ءۇندىستان پرەمەر-ءمينيسترى 2014 جىلعى سايلاۋداعى جەڭىسىن قايتالاۋعا تىرىسۋدا. فوتو: Reuters.

بۇگىن ءۇندىستاندا ەل تاريحىنداعى ەڭ ماسشتابتى دەموكراتيالىق سايلاۋدىڭ قورىتىندىسى جاريا بولماق. التى اپتاعا سوزىلعان كەزەكتى سايلاۋدا 8 مىڭنان استام ۇمىتكەر، 670 ساياسي پارتيا قاتىسىپ، 1 ميللياردتان استام ۇندىستاندىق داۋىس بەرگەن. ەلدەگى پارتيالار پارلامەنتتەگى 543 ورىنعا بار كۇشىن سالىپ تالاستى.

ەل كونستيتۋتسياسىنا سايكەس، ۇكىمەتتى قۇرۋ ءۇشىن ساياسي پارتيا پارلامەنتتەگى 272 ورىندى يەلەۋى كەرەك. بۇعان دەيىن ەلدىڭ پرەمەر-ءمينيسترى بولىپ كەلگەن نارەندرا مودي باسشىلىعىنداعى «بحاراتيا جاناتا» ۇلتتىق پارتياسى 2014 جىلعى جەڭىسىن قايتالاۋ الدىندا تۇر. مودي سول رەت ءۇندىستان حالقىنا ەلدى ەكونوميكاسى مەن ارمياسى قۋاتتى الەمدىك سۋپەر دەرجاۆاعا اينالدىرامىن دەپ ۋادە بەرگەن. بۇل رەتكى سايلاۋدا ەلدىڭ كوسموستىق باعدارلاماسى «بۇرىن بولىپ كورمەگەن تابىسقا قول جەتكىزگەنىن»، زىمىرانداردىڭ ءساتتى سىناقتان وتكەنىن العا تارتتى.

ونىڭ سايلاۋداعى باستى قارسىلاسى – ءۇندىستان ۇلتتىق كونگرەسى پارتياسىنىڭ جەتەكشىسى راحۋل گاندي بولدى. ول موديگە «ەلدەگى دەموكراتيالىق ينستيتۋتتاردى جويىپ جاتىر» دەگەن ايىپ تاققان بولاتىن.

كەزەكتى سايلاۋداعى پارتيالاردىڭ باستى ۇگىت تاقىرىبى ەكونوميكالىق پروبلەمالارعا باعىتتالعان. اسىرەسە، جۇمىسسىزدىقتى قىسقارتۋ تۋرالى ۋادە بەرگەن پارتيالار كوپ بولدى. سەبەبى، قۋاتتى ەكونوميكاسىنا قاراماستان ۇندىستاندىقتاردىڭ باسىم كوپشىلىگى كەدەيشىلىكپەن ءومىر سۇرۋدە.

كەزەكتى سايلاۋدى وتكىزۋ ءۇشىن 7 ملرد اقش دوللارى جۇمسالعان. بۇل اقش-تىڭ 2016 جىلعى پرەزيدەنت جانە كونگرەسس سايلاۋىنا كەتكەن قاراجاتتان 500 ملن دوللار كوبىرەك. ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ وزىندە 300 مۇشە بولىپ، ولارعا قوسىمشا 10 ملن ادام سايلاۋ جۇمىستارىنا تارتىلعان.

داۋىس بەرۋ قۇقىعى بار ۇندىستاندىقتاردى تولىق قامتۋ ءۇشىن سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ مۇشەلەرى تىكۇشاق، قايىق، ءتىپتى پىلگە ءمىنىپ تە الىس-الىس ايماقتارعا دەيىن ارالاعان.

“The Qazaq Times”