قازىر كوشەلەردەگى جارناما، كورنەكى اقپاراتقا كوز سالساڭىز كوڭىلىڭىز تۇسەدى. ءتىل زاڭىن ساقتاماعانى بىلاي تۇرسىن، مەملەكەتتىك ءتىلدى مازاق قىلعانداي بەي-بەرەكەت اۋدارىلعان جارناما، اقپاراتتار كوز ۇيالتادى. ال، ەش اۋدارماسىز ورىس تىلىندە عانا ىلە سالاتىندار ءتىپتى كوپ. قىسقاسى، ءتىل تۋرالى زاڭدى ورىندالۋى ءالسىز، ونى قاداعالاۋ كەمشىن ەدى. ەندى، بۇل كەمشىلىكتىڭ ورنىن تولتىرۋ ەل استاناسىنان باستالدى.

نۇر - سۇلتان قالاسىندا «ءتىل تازالىعى – بارشاعا ورتاق ءىس» جوباسىنىڭ ەكىنشى كەزەڭى باستالعانىن حابارلاعان ەدىك. ەندى قالا باسشىلىعى بەكىتكەن كەستە-جوسپار بويىنشا ناقتى جۇمىس قولعا الىنىپ، اكىمدىك قىزمەتكەرلەرى مەن ساراپشى مامانداردان قۇرالعان توپ قالانىڭ ءتورت اۋدانى بويىنشا ناقتى ىسكە كىرىسىپ كەتتى.

ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، جوبانىڭ نەگىزگى باعىتى قالا كوشەلەرىندەگى ءتىل تازالىعىن رەتكە سالۋ. ياعني، قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءتىل تۋرالى زاڭنىڭ 21-ءشى بابىنداعى «...ماڭدايشالار، حابارلاندىرۋلار، جارنامالار، باسقا دا كورنەكى اقپارات مەملەكەتتىك تىلدە جانە ورىس تىلىندە، ال قاجەت بولعان جاعدايدا باسقا دا تىلدەردە جازىلادى» دەپ بەلگىلەنگەن تالاپتىڭ ورىندالۋىن تەكسەرۋ.

وسىعان وراي، بۇگىن بايقوڭىر اۋدانى بويىنشا جۇمىس اتقاراتىن توپ تاحا حۋسەين كوشەسىندە ورنالاسقان نىسانداردى قاراپ شىقتى. كەشە وسى كوشە بويىنشا ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ، زاڭعا ساي ەمەس جارناما، كورنەكى اقپارات يەلەرىنە ەسكەرتىلگەن ەدى. الايدا، ولاردىڭ كەيبىرى زاڭ تالاپتارىنا ساي ەمەس اقپاراتتاردى الماپتى.

قالالىق تىلدەردى دامىتۋ جانە ارحيۆ ءىسى باسقارماسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى ايگۇل يمانعالي، مامان ايتجان شولپان جانە بايقوڭىر اۋدانى اكىمدىگى كاسىپكەرلىكتى قولداۋ ءبولىمىنىڭ مامانى بەكتەمىر جولداسقاجيەۆ باستاعان توپ اتالعان نىسان يەلەرىنە تاعى دا ەسكەرتىپ، زاڭسىز جارناما، كورنەكى اقپاراتتاردى الدىرىپ تاستادى.

وسى ورايدا، جوبا اياسىندا قالا اكىمدىگىنىڭ ءتىل زاڭىن ساقتاماعان نىسان يەلەرى مەن كاسىپكەرلەرگە ءتيىمدى جول ۇسىنىپ وتىرعانىن ايتا كەتۋ كەرەك. سەبەبى، ولاردىڭ كەيبىرى قالالىق ساۋلەت-قۇرىلىس باسقارماسىمەن كەلىسپەي سىرتقى جارناما ورناتۋدا زاڭسىزدىققا جول بەرگەن، ونىمەن قويماي ءتىل زاڭىن دا ساقتاماعان. جۇمىس توبى ولارعا ەشقانداي اكىمشىلىك جازا، ايىپپۇل سالۋدى مىندەتتەمەيدى، زاڭ اياسىندا ەسكەرتىپ، وزدەرى دايىنداپ الكەگەن جۇمىسشى كۇشى جانە تەحنيكانىڭ كومەگىمەن زاڭسىز جارناما، كورنەكى اقپاراتتاردى الىپ تاستايدى. كاسىپكەرلەر مەن نىسان يەلەرى شىعىندانبايدى. تەك كەلەسى جارناما مەن كورنەكى اقپاراتتى زاڭ تالابىنا ساي ورنالاستىرسا بولعانى.

بۇگىنگى تەكسەرۋ بارىسىندا تاحا حۋسەين كوشەسىندەگى ءدامحانا يەسىنە ەسكەرتۋ جاسالدى. كاسىپكەر سىرتقى كورنەكى اقپاراتتى الىپ تاستاۋعا بىردەن كونبەي بەس كۇن رۇقسات سۇرادى. ونىڭ ءىسى زاڭسىز بولسا دا، جۇمىس توبى تۇسىنىستىكپەن قاراپ، مۇرسات بەردى. وسى ورايدا، اكىمدىك قىزمەتكەرلەرىنە كونبەي، ولاردىڭ جۇمىسىنا كەدەرگى كەلتىرگىسى كەلەتىندەردىڭ دە بار ەكەنىن ايتا كەتۋ كەرەك. كەيبىرى ءتىل تۋرالى زاڭنىڭ تالابىن ءبىلىپ تۇرسا دا ورىنداعىسى كەلمەيدى. ءتىپتى، "كاسىپكەرلىككە كەدەرگى كەلتىرىپ جاتىرسىڭدار، پروكۋروعا شىعىمدانامىز" دەگەن سيپاتتا "قورقىتىپ-ۇركىتكىسى" كەلەتىندەرى دە كەزدەسەدى. وسىندايدا، ءتىل زاڭىن ساقتاۋدى ۇنەمى قاتاڭ قاداعالايتىن ءتىل پوليتسياسى كەرەك ەكەنىن سەزىنەسىڭ.

شىنى كەرەك، ابدەن قوردالانىپ قالعان ءتىل ماسەلەسىندە وسىنداي ناقتى جۇمىس ىستەۋ سالماقتىلىق پەن ساۋاتتىلىقتى، باتىلدىقتى قاجەت ەتەدى. جۇمىس بارىسىندا قوعامنىڭ ءتۇرلى وكىلدەرىمەن بەتپە-بەت كەلەتىن بولعان سوڭ، ءتۇرلى قيىندىقتار مەن كەدەرگىلەر كەزدەسەدى. سونىڭ بارىنە زاڭمەن، بىلىكتىلىپكەن جاۋاپ بەرىپ، زاڭ تالاپتارىن ساقتاۋعا، مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسىنىڭ كەمىمەۋىنە جۇمىس ىستەي ءبىلۋ كەرەك. بۇل باعىتتا بايقوڭىر اۋدانى تاحا حۋسەين كوشەسىنە تەكسەرۋ جۇرگىزگەن توپ جاقسى دەڭگەيدە جۇمىس اتقاردى.

وعان دالەل، تاحا حۋسەين كوشەسىندەگى دوڭگەلەك جوندەۋ ورتالىعى، جەكەمەنشىك بالا باقشا، ءتۇرلى بۇيىمدار ساتاتىن دۇكەن جانە اينەك جوندەۋ تسەحى قاتارلى نىساندار زاڭ تالاپتارىنا ساي ەمەس جارناما مەن كورنەكى اقپاراتتارىن الۋعا بىردەن كەلىسىم بەردى. جۇمىس توبىنىڭ ەسكەرتپەلەرىنە تۇسىنىستىكپەن نازار سالىپ، مەملەكەتتىك تىلگە قۇرمەتپەن قارايتىندارىن ءبىلدىردى. كوپتەگەن ازاماتتار جوباعا ساتتىلىك تىلەپ، وڭ كوزقاراستارىن تانىتتى.

تاعى دا ەسكەرتە كەتسەك، جوبا اياسىنداعى وسىنداي جۇمىستار نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ الماتى، سارىارقا، ەسىل، بايقوڭىر قاتارلى ءتورت اۋدانىندا قارقىندى ءجۇرىپ جاتىر. ونىڭ كۇندەلىكتى بارىسى قاتاڭ قاداعالانىپ، باق پەن الەۋمەتتىك جەلىدە جاريالانۋدا. جۇمىس بارىسىن قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارى ماليكا بەكتۇروۆا قاداعالاپ وتىر.

ايتا كەتەرلىگى، «ءتىل تازالىعى – بارشاعا ورتاق ءىس» جوباسى قوعام تاراپىنان قولداۋ تابۋدا. اكتسياعا ءوز ەركىمەن قاتىسقىسى كەلەتىن ەرىكتى ادامداردان ۇسىنىستار تۇسۋدە. بۇدان ءتىل تازالىعى، مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسى مەملەكەت پەن قوعام ءۇشىن وتە وزەكتى ماسەلە ەكەنىن انىق اڭداۋعا بولادى. جالپى، بۇل شارا ەل استاناسىنىڭ ءتىل تازالىعى، مادەني كەسكىن-كەلبەتى ءۇشىن جاسالىپ جاتقان جۇمىس بولعان سوڭ وعان بارلىق قالا تۇرعىندارىن قاتىسۋعا شاقىرامىز.

"The Qazaq Times"