قازاقستان ەڭ تومەنگى جالاقىنىڭ ءوسۋ دەڭگەيى بويىنشا الەمدە سوڭعى ورىندا تۇر.
قازاقستان ەكونوميكاسىنا مونيتورينگ جۇرگىزەتىن Ranking.kz پورتالىنىڭ مالىمەتىنشە، «2020-2022 جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت تۋرالى» زاڭعا ساي، 2020 جىلى ەلىمىزدە ەڭ تومەنگى جالاقى 42,5 مىڭ تەڭگە بولىپ قالا بەرەتىنى تۋرالى شەشىم قابىلداندى».
2018 جىلى ول 28,3 مىڭ تەڭگە بولعان. الەم ەلدەرىندەگى ەڭ تومەنگى جالاقى ەسەپتەۋلەرى ءارتۇرلى. Picodi.com پورتالى زاڭدى بەكىتىلگەن 54 ەلدىڭ ەڭ تومەنگى جالاقىسىنا زەرتتەۋ جۇرگىزىپتى. تالداۋ ناتيجەسىندە ءتۇرلى ەلدەردەگى سالىق جۇكتەمەسىندە ايتارلىقتاي ايىرماشىلىق بار ەكەنى انىقتالدى. مىسالى، فيليپپين مەن گونكونگتە ەڭ تومەنگى جالاقىعا سالىق سالىنبايدى، ال باسقا ەلدەردە سالىق تولەگەنگە دەيىنگى جانە ودان كەيىنگى جالاقى ايىرماشىلىعى 40 پايىزعا (رۋمىنيا) جەتەدى.
ەڭ تومەنگى جالاقى مولشەرىنىڭ ەڭ كوپ سوماسى ليۋكسەمبۋرگ (1989 اقش دوللارى), اۆستراليا (1923 اقش دوللارى), يرلانديادا (1743 اقش دوللارى) بايقالادى. ۇزدىك وندىققا نيدەرلاندى، ۇلىبريتانيا، وڭتۇستىك كورەيا، كانادا، بەلگيا، گەرمانيا جانە فرانتسيا كىرەدى. ەڭ از جالاقى دەڭگەيىنىڭ ءوسۋى بويىنشا دا رەيتينگ جاسالدى. بيىلعى وڭ ءوسىم نيگەريادا تىركەلگەن (64,8 پايىز). الايدا، دوللارعا شاققاندا بۇل ەلدەگى كەپىلدەندىرىلگەن ەڭ تومەنگى جالاقى دەڭگەيى الەم بويىنشا از (74 اقش دوللارى) بولىپ قالا بەرەدى. ەتج ءوسىمى بويىنشا ۇزدىك 3 ەلدىڭ قاتارىنا ءازىربايجان (جىلىنا 37,7 پايىز قوسىلادى) جانە ارگەنتينا (37,1 پايىز) كىردى. اقش، يسپانيا، وار جانە لاتۆيا سياقتى كەي ەلدەردە ەڭ تومەنگى جالاقى 2019 جىلدان بەرى وزگەرگەن جوق.
قازاقستان ەڭ تومەنگى جالاقى ءوسىمىنىڭ رەيتينگىندە سوڭعى، 54-ءشى ورىنعا تۇسكەن. بيىل اتالعان سوما بۇرىنعىشا قالدى جانە قىزمەتكەردىڭ قولىنا الاتىن اقشاسى وسى جىلدان باستاپ ساقتاندىرۋ جارناسىنىڭ قايتا ەنگىزىلۋىنە بايلانىستى 1,1 پايىزعا تومەندەدى: 38250 ەمەس، 37825 تەڭگە. رەسەيدە ءوسىم 7,5 پايىز، ارمەنيادا – 25,2 پايىز، بەلارۋستە – 13,6 پايىز.
قازىرگى تاڭداعى مەملەكەتتىك تولەم كولەمى مىناداي:
- مەملەكەتتىك بازالىق زەينەتاقى تولەمىنىڭ ەڭ تومەنگى مولشەرى – 16839 تەڭگە;
- ەڭ تومەنگى زەينەتاقى مولشەرى – 38636 تەڭگە;
- ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش (اەك) – 2651 تەڭگە;
- بازالىق الەۋمەتتىك تولەمدەردىڭ مولشەرىن ەسەپتەۋ ءۇشىن ەڭ تومەنگى كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ شاماسى – 31183 تەڭگە.
الماتى وبل پركۋراتۋراسى. بەلسەندىلەر: «جالعان جالامەن قاماۋداعى ايگەرىم مەن دۋمانعا بوستاندىق!»
ارمان الىمبەكوۆ: مەن ول جەردىڭ رەزيدەنتسيا ەكەنىن بىلمەدىم. ەشنارسە بۇلدىرمەدىم.
قوساي ماحامباەۆ: وق تيگەن ادامدى قۇتقارام دەگەندە ءوزىمدى اتىپ تاستادى
رەزيدەنتسيا ءىسى. ورىنعازى سەرىكبول: بەيبىت شەرۋگە شىقتىم. ال، 269 باپتى مويىندامايمىن
كيبەرشابۋىلعا ۇشىراعان باق وكىلدەرى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا ارىز ءتۇسىردى