«قازاق-دۇنگەن قاقتىعىسى»: رەسمي دەرەكتەر مەن ماسانشى تراگەدياسىنىڭ ءمان-جايى

7 اقپان كەشكى ساعات 19:00-دە قورداي اۋدانىنىڭ ماسانشى اۋىلىندا 70-تەن استام ادام توبەلەسى بولعان. الەۋمەتتىك جەلىدە تاراعان جانجالدىڭ ۆيدەوسىن كورگەن وزگە ايماقتاعى 300-دەي ازامات وقيعاعا ارالاسقان. جاپپاي توبەلەستە ەكى جاق ءبىر-بىرىنە تاس لاقتىرىپ، تاياق-قارۋ قولدانعان. سالدارىنان 8 ادام كوز جۇمىپ، 40-تان كوپ كىسى جارالانعان.

بۇگىن تۇستە استانادا وتكەن ورتالىق كوممۋنيكاتسيا قىزمەتىندەگى بريفينگتە ىشكى ىستەر ءمينيسترى ەرلان تۇرعىمباەۆتىڭ مالىمدەۋىنشە، قازىر بىرنەشە «بۇزاقىلىق» جانە «كىسى ءولتىرۋ» باپتارىمەن ءىس قوزعالعان. ازىرگە انىقتالعان دەرەكتەرگە قاراعاندا، قازاق-دۇنگەن قاقتىعىسىندا 30-دان استام تۇرعىن ءۇي، 15 ساۋدا دۇكەنى، 23 اۆتوكولىك ورتەنگەن. وپەراتيۆتى توپتىڭ جۇمىسى ناتيجەسىندە، 47 كۇدىكتى ۇستالىپ، ونىڭ ەكەۋىنەن قارۋ قۇرالى تاركىلەنىپتى.

ءتارتىپتى باقىلاۋ ماقساتىندا ايماقتا پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى مەن ۇلتتىق ۇلان جۇمىلدىرىلدى. اقپارات ءمينيسترى داۋرەن اباەۆ «اقپارات تاراتۋدا اباي بولۋعا» شاقىرىپ، «ءبىر اۋىلدا تۇرمىستىق داۋدان تۋعان كونفليكتىنىڭ ءورشىپ كەتۋىن» ۇلتارازدىق اقپارات تاراتۋشى ارانداتۋشىلاردان كورەدى.

– بەردىبەك ساپارباەۆ باستاعان كوميسسيا قازىر قورداي اۋدانىنا بارا جاتىر. ءبىز قازىر قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى وكىلدەرىن، جەرگىلىكتى اقساقالدار مەن قوعام قايراتكەرلەرىن، يمامداردى تارتا وتىرىپ، حالىقتى سابىرعا شاقىرامىز. قازىر الاڭدايتىن، ەلدى دۇرلىكتىرەتىن نەگىز جوق، – دەدى اباەۆ.

رەسمي ۋاكىلدەر وقيعاعا قاتىستى جالعان اقپارات تارتۋشىلار قاتاڭ جاۋاپقا تارتىلىپ، جازاسىز قالمايتىنىن قاداپ ەسكەرتتى.

پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ تاپسىرماسىمەن ۆيتسە-پرەمەر بەردىبەك ساپارباەۆ توراعالىق ەتەتىن  ۇكىمەت كوميسسياسى قۇرىلدى. باس پروكۋراتۋرا مەن ۇقك ىسكە كىرىستى.

مەملەكەت باسشىسى ۇندەۋىندە «بۇل احۋالدى ارانداتۋشىلار ءوز ماقساتىنا پايدالاندى. وكىنىشكە قاراي، بۇل وقيعا كەزىندە ادام شىعىنى بولدى. مەن قازا بولعان ازاماتتاردىڭ وتباسىلارىنا كوڭىل ايتامىن. زارداپ شەككەندەردىڭ تەزىرەك ساۋىعىپ كەتۋىنە تىلەكتەسپىن. ...جامبىل وبلىسى اكىمىمەن بىرلەسىپ، قازا بولعانداردى جەرلەۋ، زارداپ شەككەندەرگە كومەكتەسۋ جۇمىستارىن ۇيىمداستىرادى. سونداي-اق، جاعدايدى تۇراقتاندىرۋمەن اينالىسادى. قوعامدىق ءتارتىپتى بۇزعاندار انىقتالىپ، قاتاڭ جاۋاپقا تارتىلاتىن بولادى. مەملەكەتىمىزدىڭ مۇددەسىنە زيان كەلتىرەتىن، بەرەكە-بىرلىگىمىزدى بۇزاتىن جانە جالعان اقپارات تاراتقان ازاماتتار زاڭ الدىندا جاۋاپ بەرەدى»، – دەدى.

جەلىدە تاراعان ۆيدەولاردان پوليتسەي قىزمەتكەرىنە باعىنباي، قول كوتەرىپ قارسىلاسقان الدەبىر ازاماتتىڭ ارەكەتىن كورۋگە بولادى. بەيرەسمي دەرەك كوزدەرى بويىنشا وقيعا ءموتيۆى ايتىلىپ ءجۇر. ەل اۋزىنداعى ءبىر نۇسقادا «جۇما كۇنى ماسانچي اۋىلىندا قازاق قارياعا بىرنەشە دۇنگەن ازاماتىنىڭ قول كوتەرگەن سوڭ، ءتارتىپ ساقشىلارىنىڭ زاڭدى نۇسقاۋىنا باعىنباعان بۇزاقىلار جانجال شىعارعانى، سوڭى ۇلتارازدىق قاقتىعىسقا ۇلاسقانى» ايتىلۋدا.

جاعدايدىڭ كۇردەلەسكەنى سونشا، ءتىپتى قورداي اۋدانىنا وزگە اۋداننىڭ پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى جۇمىلدىرىلعان. الەۋمەتتىك جەلىدە تاراعان دەرەكتەرگە سۇيەنسەك، توپتىق توبەلەس ۇلتارالىق قاقتىعىسقا ۇلاسقان بولۋى مۇمكىن. جەرگىلىكتى جۇرتتىڭ اراسىندا تۋعان جانجالدىڭ قاندايدا ءبىر ۇلتارازدىق سيپاتى بارى جونىندە رەسمي اقپارات بەرىلمەدى.

الماتىدا باراحولكا اتالىپ كەتكەن سولتۇستىك اينالما تاس جولىنداعى ساۋدا ورتالىقتارىنىڭ ءبىرى «ياليان» بازارىنىڭ ماڭىن پوليتسەيلەر مەن ۇلتتىق ۇلان باقىلاۋعا العانى حابارلاندى. بۇگىن ساۋدانىڭ قىزۋ كۇنى، سەنبىدە بازار جۇمىس ىستەمەي تۇر. مۇنى قۇقىق قورعاۋ ورگانىنىڭ وكىلى ورتكە قارسى وقۋ-جاتتىعۋمەن بايلانىستى ءتۇسىندىردى. پوليتسەي مۇنىڭ قورداي اۋدانىنداعى ماسانچي تراگەدياسىنا قاتىسى جوقتىعىن جانە الماتىدا جالعاسپايتىنىن ايتقان. كەيبىر دەرەككوزدەرگە قاراعاندا، بازار ماڭىندا ءورت ءسوندىرۋ كولىگى بايقالمايدى، تەك پوليتسيا كولىكتەرى مەن اسكەري جۇك كولىگى عانا تۇر دەسەدى.

حالىق اراسىندا باراحولكا اتالىپ كەتكەن الماتى بازارلارىن اسكەري قىزمەتكەرلەر باقىلاۋعا العان. 8 اقپان 2020 جىل. فوتو: Vlast

“The Qazaq Times”