ايتقان.

دەگەنمەن وتكەن بەيسەنبىدە، 28 مامىر كۇنى استانا پروكۋراتۋراسى ازاماتتىق بەلسەندى دۋلات اعادىلدىڭ ولىمىنە قاتىستى ءىس توقتاعانىن حابارلاعان.

"The Qazaq Times"