نيۋ-يورك قالاسىندا ورتالىق ازيا ءسىم باسشىلارى باس قوستى. فوتو; قر ءسىم

بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ 74-ءشى سەسسياسىنا قاتىسۋ ءۇشىن پرەزيدەنت توقاەۆ باستاعان دەلەگاتسيا قۇراما شتات جەرىندە ساپاردا. كەشە نيۋ-يورك قالاسىندا «س5+1» ديالوگىنىڭ مينيسترلەر وتىرىسى ءوتتى. وعان قازاقستاندى قامتىعان ورتالىق ازياداع بەس ەل مەن اقش-تىڭ ءسىم باسشىلارى، سىرتقى ساياسي ۆەدومستۆو وكىلدەرى، ەلشىلەرى قاتىستى.

قر سىرتقى ستەر مينيسترلىگىنىڭ رەسمي سايتىنىڭ حابارلاۋىنشا، ديالوگقا اقش مەملەكەتتىك حاتشىسى مايك پومپەو ءوزى قاتىسقان. قر ءسىم باسشىسى مۇحتار تىلەۋبەردى مەن قىرعىزستان، وزبەكستان، تاجىكستان ءسىم باسشىلارى جانە تۇركىمەنستاننىڭ اقش-تاعى ەلشىسى باس قوسقان.

قر ءسىم باسشىسى مەن اقش مەملەكەتتىك حاتشىسى. فوتو: قر ءسىم.

باس قوسۋداعى نەگىزگى تالقى تاقىرىپتارىن شولا ايتا كەتسەك، اقش پەن ورتا ازيا ەلدەرىنىڭ ساۋدا-ينۆەستيتسيالىق بايلانىستارى; ونى كەڭەيتۋ، دامىتۋ، جالعاستىرۋ ماسەلەلەرى جانە ورتا ازياعا تونگەن جاڭا قاۋىپتەر تاقىرىبى; اقش-تىڭ دامۋدى ىنتالاندىرۋعا سالىنعان ينۆەستيتسيالارىن ورتا ازيا ەلدەرىنىڭ ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋعا قاراي كوبىرەك تارتۋ ماسەلەلەرى ءسوز بولعان.

پومپەو باس قوسۋدا ورتا ازيا ەلدەرىن قاقتىعىس ايماقتارىنان ءوز ازاماتتارىن قايتارىپ الۋ ىسىندە الەمگە ۇلگى بولعانىن العا تارتىپ، كورشىلەس بەس ەلدىڭ «كوپشىگىن قالىڭداتىپ قويعان ەكەن». بۇنى ايتا كەلىپ، ورتا ازيانىڭ تۇراقتىلىعى مەن تۇراقتى دامۋى ءۇشىن اۋعانستانمەن بايلانىسى دامىتۋ دەگەن ۇسىنىسىن دا ايتىپتى.

ايتا كەتەيىك، «س5+1» دەپ اتالاتىن ديالوگ فورماتى اقش پەن ورتالىق ازياداعى بەس باۋىرلاس، كورشىلەس ەلدەردىڭ ديالوگ جوباسى. العاشقى كەزدەسۋلەرىن 2015 جىلى تاپ سول نيۋ-يورك قالاسىندا باستاعان. جاقىندا عانا ەلىمىزدىڭ ورتالىق قالاسىندا پومپەونىڭ ورىنباسارى دەۆيد حەيلدىڭ قاتىسۋىمەن جوعارى دەڭگەيدەگى كەزدەسۋ وتكىزگەن بولاتىن.

ايتپاي كەتسە بولماس، اقش ترامپ ۇكىمەتى تۇسىندا شىنجاڭ ماسەلەسىن، قىتاي ۇكىمەتىنىڭ وسى اۆتونوميالى رەگيونداعى از ساندى ۇلتتارعا جاساعان قىسىمىن كوبىرەك كوتەرىپ، رەسمي مالىمدەمەلەرىنە دەيىن قوسارلاپ كەلەدى. دەگەنمەن، پومپەونىڭ شىنجاڭ ماسەلەسى تۋراسىنداعى مالىمدەمەسى ءبىر عانا ۇيعىر ماسەلەسىمەن عانا شەكتەلىپ جاتقانىن انىق بايقايمىز. بۇنىڭ سول وڭىردەگى اتا قونىسىندا وتىرعان ميلليون جارىمعا جۋىق قازاق مۇددەسىنىڭ ەسكەرىلمەگەنىن، مۇمكىن ماقساتتى تۇردە ەسكەرىلمەگەنىن دە اڭعارتقانداي. ەندىگى جەردە اق ءۇي قاتىسقان كەزەكتى ساياسي ماسەلەلەرگە، اشالاپ ايتقاندا ۇيعىر ماسەلەسىنە «س5+1» ارقىلى ورتا ازيا ەلدەرىن تارتۋى دا عاجاپ ەمەس. بۇل ىقتيمالدىقتاردى ءبىز ءۇشىن الدىن الا بولجام جاساۋ اسا ماڭىزدى.

"The Qazaq Times"